Season: 2024

hot dark matter

Το έργο hot dark matter, σε σύλληψη και χορογραφία της Ζωής Ευσταθίου, εξερευνά και παραλληλίζει το «πέρασμα» των προσφύγων με το πέρασμα από τον ουρανό στη γη και την υποδοχή του πρόσφυγα με την άφιξη μιας θερμής σκοτεινής ύλης, μιας αριστερόστροφης δίνης που μεταφέρει πληροφορία, μιας αμφιλεγόμενης μάζας.

Το hot dark matter είναι ένα πρόγραμμα ανίχνευσης σωμάτων, σε ωκεάνια βάθη, ένα πρόγραμμα ανίχνευσης της «Οδύσσειας» των προσφύγων που εκπέμπονται από χώρες ξένες. Με βασική εστίαση στο σώμα του χορευτή που κινείται αριστερόστροφα και στην προσπάθειά του να κινηθεί προς το φως, διαμορφώνονται οι έννοιες του αποκλεισμού και της ενσωμάτωσης, της διομαδικής επαφής και της σύγκρουσης. Το έργο ακροβατεί στην ύπαρξη ή μη ρεαλιστικής σύγκρουσης κατά την υποδοχή της θερμής σκοτεινής ύλης και τα σώματα συγκρούονται, συγχρονίζονται, ενσωματώνονται, αποκλείονται και πορεύονται μαζί.

The River / Voicing Water

Η έκθεση προσεγγίζει την έννοια της σύγκρουσης μέσω της μεταμορφωτικής δύναμης του νερού. Σημειώνοντας την δυναμική της ενοποιητικής του δράσης συνδέει δύο πόλεις, την Θεσσαλονίκη και την Ρώμη ενώ παράλληλα προσκαλεί τους επισκέπτες σε μία συμπερίληψη αισθήσεων.

The River ένα ψηφιδωτό μεγάλης κλίμακας της Χριστίνας Νάκου παρουσιάζεται μέσα σε ένα ηχητικό περιβάλλον. Το έργο εμπνέεται από τα ρωμαϊκά ψηφιδωτά δάπεδα του Αρχαιολογικού Μουσείου και επιχειρεί μέσω της παραδοσιακής αυτής τέχνης, να αναδείξει την χειρωναξία ως εμπειρία βιωμένου χρόνου, τον ήχο ως δονούμενο αποτύπωμα της διαδικασίας και την σημασία της αφής στην σύνδεσή μας με τον φυσικό κόσμο και τους συνανθρώπους μας.

Η έκθεση εγκαινιάζεται με δύο performances της Άννας Παγκάλου με τίτλο Voicing Water που εκφράζουν την μυθολογία του νερού, δίνοντας φωνή στο τώρα. Οι μυθολογικές αφηγήσεις των σιντριβανιών συνδέονται με την υδραυλική τεχνολογία, τη συμβολή της στην δημιουργία μουσικών οργάνων και τη φυσική ροή του νερού.

Η Ίτσα του Σάσμα ή Ο ανάποδος χορός

Ο σκηνοθέτης Κωνσταντίνος Μάρκελλος (συγγραφέας των έργων Η απαγωγή της Τασούλας, Χορευτική πανούκλα και Δυο πορτοκάλια για τα Χριστούγεννα) εμπνέεται από έναν λαϊκό θρύλο της Ηπείρου για να συνθέσει ένα δημοτικοφανές κείμενο στα πρότυπα των Παραλογών. Μια ομάδα ηθοποιών-μουσικών ερμηνεύουν άλλοτε ως Αφηγητές κι άλλοτε ως Δρώντες Χαρακτήρες, ενώ ταυτόχρονα τραγουδούν πρωτότυπες συνθέσεις σε δρόμους πολυφωνικού ηπειρώτικου από τη Βασούλα Δελλή και τη Ναταλία Λαμπαδάκη, μέλη του φωνητικού σχήματος «Πλειάδες».

