Δραματικόν ειδύλλιον εις πράξεις τρεις, μετ’ ασμάτων και χορών ελληνικών
Το δραματικό ειδύλλιο Ο μαγεμένος βοσκός του Σπυρίδωνος Περεσιάδη ζωντανεύει μέσα από μια σύγχρονη, λυρική ανάγνωση που αντλεί έμπνευση από τη μνήμη και την προφορική παράδοση.
Το έργο λειτουργεί ως όχημα για την επιστροφή στην τελετουργία, σε έναν παρελθόντα κόσμο όπου η φύση έχει φωνή και η μαγεία δοκιμάζει την αγάπη. Μέσα από μουσικά μοτίβα, γκροτέσκ μεταμορφώσεις και λαϊκούς ήχους, η παράσταση γίνεται ένας ύμνος στη μνήμη. Το παρελθόν γίνεται τόπος νοσταλγίας αλλά και εργαλείο επανεφεύρεσης του παρόντος, παραμένοντας ένα κομμάτι μας που συνεχώς μεταμορφώνεται.
Το έργο Το Κάστρο της Μυτιλήνης: Χτίζοντας πάνω στο παρελθόν αποτελεί ένα πολυθέαμα ανάμεσα στη μουσική και το θέατρο που παρουσιάζει όλα όσα γέννησαν τη σημερινή μορφή του κάστρου – οι θεατές μεταφέρονται εικονικά σε επτά σημεία σταθμούς όπου έχουν στηθεί επτά διαφορετικές περφόρμανς. Κάθε πλίνθος του κάστρου της Μυτιλήνης στηρίχθηκε πάνω στον προηγούμενο. Διαφορετικοί λαοί έχτισαν ο ένας πάνω στον άλλον, σε μια διαρκή σύνθεση των πολιτισμών, με τη χρήση πολλών και διαφορετικών συστατικών. Πώς οι άνθρωποι διαμόρφωσαν στο πέρασμα των αιώνων το κάστρο και πώς το κάστρο διαμόρφωσε τους ανθρώπους που φιλοξένησε; Κάθε διαφορετική εποχή, συνδεδεμένη με την προηγούμενη, παίρνει τη σκυτάλη, προσφέρει τον δικό της λίθο και γεννά με τη σειρά της τροφοδοσία για την επόμενη. Το χθες, το σήμερα και το αύριο, το παρελθόν ως οδηγός, η Ανατολή και η Δύση, η εξέλιξη του κτίσματος αλλά στο επίκεντρο πάντα η ζύμωση του νέου από το παλιό πάνω στο ίδιο το κάστρο, στους ανθρώπους και στην τέχνη.
Η καντάτα για υψίφωνο, πνευστά και ακορντεόν Βρυκόλαξ εν Καβειρίω είναι ένα μουσικό παραμύθι για τους ηττημένους και αήττητους βρυκόλακες της εποχής μας μέσα από τη σύμπραξη του συνθέτη Αποστόλη Κουτσογιάννη και τ@ ποιητ@ Μαρλένο Νίκα και Σέμη Σελάμι.
Μια λυρική περφόρμανς κάτω από το φως του αυγουστιάτικου φεγγαριού στον αρχαιολογικό χώρο του Καβειρίου της Λήμνου, με σολίστ τη διεθνή υψίφωνο Αφροδίτη Πατουλίδου και με το διακεκριμένο μουσικό σύνολο Ventus Ensemble. Τα γλυπτά του εικαστικού Φίλιππου Βασιλείου εμπνέονται από τις αναγεννησιακές εικόνες του Gregorio Dati, ξεδιπλώνοντας ετερόκλητες υφές του μύθου. Τα έργα «Συγχώρεση» του Ιάκωβου Πολυλά και «Ο γυιος του βρυκόλακα»» του Αχιλλέα Παράσχου, οι σκοτεινές βαμπίρ νουβέλες του 19ου αιώνα ως υπόμνηση ενός παράλογου σύμπαντος, συνδιαλέγονται με το πρωτότυπο λιμπρέτο των δημιουργών μεταγγίζοντας και σ’ εμάς το πρόταγμα ενάντια στην απομάγευση του κόσμου.
Το 1898-99 ο Γάλλος περιηγητής και γλωσσολόγος Hubert Pernot συναντά τον αυτοδίδακτο λόγιο Κωνσταντίνο Ν. Κανελλάκη και καταγράφει 114 χιώτικες παραδοσιακές μελωδίες του νησιού. Μια ευτυχής συγκυρία! Δεν είναι η πρώτη φορά που συνθέτες καταπιάνονται με αυτό το πλούσιο μουσικό αλλά συνάμα και πολιτιστικό υλικό: ανάμεσά τους εξέχουσα θέση κατέχουν ο Maurice Ravel με τις Πέντε ελληνικές λαϊκές μελωδίες (1904-1906) και ο Μιχάλης Αδάμης με τα Χιώτικα δημοτικά τραγούδια (1989).
