Ο Οδυσσέας, αυτή η μυθική αλλά και τόσο σύγχρονη σύνθετη προσωπικότητα, είναι, πέρα από όλα τα άλλα, το σύμβολο του ακατάβλητου ανθρώπου. Αυτού που εμπλέκεται σε συνεχείς συγκρούσεις, εσωτερικές και εξωτερικές, και βρίσκεται σε διαρκή αναμέτρηση με προκλήσεις που τον υπερβαίνουν.
Στο έργο Ταρώ του Οδυσσέα ξανακοιτάξαμε την Οδύσσεια μέσα από το πρίσμα των καρτών Ταρώ της Μασσαλίας, οι οποίες προσεγγίζουν την ανθρώπινη συνθήκη, όπως και ο Μύθος, η Ποίηση και η Μουσική: απευθυνόμενες στα άδυτα του εαυτού, τα προστατευμένα από τον χρόνο, τον τόπο, τη λογική και τις βεβαιότητες. Κάθε «τράβηγμα»» των Ταρώ δίνει στους ήρωες της Οδύσσειας διφορούμενους «χρησμούς», αντιμαχόμενους μεταξύ ηθικής και επιθυμίας, λογικής και συναισθήματος. Ένας διαχρονικός διάλογος μεταξύ δυο πολιτισμών ανοίγει. Απ’ τη μία η Αναγέννηση και ο Ουμανισμός με τα Ταρώ κι απ’ την άλλη ο αρχαίος ελληνικός στοχασμός με την Οδύσσεια· στην πιο παιγνιώδη, ποιητική και αρχετυπική τους μορφή.
* Την παράσταση θα ανοίξει η Πειραματική Σκηνή Μήλου, σε διδασκαλία της Καλλιρρόης Μυριαγκού, πάνω σε πρωτότυπο ποιητικό κείμενο της Παυλίνας Παμπούδη, με θέμα την Οδύσσεια.
Η θαυμαστή ιστορία του Χορ-χορ Αγά είναι μια μουσική παράσταση θεάτρου σκιών σε σύνθεση Αποστόλη Κουτσογιάννη, κείμενο Μάριου Χατζηπροκοπίου και σκηνοθεσία Θανάση Κριτσάκη, με ερμηνεύτρια την Ειρήνη Μάστορα.
Με αφορμή την οθωμανική οπερέτα Λεμπλεμπιτζής Χορ χορ αγάς (1875), που γνώρισε μεγάλη επιτυχία στα Βαλκάνια και μελωδίες της ερμήνευσε και ηχογράφησε η μπάντα του Ισλαχανέ το 1909, η παράσταση προτείνει μια πρωτότυπη μουσική για δύο τραγουδιστές (Γιάννης Διονυσίου και Νίκος Σπανάτης) και μικρό σύνολο (Oros Ensemble), καθώς και μια καινούρια δραματουργία που απηχεί και επινοεί εκ νέου το αρχικό λιμπρέτο.
Αναζητώντας την κόρη του Φατίμα στους δρόμους της μεγαλούπολης, ο χωρικός Χορ-Χορ συγκρούεται με έναν ξένο για αυτόν κόσμο και, χάνοντας τον εαυτό του, τελικά μεταμορφώνεται. Σπάζοντας το καλούπι της μοίρας των γυναικών, η Φατίμα αναδεικνύεται σε κεντρική ηρωίδα που ορίζει πλέον τη ζωή της και, βοηθούμενη από μαγικές δυνάμεις, κινεί τα νήματα της πλοκής. H φόρμα του θεάτρου σκιών γίνεται ο σκηνικός χώρος ενός σύγχρονου παραμυθιού, η μουσική παράγει το ηχητικό πεδίο όπου ξεδιπλώνονται οι χαρακτήρες, ενώ ο λόγος ξαναγράφει την παλιά ιστορία –τόσο παλιά και τόσο νέα, όσο η Σεχραζάντ.
Τρία φωνητικά σύνολα, οι Ισοκράτισσες από την Ελλάδα, το Lot Kurbeti από την Αλβανία και το Abagar Quartet από τη Βουλγαρία, προσκεκλημένα από τη WOMO και το γυναικείο φωνητικό σύνολο CHÓRES, δίνουν το δικό τους στίγμα στη μουσική παράσταση BALKANIA ξεδιπλώνοντας την εκφραστικότητα και την αισθητική τους μέσα από τις τοπικές μουσικές τους παραδόσεις.
