Season: 2022

Το Αϊβαλί η πατρίδα μου

Το βιβλίο του Φώτη Κόντογλου είναι μια συλλογή διηγημάτων που δημοσιεύτηκε το 1962 και αποτελεί μια νοσταλγική αναφορά του συγγραφέα στον χρόνο και τον χώρο των παιδικών του χρόνων, το Αϊβαλί της πρώτης δεκαετίας του 20ού αιώνα, της μικρής πολιτείας που είναι κρυμμένη μες στα μπουγάζια και τις ακρογιαλιές της Ανατολής.

Διυλίζοντας τα κείμενα αυτά, επιλέγονται τα σημεία που συνομιλούν πυρηνικά με τις φυγές του προηγούμενου αιώνα και ταυτόχρονα με την προσφυγική και μεταναστευτική κρίση τού σήμερα. Αναζητείται η γλώσσα του Κόντογλου και ο δρόμος προς μια βαθύτερη κατανοήση και μια πιο ενεργή συμμετοχή στα «παράξενα ρέματα» που δημιουργούνται μεταξύ των ανθρώπων.

Το Αϊβαλί η πατρίδα μου είναι μια παράσταση τεσσάρων δημιουργών-ερμηνευτών οι οποίοι, μέσα από τις ιστορίες διάφορων πρωταγωνιστών μιας υπέροχης συλλογής διηγημάτων, εμφανίζουν αυτούς τους χαρακτήρες βάζοντάς τους σε κοινό τόπο και χρόνο, συνθέτοντας μια παράξενη, κοινή ιστορία.

Ορχήστρα Βιολιώνε με Άρωμα Σμύρνης

Μια παράσταση στην οποία θα παρουσιαστούν, ως επί το πλείστον, παλαιοί οργανικοί σκοποί από τον ευρύτερο χώρο της Μικράς Ασίας, παραλλαγμένοι σύμφωνα με τους ποικίλους ευρηματικούς τρόπους ενορχήστρωσης της ορχήστρας Βιολιώνε.

Επιδίωξη του εν λόγω εναλλακτικού εικοσαμελούς σχήματος αποκλειστικά τοξωτών εγχόρδων είναι να αναδείξει μια ρομαντική αλλά ταυτόχρονα επικοινωνιακή και εξωστρεφή διάθεση, με στοιχεία τόσο παλαιάς όσο και νέας τεχνοτροπίας, παρουσιάζοντας ένα μουσικό ταξίδι από το παρελθόν στο μέλλον με άφθονη αυτοσχεδιαστική διάθεση, δημιουργώντας μια δυναμική συνέχεια του παλαιού με τον σύγχρονο τρόπο ερμηνείας των τοξωτών εγχόρδων.

Η ορχήστρα τελεί υπό τη διεύθυνση του Γιάννη Ζαρία, επίκουρου καθηγητή βιολιού στο Τμήμα Μουσικής Επιστήμης & Τέχνης του Πανεπιστημίου Μακεδονίας.

Εν Σμύρνη γεννηθέντες (1883-1903)

Μια όμορφη και αριστοκρατική γυναίκα με το όνομα «Σμύρνη» υποδέχεται στο φτωχικό πια σπίτι της, κάπου στην Κοκκινιά ή στη Νέα Ιωνία του 1930, έξι πλανόδιους μουσικούς και μαζί ανασύρουν και ανασκευάζουν πολύτιμες στιγμές από την πολύβουη ζωή της…

Οι Alcedo, μέσα από τη ματιά και τις αναμνήσεις μιας γυναίκας-πόλης, της Σμύρνης, συνθέτουν μια καινούρια και φρέσκια μουσική παράσταση και παρουσιάζουν την πρώτη σουίτα τους βασισμένη σε θέματα από τα έργα μεγάλων μουσουργών με καταγωγή από τη Σμύρνη (Καλομοίρης, Κωνσταντινίδης κ.ά.) καθώς και γνωστά θέματα λαϊκών τραγουδοποιών (Τούντας, Περιστέρης, Παπάζογλου, Δραγάτσης-Ογδοντάκης κ.ά.).

Η ανθολογία από τραγούδια των παραπάνω τραγουδοποιών θα πραγματοποιηθεί μέσα από την ενορχηστρωτική ματιά και επεξεργασία των Alcedo όπως και τα αυθεντικά παραδοσιακά τραγούδια από τη Σμύρνη τα οποία θα είναι περασμένα κι αυτά από τον ήχο του συγκροτήματος.