Η γριά Ίτσα είχε ιδιαίτερο και ρόλο στην κοινότητα του χωριού Αετομηλίτσα της Κόνιτσας. Είχε χαρακτηριστικά καλής μαγίστρας, σκορπίζοντας γύρω της ανακούφιση ανάμικτη με φόβο. Τον Ιούλιο του 1974 όταν, κηρύχτηκε γενική επιστράτευση, μάζεψε τα κορίτσια στην εκκλησία του Αη-Νικόλα, για την επιτέλεση ενός αρχέγονου, αποτρεπτικού Χορού. Ενός ανάποδου χορού, αντίθετου με τη φορά των δεικτών του ρολογιού, με τα πρόσωπα να κοιτούν όχι προς το κέντρο του κύκλου, αλλά προς τα έξω. Χορεύοντας επαναλάμβαναν ρυθμικά, τα λόγια «Δεν είναι τίποτα, καλέ, δεν είναι τίποτα. Οι εχθροί στη θάλασσα και τα παιδιά στο σπίτι».

*Η παραγωγή θα ήθελε να ευχαριστήσει τον Καθηγητή Λαογραφίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας Κο Βασίλη Νιτσιάκο, ο οποίος εμπιστεύτηκε στην καλλιτεχνική ομάδα τα προσωπικά του βιώματα, όπως τα κατέγραψε στο πρόσφατο βιβλίο του «Και το σώμα θυμάται…»

Τεχνητή εμπιστοσύνη

Είμαστε οι πρώτοι ένοικοι του πλαισίου «συμβίωσης» ανθρώπων και μηχανών. Οι πειραματισμοί δεν αφορούν πλέον τον διάλογο, αλλά το νέο περιεχόμενο καθαυτό και το επείγον ερώτημα κλιμάκωσης: «Εμείς αντί για Αυτές ή Αυτές αντί Ημών. Εμείς μαζί με Αυτές; Εμείς ως Αυτές ή Αυτές ως Εμείς». Η αναμέτρηση διεξάγεται στο μόνο σημείο που χωράει μία παύση, στο αχαρτογράφητο πεδίο συνάντησης της τεχνητής με τη συναισθηματική νοημοσύνη – αστερισμό του κατακλυσμού της εποχής μας.

Η Τεχνητή εμπιστοσύνη είναι ένα τεχνονουάρ με μουσική γραφή. Η αλληγορία, που διατρέχει το έργο σαν φωτεινή δέσμη, και η τελετουργία ενός ανθρωπομηχανικού event υποβάλλουν τόσο την πύκνωση του μουσικού όσο και τις νόρμες του ομιλούντος θεάτρου. Το λιμπρέτο και η σκηνοθεσία σημαδεύουν την ελλειπτικότητα κάθε Δοκιμασίας χωρίς σκληρά δεδομένα, ενώ η μουσική σύνθεση διαρκώς σχολιάζει τη μηχανική της σύγχρονης διαμεσολάβησης, όπου κανείς δεν ξέρει ποιος/ποια καλείται να μιμηθεί τι – τα δημιουργήματα τις/τους δημιουργούς ή μήπως αντίστροφα;

+ΘΛΙΨΙΣ

Η έκθεση +ΘΛΙΨΙΣ ανιχνεύει την έννοια της εσωτερικής σύγκρουσης, όπως αυτή εκδηλώνεται στο πεδίο των αντιθέσεων ανάμεσα στην «αρχή της ευχαρίστησης» και την «αρχή της πραγματικότητας», ανάμεσα στη θεωρία και την πράξη, στην πίστη και το ένστικτο που διέπει το ανθρώπινο σώμα, στη νομοτέλεια του φυσικού περιβάλλοντος και την τάση ανακάλυψης και φιλοπεριέργειας, στην πειθαρχία και την αναίρεση, στο φυσικό και το μεταφυσικό.