Ο Λευτέρης Βενιάδης επιλέγει δώδεκα από τα καταγεγραμμένα δημοτικά τραγούδια της Χίου προκειμένου να τα ανασυνθέσει και να τα επανασυστήσει στο κοινό και προτείνει μια εναλλακτική, ενιαία αφήγηση του τοπικού συλλογικού βιώματος με σκηνική προέκταση η οποία συμπληρώνεται αντιστικτικά με τον σύγχρονο χορό – το δραματουργικό εγχείρημα επιχειρεί να φέρει το παρελθόν στο σήμερα και να αφουγκραστεί το μέλλον.
Η δραστήρια ομάδα Patari Project, με την πλούσια παράδοση στην παιδική σκηνή, στη νέα της δουλειά με τίτλο «Αιγαίο», δίνει μια σύγχρονη ματιά πάνω σε γνωστούς και αγαπημένους θαλασσινούς μύθους του αρχιπελάγους. Στη διασκεδαστική και συγκινητική αυτή παράσταση για παιδιά, αλλά και για όλες τις ηλικίες, οι περιπέτειες διαδέχονται η μία την άλλη σαν το παιχνίδισμα που κάνει το κύμα με το μελτέμι. Πλάσματα, θεοί, ήρωες και ναύτες συναντιούνται πάνω στα κύματα και ξετυλίγουν τις ιστορίες τους. Ηθοποιοί και θεατές ταξιδεύουν στη θάλασσα του Χρόνου και βουτάνε στον βυθό του Μύθου. Ανακαλύπτουν ξανά τις αιώνιες ιστορίες που συνδέουν το παρόν μας με το παρελθόν και το μέλλον, σχηματίζοντας ένα υπέροχο θαλασσινό παζλ…
Μια παράσταση βασισμένη στον Προμηθέα Δεσμώτη του Αισχύλου. Ο Προμηθέας υπομένει και επιμένει. Αντιστέκεται στην εξουσία ενός παντοδύναμου θεού και μέσα από το προσωπικό του μαρτύριο οραματίζεται το μέλλον. Η σύγκρουση με την εξουσία είναι επώδυνη και υπερβατική. Ο Προμηθέας γίνεται σύμβολο της θυσίας για το κοινό καλό. Ο κάθε άνθρωπος, μικρός ή μεγάλος, διάσημος ή άσημος, φτωχός ή πλούσιος, γεννημένος ή αγέννητος, εκεί που δεν υπήρχε – για να πορευτεί ένας άλλος άνθρωπος, πολλοί άνθρωποι. Τα δώρα του στους ανθρώπους ταξιδεύουν στον χρόνο και μοιάζουν και σήμερα πιο επίκαιρα και αναγκαία από ποτέ. Η επιστήμη και οι τέχνες μπορούν να εμποδίσουν τον αφανισμό του ανθρώπου; Ο λόγος γίνεται πεδίο μάχης, του δίκαιου και του άδικου, του καλού και του κακού. Το μέτρο είναι ο κανόνας κι όποιος ξεφύγει από αυτό τιμωρείται. Ποια είναι τα όρια της ανθρωπότητας τα οποία βλέπουμε συνεχώς να διακυβεύονται; Πώς αυτά τα όρια γίνονται το ίδιο το μαρτύριο; Ποιοι επιβάλλουν αυτά τα όρια; Ο θεατής έχει την ευκαιρία, μέσα από την οπτικοακουστική εμπειρία του νέου κόσμου που προβάλλει επί σκηνής, να πάρει θέση και να αναρωτηθεί: Η δράση του Προμηθέα ήταν ηρωική αντίσταση ή ύβρις; Ήταν πρωτοπόρος, επαναστάτης ή παρανοϊκός; Υπάρχει ένα ανελέητος θεός ή η δύναμη που επιβάλλει κάθε εξουσία; Ποια είναι η φωτιά; Ποια είναι η θυσία; Ποιο είναι το μαρτύριο;
Η νέα ηχητική εγκατάσταση του Coti K. με τίτλο Ο χρόνος, η σκιά του και άλλες μηχανές θα λάβει χώρα στο Οθωμανικό Χαμάμ στο Κάστρο της Χίου. Η εγκατάσταση αυτή βασίζεται στην ιδέα ότι η μυθολογία είναι ένα «σύστημα» ερμηνείας και κατανόησης ανεξήγητων –μεταφυσικών και μη– ερωτημάτων μέσα από φανταστικά γεγονότα.