Ελευθερία εις θάνατον

Στις 15 Νοεμβρίου 1922 οι Δ. Γούναρης, Ν. Στράτος, Π. Πρωτοπαπαδάκης, Ν. Θεοτόκης, Γ. Μπαλτατζής και Γ. Χατζηανέστης καταδικάστηκαν σε θάνατο για εσχάτη προδοσία, ως οι κύριοι υπαίτιοι της Μικρασιατικής Καταστροφής και εκτελέστηκαν στο Γουδί. Το πρωί της ίδιας μέρας, ο Πρόεδρος του Έκτακτου Στρατοδικείου Αλ. Οθωναίος διαβάζει την ετυμηγορία και αποχωρεί χωρίς να πει «λύεται η συνεδρίασις». Η δίκη των έξι τυπικά δεν λύθηκε ποτέ.

Το Ελευθερία εις θάνατον είναι η δίκη και η παράσταση των γεγονότων που ακολούθησαν την ετυμηγορία και όλων όσων βιαστικά αποσιωπήθηκαν «διά να πεισθή η κοινή γνώμη ότι οι νόμιμοι τύποι ετηρήθησαν».

Στην εποχή μας άραγε, πόσα και τι μορφής δικαστήρια στήνονται «για να πεισθεί η κοινή γνώμη»; Πόσα πραγματικά γεγονότα μεταμφιέζονται σε φανταστικά και αντίστροφα; Και ο καθένας από μας πώς αντιλαμβάνεται και ερμηνεύει τον κόσμο που τον περιβάλλει;

Το ρόδον της Ανατολής

Ένα έργο που εκτυλίσσεται στην Ελλάδα του 1950 μέσα σε ένα κουπέ τρένου όπου συναντιούνται πρόσφυγες από διάφορες περιοχές της Μικράς Ασίας, του Πόντου και της Καππαδοκίας. Όπως συχνά συμβαίνει στα ταξίδια, οι επιβάτες αρχίζουν να αφηγούνται ιστορίες τόσο από την πατρίδα τους πριν τον ξεριζωμό όσο και από τις περιπέτειες της εγκατάστασής τους στην Ελλάδα.

Μέσα από πρωτότυπα τραγούδια και κείμενα ξεδιπλώνονται έξι ιστορίες ανθρώπων από τις οποίες ξεπροβάλλουν οι μνήμες και η νοσταλγία από την πατρίδα τους πριν τον ξεριζωμό, το περιπετειώδες ταξίδι στην Ελλάδα, τα προβλήματα της προσαρμογής και αφομοίωσής τους στο νέο περιβάλλον, αλλά και το πλήθος των θετικών επιδράσεων που προκάλεσε η έλευση των προσφύγων στην οικονομική και πνευματική ζωή της Ελλάδας.

Ο περιφερόμενος ελεγκτής εισιτηρίων είναι αυτός που μεταφέρει την οπτική των ντόπιων για τους Έλληνες της Ανατολής.

Οι βάρδιες των πουλιών

Μια παράσταση βασισμένη στην ομώνυμη νουβέλα του Γιάννη Μακριδάκη (εκδ. Εστία) και σε ένα οδοιπορικό εικόνων και ήχων από τον τόπο του ξεριζωμού και της νέας πατρίδας. Ένα ναυάγιο ανάμεσα σε Χίο και Τσεσμέ είναι η αφορμή για να ξεδιπλωθεί μια πολυπρισματική ιστορία εμνευσμένη από ιστορικές οικογενειακές αφηγήσεις, που επιχειρεί βαθιά ενδοσκόπηση στη μνήμη και τη φθαρτότητα.

Ο ναυαγισμένος Ανέστης πασχίζει να βάλει το παρελθόν του σε τάξη και να αποφασίσει για το παρόν του. Τα ταχυδρομικά περιστέρια του, ως φορείς μνήμης, μαθημένα να επιστρέφουν πάντα στην «πατρίδα» τους, αψηφούν τα σύνορα και γίνονται συνδετικοί κρίκοι του παρελθόντος και του παρόντος. Εικόνες και ήχοι από τη διαδρομή Σμύρνη – Χίο, φωτίζουν το πολυδαίδαλο ταξίδι της μνήμης.

Γενιές περιστεριών και γενιές ανθρώπων σε παράλληλες πορείες που τις καθορίζει η Ιστορία ή η σύμπτωση και τους αλλάζει τη φορά.

Καντάδα Πόντου – ΤΕΤΤΤΙΞ

O τζίτζικας (ή τέττιξ με δύο ταυ) από τη φύση του συνδέεται με τη διαδικασία της μεταμόρφωσης, όταν από νύμφη γίνεται ενήλικας.

Το σύνολο σύγχρονης μουσικής ΤΕΤΤΤΙΞ (με τρία ταυ) μέσω της μουσικοκινητικής παράστασης Καντάδα Πόντου καταθέτει τη δική του φαντασιακή εκδοχή της αναγκαστικής «μεταμόρφωσης» μιας κοινωνίας. Η εγκατάσταση ποντιακού προσφυγικού πληθυσμού στην Κέρκυρα μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή και τη Συνθήκη της Λωζάννης αναγκάζει τις δύο αλληλοεπηρεαζόμενες πλευρές να αναθεωρήσουν αντιλήψεις και συνήθειες.