Εννέα καλλιτέχνες αλληλοεπιδρούν με τον νοηματικά, συναισθηματικά, θρησκευτικά και κοινωνικά φορτισμένο χώρο της Μονής Ουρσουλινών. Πρόκειται για ένα οικοδομικό σύμπλεγμα όπου αναπτύχθηκε τον περασμένο αιώνα ένα εγχείρημα πρωτοποριακό για τα ελληνικά δεδομένα, που αποτέλεσε κοινωνικό, πνευματικό και εκπαιδευτικό κέντρο για δεκαετίες στη Τήνο. Η ερήμωσή του αποτελεί μια πρόκληση αναβίωσης σε τοπικό αλλά και πανελλήνιο επίπεδο ως προς την ανάδειξη όχι μόνο της τοπικής ιστορίας αλλά, επίσης, της οργανικής σχέσης του με τα μεγάλα πολιτιστικά κέντρα της εποχής και, κατ’ επέκταση, του ευρωπαϊκού πολιτιστικού γίγνεσθαι.

Εκπαιδευτικές δράσεις

Παράλληλα με την έκθεση θα πραγματοποιούν δύο εκπαιδευτικές δράσεις. Στην πρώτη δράση, με τίτλο Δημοσιογραφία και Τέχνη, η θεωρητικός τέχνης και επιμελήτρια Σοφία Ελίζα Μπουράτση και ο ιδρυτής του site Tinos Today Βαγγέλης Ζαλώνης θα διοργανώσουν εργαστήριο δημιουργικής και δημοσιογραφικής γραφής με αφετηρία τα έργα της έκθεσης και θεωρητικά εργαλεία την ανθρωπολογία και τη φιλοσοφία. Τα κείμενα των συμμετεχόντων (10-18 ετών) θα δημοσιευτούν στον ιστότοπο Tinos Today ως κριτικές της έκθεσης.

Για τη δεύτερη δράση, με τίτλο Τα συναισθήματα χορεύουν, η χορογράφος, χορεύτρια, ηθοποιός και εκπαιδευτικός χορού Ριάννον Μόργκαν θα εφαρμόσει εργαστήριο χορού οδηγώντας του συμμετέχοντες (παιδιά 4-10 ετών) σε έναν διάλογο με τα συναισθήματά και την σωματοποίησή τους. Με σημείο αφετηρίας το ίδιο τους το σώμα κατά την παρατήρηση της έκθεσης και εργαλεία ασκήσεις και διαδραστικά παιχνίδια, το εργαστήριο θα πραγματοποιηθεί 21-26 Ιουλίου στο Ίδρυμα Τηνιακού Πολιτισμού, ενώ στις 27 Ιουλίου θα παρουσιαστούν δημοσίως τα αποτελέσματά του.

Πληροφορίες & προκρατήσεις για τις εκπαιδευτικές δράσεις: itiptinos@gmail.com, 6988360280

Otherlands

Η site-specific έκθεση OTHERLANDS παρουσιάζεται από τον ATOPOS cvc στον μοναδικό αρχαιολογικό χώρο του Ηραίου Περαχώρας στην Κορινθία, στο πλαίσιο του προγράμματος 2024 του θεσμού του Υπουργείου Πολιτισμού «Όλη η Ελλάδα της πολιτισμός».

Η έκθεση OTHERLANDS, σε επιμέλεια Στέφης Στούρη, προτείνει ένα χώρος κριτικής συνάντησης με το Άλλο· γλυπτά του Πέτρου Μωρή και έργα ηχητικής μυθοπλασίας του Τζέφ Βάγγερ και της Σαβίνας Γιαννάτου διαπλέκονται σε μια αντήχηση όλων όσα υπάρχουν και υπήρξαν σε αυτή τη γη, ανθρώπινα και μη ανθρώπινα σώματα, αρχαιολογικά κατάλοιπα και γεωλογικά υλικά. Στο πλαίσιο της έκθεσης θα πραγματοποιηθούν γεωδιαδρομές (13/7 στις 19.00) και δύο live ηχητικές performance (20, 21/7 στις 19.00) ενεργοποιώντας τα σώματα δημιουργώντας προσωπικές συνδέσεις χρονικότητας, τοπίου και γεωπεριβάλλοντος.