Έχοντας σαν αφετηρία τα ηλιακά ρολόγια, τα οποία χρησιμοποιούν τη σκιά για να μετατρέψουν τον φευγαλέο χρόνο σε μετρήσιμη μονάδα, έτσι και η εγκατάσταση αυτή μετατρέπει τη ροή και την κίνηση του φωτός και των σκιών σε ακουστική εμπειρία.
Με τον τρόπο αυτόν ενεργοποιείται ο σιωπηλός αρχαιολογικός χώρος του Χαμάμ και μετατρέπεται σε ένα ζωντανό θέατρο ήχου και φωτοσκιάσεων.
Με άξονα την προφορική ιστορία και την αξιοποίηση βιωματικού-βιογραφικού υλικού, η δράση Η μνήμη του νερού θέτει στο επίκεντρο την αξία της μνήμης και τη σημασία της διατήρησής της για την ιστορική και πολιτισμική συνοχή και συνέχεια, αναδεικνύοντας ίχνη της προσφυγικής ταυτότητας του νησιού της Λέσβου μέσα από το βλέμμα της νέας γενιάς.
Η δράση περιλαμβάνει δύο δημιουργικά σκέλη-υποδράσεις: τον σχεδιασμό και την υλοποίηση ενός βιωματικού εργαστηρίου θεάτρου ντοκιμαντέρ, με τη συμμετοχή εφήβων μαθητών της Λέσβου, σε συνεργασία με το Πρότυπο Γενικό Λύκειο Μυτιλήνης του Πανεπιστημίου Αιγαίου.
Και τη δημιουργία μιας παράστασης θεάτρου ντοκιμαντέρ, με τη συμμετοχή των ίδιων των εφήβων ως «βιωματικών ερμηνευτών». Δίνοντάς τους τη σκυτάλη έτσι ώστε να εξερευνήσουν, να οικειοποιηθούν και να ζωντανέψουν τις ιστορίες των προγόνων τους μέσα από τη βιωματική έρευνα και την παραστατική τέχνη.
Βιωματική παράσταση, σχεδιασμένη για το Καβείριο της Λήμνου, το αρχαιότερο γνωστό ελληνικό τελεστήριο, που συνδέει την πνευματική κληρονομιά των προσφύγων της Μικρασιατικής Καταστροφής με τις τελετουργικές μνήμες της αρχαιότητας και τη μυστηριακή λατρεία των Καβείρων. Η Φωτιά, το στοιχείο που καταστρέφει αλλά και αναγεννά, γίνεται το νήμα που συνδέει διαχρονικά τους Έλληνες με το Φως και τη μεγαλοσύνη του Σύμπαντος.
H δημιουργός της πρώτης υποβρύχιας παράστασης κάτω από τον Ναό του Ποσειδώνα και της Ολονυχτίας στον Ναό του Επικούριου Απόλλωνα, σκηνοθέτιδα και χορογράφος Αποστολία Παπαδαμάκη συνδέει την πολιτιστική κληρονομιά με τις παραστατικές τέχνες σε μια παράσταση-τελετουργία συμπράττοντας με καταξιωμένους καλλιτέχνες –Σαβίνα Γιαννάτου, Μαρία Παπαγεωργίου, Θανάση Ευθυμιάδη–, επαγγελματίες χορευτές και εθελοντές της Λήμνου, κάτω από την αυγουστιάτικη Πανσέληνο.
Τη μουσική συνθέτει ο Τρύφων Κουτσουρέλης.
Μια παράσταση βασισμένη στην ομώνυμη νουβέλα του Γιάννη Μακριδάκη (εκδ. Εστία) και σε ένα οδοιπορικό εικόνων και ήχων από τον τόπο του ξεριζωμού και της νέας πατρίδας. Ένα ναυάγιο ανάμεσα σε Χίο και Τσεσμέ είναι η αφορμή για να ξεδιπλωθεί μια πολυπρισματική ιστορία εμνευσμένη από ιστορικές οικογενειακές αφηγήσεις, που επιχειρεί βαθιά ενδοσκόπηση στη μνήμη και τη φθαρτότητα.
Ο ναυαγισμένος Ανέστης πασχίζει να βάλει το παρελθόν του σε τάξη και να αποφασίσει για το παρόν του. Τα ταχυδρομικά περιστέρια του, ως φορείς μνήμης, μαθημένα να επιστρέφουν πάντα στην «πατρίδα» τους, αψηφούν τα σύνορα και γίνονται συνδετικοί κρίκοι του παρελθόντος και του παρόντος. Εικόνες και ήχοι από τη διαδρομή Σμύρνη – Χίο, φωτίζουν το πολυδαίδαλο ταξίδι της μνήμης.
Γενιές περιστεριών και γενιές ανθρώπων σε παράλληλες πορείες που τις καθορίζει η Ιστορία ή η σύμπτωση και τους αλλάζει τη φορά.