Η επιλογή του ρεπερτορίου σκοπεύει να αναδείξει σημεία τομής μα και αντίθεσης ανάμεσά τους, που θα σκιαγραφήσουν έναν πολύμορφο καμβά βαλκανικών χρωμάτων και πολυφωνικών υφών. Στα συγκρουσιακά στοιχεία συγκαταλέγονται η ανάδειξη, διάκριση και επισήμανση της εκάστοτε εθνικής ταυτότητας με φορέα τη γλώσσα, τις διαφορές στη μουσική δομή, στα όργανα, στις λεπτομέρειες της εκτέλεσης, στην αισθητική.
Με τις ιδιαιτερότητες και επιρροές της κάθε μουσικής παράδοσης να εμπεριέχουν το ιστορικό υπόβαθρο, τα σκληρά βιώματα της συλλογικής μνήμης των εν λόγω εθνών κατά τον 20ό αιώνα, καθώς και την πολιτική βούληση (που όρισε τόσο τη μορφή όσο και τη λειτουργία των παραδόσεων αυτών στον έξω κόσμο), η συναυλία, σε ένα πλαίσιο πολιτιστικής ανταλλαγής, δίνει χώρο στις διαφορές που τονίζουν τη μουσική ποικιλομορφία, τη διαφοροποίηση και τις μοναδικότητες κάθε περιοχής.
Τέσσερις ηθοποιοί και ένας μουσικός ταξιδεύουν στην Αρκαδία, αναζητώντας τα θραύσματα του μύθου. Σκοπός τους: να ιδρύσουν μια ουτοπική κοινότητα σε αρμονία με τη φύση, στην παράδοση του Αρκαδικού Ιδεώδους.
Η Αρκαδία είναι από την αρχαιότητα μέχρι και σήμερα ο τόπος πάνω στον οποίο η ευρωπαϊκή σκέψη προβάλλει την ιδέα ενός χαμένου επί γης παραδείσου. Είναι ένας τόπος όπου μύθος και πραγματικότητα συνενώνονται. Ταυτόχρονα αποτελεί πρότυπο του προβλήματος ετεροπροσδιορισμού της Ελλάδας, μιας και οι περισσότεροι εκ των διανοητών που καθόρισαν την αντίληψη σχετικά με εκείνη δεν την επισκέφθηκαν στην πραγματικότητα ποτέ.
Πόσο απέχει η δυτικοευρωπαϊκή μυθική παράδοση της Αρκαδίας από τη σύγχρονη ελληνική εμπειρία; Μπορούμε σήμερα να φανταστούμε μια ιδανική κοινωνία; Μπορούμε να φανταστούμε μια ζωή σε αρμονία με τη φύση, ή κάτι τέτοιο έρχεται σε σύγκρουση με τον σύγχρονο τρόπο ζωής;
Η μουσική παράσταση Μόρτισσα κι Αλάνης χρησιμοποιεί τη σύγκρουση δύο αρχετυπικών χαρακτήρων της μυθολογίας του ρεμπέτικου τραγουδιού, ενός ιδιότυπου ελληνικού μουσικού είδους, της μόρτισσας και του αλάνη, για να εξερευνήσει τη γενικότερη θεματική της σύγκρουσης. Επιχειρώντας να ξεφύγει από τα στερεοτυπικά σχήματα, θέλει να εισχωρήσει βαθύτερα στην εξερεύνηση μιας βαθιάς εσωτερικής υπαρξιακής σύγκρουσης, της αδυναμίας συγκρότησης ενός «εγώ» που θα μπορέσει να αποδεχθεί έναν ισότιμο «άλλον».
Οι διαπολιτισμικές επιρροές, η εισαγωγή νέων ηθών και τρόπων συμπεριφοράς στην κλειστή ελληνική κοινωνία του μεσοπολέμου, αλλά και η άρνηση επιτέλεσης του φύλου και ο αυτοπροσδιορισμός της σεξουαλικότητας που υπάρχει ως κρυφό επίπεδο σε πολλές συνθέσεις της εποχής, οδηγούν αναπόφευκτα σε μια σύγκρουση συμφερόντων, που στην ουσία όμως θεμελιώνεται σε μια βαθιά εσωτερική, μη διαλεκτική σύγκρουση. Η λύση δεν προκύπτει από τη σύνθεση των αντιθέσεων αλλά από την υπέρβασή τους, μέσω της αποδοχής ενός αυθεντικού «εγώ» και του αυτοπροσδιορισμένου «άλλου».