Μέσα από το δράμα, τη σάτιρα και το λαϊκό θέαμα οι ΤΕΤΤΤΙΞ, σε συνεργασία με την κινησιολόγο Eugenia Demeglio, μεταμορφώνουν τον κεμεντζέ και το μαντολίνο γεννώντας μια νέα οντότητα, σ’ ένα περιβάλλον όπου η διαφορετικότητα προβληματίζει και στιγματίζει, όμως ταυτόχρονα ανανεώνει, αναζωογονεί και εμπνέει

Μνήμη και βαθιά σημάδια

Με αφορμή τα εκατό χρόνια από τη Μικρασιατική Καταστροφή, η συναυλία θα είναι βασισμένη σε δύο εμβληματικά έργα του Απόστολου Καλδάρα. Τον Βυζαντινό Εσπερινό και τη Μικρά Ασία, που κυκλοφόρησαν το 1972-73.

Ανάμεσα στα τραγούδια του Απόστολου Καλδάρα θα παρεμβάλλονται διασκευές εμβληματικών τραγουδιών από χώρες προέλευσης των προσφύγων στις μέρες μας. Το σκηνικό που θα περιβάλλει την ορχήστρα είναι πέντε μεγάλων διαστάσεων έργα ζωγραφικής του Κώστα Καλδάρα με θέμα τα γεγονότα από την προσφυγική κρίση του 2015 ενώ θα πραγματοποιείται και προβολή ιστορικών ντοκουμέντων και φωτογραφιών με θέμα τους πρόσφυγες διαχρονικά, μια επιλογή σε συνεργασία με την Ομάδα Τρικαλινών Φωτογράφων.

Με τη συνοδεία επταμελούς ορχήστρας σε ενορχηστρώσεις του Σάκη Κοντονικόλα, τραγουδούν ο Ανδρέας Καρακότας και η Ιωάννα Γιαννοπούλου.

Η τελετουργία του αμανέ

Η συνθετική ιδέα της μουσικής παράστασης αφορά έναν δομημένο διαδραστικό αυτοσχεδιασμό (που ακολουθεί τις επιταγές της ίδιας της φόρμας του αμανέ), όσο και μια σύνδεσή του με την ελληνική ποίηση της γενιάς του ’30.

Η μουσική κινείται τόσο στο πλαίσιο του ιστορικού / παραδοσιακού αμανέ όσο και πέραν αυτού, ανοίγοντας χώρο και σε πιο σύγχρονους και ελεύθερους μουσικούς πειραματισμούς. Στόχος είναι να υπογραμμιστεί το γεγονός ότι δεν πρόκειται για μουσειακή μουσική παράδοση αλλά για μια δυνάμει ζωντανή φόρμα, που μπορεί να λειτουργεί στο παρόν ακόμα και έξω από το πλαίσιο της ιστορικής της ακμής.

Αντίστοιχα, σε επίπεδο στιχουργικού περιεχομένου τηρείται επίσης η φόρμα του αμανέ, αλλά, στη θέση της λαϊκής ανώνυμης ποίησης, χρησιμοποιούνται αποσπάσματα από τη λεγόμενη λόγια / «έντεχνη» ποίηση της εποχής.

ΞΕΝΟΣ ΣΜΥΡΝΗ – ΜΟΡΙΑ (100 χρόνια εξέλιξης)

Σμύρνη – Μόρια, εκατό χρόνια εξέλιξης. Η φιλοξενία στην αρχαία Ελλάδα ήταν μια ιερή υποχρέωση και ένα δικαίωμα χωρίς όρους. Από τότε έως σήμερα, το φαινόμενο της αναγκαστικής μαζικής μετακίνησης των πληθυσμών δεν είναι πρωτόγνωρο. Ωστόσο, στα νεότερα χρόνια είναι πρωτόγνωρα σκληρός ο τρόπος που αντιμετωπίζουμε αυτό το φαινόμενο.

Τι άλλαξε από την αρχαία Ελλάδα έως σήμερα; Τι βίωσαν οι πρόσφυγες της Μικράς Ασίας ερχόμενοι στην Ελλάδα και πως αντεπεξήλθαν; Πώς τους υποδέχτηκαν οι γηγενείς; Πώς τους αντιμετώπισε το τότε ελληνικό κράτος; Και από την άλλη, πώς αντιμετωπίζονται σήμερα οι πρόσφυγες από την ελληνική κυβέρνηση και τους Έλληνες πολίτες;

Μια «ηλεκτροδυναμική» μουσική αφηγηματική θεατρική περφόρμανς από την ομάδα Scarmi, εμπνευσμένη από μαρτυρίες προσφύγων του τότε και του σήμερα, σε συνδυασμό με αρχαία κείμενα, λογοτεχνικά κείμενα, ποίηση, ηχητικά ντοκουμέντα, σωματικότητα και ζωντανή μουσική.