Το έργο Η επανάσταση των παλιών παιχνιδιών, αποτελεί μια ελεύθερη θεατρική διασκευή βασισμένη στο ομότιτλο παραμύθι του Χρήστου Μπουλώτη και παρουσιάζεται μέσα από τη σκηνοθετική ματιά της Σοφίας Παλάντζα.
Μια βροχερή νύχτα τα παλιά παιχνίδια αποφασίζουν να κάνουν επανάσταση. Με θάρρος και ενθουσιασμό θα ζήσουν την περιπέτεια και τον κίνδυνο, αποφασίζοντας να συγκρουστούν με τα ηλεκτρονικά παιχνίδια που έκλεβαν τις σκέψεις των παιδιών, αλλά και με τον ίδιο τους τον αρχηγό, ανακαλύπτοντας πως δεν είναι παιχνίδι αλλά άνθρωπος. Τα παιχνίδια με μοναδικό όπλο τη φαντασία θα μπουν στην άνιση μάχη κατά των ηλεκτρονικών μαχητών του πολέμου και της βίας για να διεκδικήσουν τη θέση τους στην καρδιά των παιδιών.
Η ομαδικότητα, η συντροφικότητα, η αλληλεγγύη, η ειρήνη, η αγωνιστικότητα, η ελευθερία και πάνω απ’ όλα η φαντασία ως δημιουργική πράξη είναι κάποιες από τις έννοιες που πραγματεύεται η παράσταση προσφέροντας στους θεατές στιγμές χαράς, ταξιδεύοντας επάνω σε πολύχρωμα σύννεφα παρέα με κουρδιστά στρατιωτάκια, μαϊμούδες με πιατίνια, τυμπανιστές, μονόκερους και χρωματιστές μπάλες.
Ύστερα από την πρώτη της εμφάνιση στη Μυτιλήνη με την παράσταση Αιγαίο (Ιερό του Μέσου, 2021), η ομάδα PATARI PROJECT επιστρέφει με τη νέα της παραγωγή Ροβ & Κρους, μια συναρπαστική παράσταση για όλη την οικογένεια, η οποία αποτελεί διασκευή του έργου Ο Ροβινσώνας και ο Κρούσος των Νίνο ντ’ Ιντρόνα και Τζάκομο Ραβίκιο.
Ενώ τα πάντα γύρω τους έχουν απαλειφθεί από πρωτοφανή πλημμύρα, δύο άντρες βρίσκουν καταφύγιο πάνω σε μια σκεπή σπιτιού. Ως «ναυαγοί» είναι υποχρεωμένοι να ζήσουν μαζί για ένα διάστημα, όμως η ύπαρξη του «άλλου» φαντάζει εχθρική. Καθώς δεν μιλούν την ίδια γλώσσα προσπαθούν να επικοινωνήσουν με νοήματα και με τη γλώσσα του σώματος, κι αυτό γεννά έντονες κι εκρηκτικές καταστάσεις, συχνά ξεκαρδιστικές. Μόνοι στον κόσμο οι δυο «εχθροί», μην έχοντας αλλού να στραφούν, θα πλησιάσουν σιγά σιγά ο ένας τον άλλον και θα βρουν τρόπο να συνυπάρξουν. Και τότε έρχεται η ανατροπή… Και μετά τι; Ένα έργο με χιούμορ, για μικρούς και μεγάλους, ιδιαίτερο και συγκινητικό.
Μία solo performance βασισμένη στον Αίαντα του Σοφοκλή
«Μην τα βάζεις με κάποιον που είναι απών.» – Ηράκλειτος
Ο Αίας είναι νεκρός. Το σώμα του καρφωμένο πάνω στο σπαθί που ο ίδιος έβαλε στη γη, βρίσκεται από τη σύντροφό του, Τέκμησσα. Τώρα εκείνη καλείται να ξεδιπλώσει το χρονικό του θανάτου του απαντώντας στις ερωτήσεις του ανακριτή.
Μια αφήγηση για τον ηρωισμό και την ανδρική τιμή που μπορεί να οδηγήσει στο θάνατο μέσα από το βλέμμα της γυναίκας που μένει πίσω.
Τι είναι ηθικό και τι όχι; Πόση βία εμπερικλείει το «πρέπει»; Τι υπερτερεί; Τι μας οδηγεί στο να επιλέξουμε τη ζωή ή το θάνατο; Τι ανομολόγητα βάρη κουβαλάει τελικά ένας ήρωας;
Ένας performer (Κωνσταντίνος Ντέλλας) ακροβατεί μεταξύ ερωτημάτων κι απαντήσεων, πότε ως ανακριτής πότε ως ανακρινόμενη Τέκμησσα ή Αίας.
Μια σπουδή πάνω στην κλασική τραγωδία του Σοφοκλή που συνομιλεί με επιλεγμένους στίχους από το ομώνυμο έργο του Γιάννη Ρίτσου, δημιουργώντας μια ιδιότυπη θεατρική εμπειρία μέσα από ήχους και φόρμες λόγου και κίνησης.
Η μουσική ομάδα In excelsis συνθέτει μια εύρυθμη παράσταση με τίτλο Εις την Πόλιν – Istanbul βασισμένη στις διάφορες και ποικίλες πλευρές του μουσικού, καλλιτεχνικού και πνευματικού τοπίου στην «οθωμανική» Κωνσταντινούπολη. Στόχος είναι αυτό το τοπίο, ζωγραφισμένο με τα χρώματα των ήχων, του λόγου και της κίνησης, να αποδώσει την ατμόσφαιρα και το κλίμα της εποχής, άλλοτε ονειρικό και πνευματικό, άλλοτε συγκρουσιακό ή λατρευτικό, πάντοτε όμως πολύχρωμο και πολυδιάστατο.
Ύμνοι από το ρεπερτόριο της «βυζαντινής μουσικής» συναντούν τη λατρευτική μουσική των Δερβίσηδων (τάγμα των Μεβλεβί) ενώ εμφανίζονται και χαρακτηριστικές ορχηστρικές συνθέσεις που εκφράζουν και το λόγιο κοσμικό πνεύμα που επικρατούσε στο Παλάτι του Σουλτάνου και την Κωνσταντινούπολη για αρκετούς αιώνες μετά την Άλωση. Παράλληλα, «στρατιωτικά εμβατήρια» συνηχούν με αποσπάσματα από λαϊκούς θρήνους για την Άλωση, και έτσι συμπληρώνονται τα σημαντικότερα ακούσματα της «Πόλης» την αναφερόμενη περίοδο.
Αντλώντας έμπνευση από τον μύθο του Προμηθέα, ο Σπύρος Κουβαράς συνεχίζει τις χορογραφικές εξερευνήσεις του στη συλλογική μας μνήμη και, με όχημα την κίνηση, τον ήχο και την εικόνα, καταπιάνεται με τον μνημειώδη αγώνα του μυθικού ήρωα, επιχειρώντας να διερευνήσει τους παραλληλισμούς μεταξύ τού τότε και της σύγχρονης ιστορίας. Ο χορογράφος «μεταφέρει» το σώμα στο εύθραυστο παρόν και παράλληλα διαβλέπει να κρύβεται πίσω από τον μύθο ένα όνειρο για το μέλλον. Παίζει με τους ετεροκαθορισμούς του χρόνου ενώ η πρωτότυπη ηλεκτροακουστική μουσική και η surround ηχητική εγκατάσταση συμπαρασύρουν τους ερμηνευτές σε έναν χορό μέσα από τον οποίο αναδύονται μορφές που θυμίζουν τοπία του ασυνείδητου.
Χορογραφική εξέγερση ή απελευθερωτικό μανιφέστο; Το PROMETHEUS 2024 (unbound bodies) προτάσσει την περήφανη ανεξαρτησία ενός ηρωισμού που εξερευνά τα ασυμβίβαστα όρια της φαντασίας και μας δείχνει το σημερινό πεδίο μάχης που είναι ο ίδιος ο πολιτισμός μας. Εστιάζει έτσι στην ανθρωπολογική διάσταση του μύθου, μεταφέροντας στον σύγχρονο, ευμετάβλητο κόσμο ένα κρίσιμο ερώτημα: Μπορεί ο άνθρωπος να σώσει τον άνθρωπο;