Χαμένες ιστορίες και συνδέσεις προαρχαϊκής ιστορίας και μυθολογίας διατηρούν μια άμεση σύνδεση με το υπέδαφος καθώς η έκθεση OTHERLANDS εξερευνά την ετερότητα στο βαθύ χρόνο, ως δομικό συστατικό των συγκρούσεων τόσο σε κοινωνικό όσο και σε διαπολιτισμικό επίπεδο. Ο βαθύς χρόνος εγγράφεται μέσω της ολίσθησης των τεκτονικών πλακών και των ιχνοαπολιθωμάτων των λιθοφάγων ζώων της ασβεστολιθικές κολώνες του αρχαιολογικού χώρου. Μέσα στον βαθύ χρόνο είμαστε σε θέση να επαναπροσδιορίσουμε ιστορικές και σύγχρονες συγκρούσεις, καθώς ενδίδουμε σε πιο αργές διαδικασίες δημιουργίας και αποδημιουργίας.

Οι απροσδόκητες συναντήσεις με τα γλυπτά του Πέτρου Μώρη στον αρχαιολογικό χώρο και πάνω από την ακτή δημιουργούν μια διαδρομή που συνδέει της απομυθολογικοποιημένες ιστορίες με το γεωπεριβάλλον. Ενώ στο ανώτερο επίπεδο του αρχαιολογικού χώρου μέσα από την ηχητική μυθοπλασία του Τζεφ Βάγγερ και της Σαβίνας Γιαννάτου δημιουργείται μια τοποθετημένη και ενσώματη πρακτική ακρόασης που παρέχει βαθύτερες πληροφορίες σχετικά με τα αποτελέσματα και της επιδράσεις του τοπίου.

Ερήνη – Μαλές

Η διεθνής ερμηνεύτρια Ερήνη παρουσιάζει τη μουσικοχορευτική παράσταση «Μαλές» στην οποία ο θεματικός άξονας της “σύγκρουσης” αντλείται από την κρητική μαντινάδα. Μαλές στην Κρητική διάλεκτο σημαίνει καυγάς/ φιλονικία και στην προκειμένη παράσταση προκαλεί το κοινό να παρακολουθήσει όχι απλώς τη διαμάχη ως καταστροφική επενέργεια αλλά και ως δημιουργία και έμπνευση που αναπηδά μέσα από την πολιτισμική ώσμωση.

Η Ερήνη συμπράττει με τον Μανόλη Μανουσάκη (μουσική επιμέλεια) και την Αριστούλα Τόλη (επιμέλεια χορού) και ερμηνεύει παραδοσιακά κρητικά τραγούδια σε ενδιαφέρουσες ενορχηστρώσεις μιας παράδοσης που συνεχώς εξελίσσεται. Παράλληλα, η παράσταση αναδεικνύει την αλληλένδετη σχέση μουσικής, τραγουδιού και χορού, του τριφυούς δρωμένου, ενός δυναμικού φαινομένου με επιτελεστική ισχύ που συνιστά αναπόσπαστο κομμάτι της καλλιτεχνικής και πολιτισμικής έκφρασης της τοπικής κουλτούρας των Κρητών, ενώ, έμφαση δίνεται στο περιεχόμενο και τα νοήματα του λόγου. Η σύγκρουση και οι διάφορες εκφάνσεις της, αναπαρίστανται, οπτικοποιούνται και αμφισβητούνται μέσα από τη «γυναικεία ματιά» στην κρητική μουσική.

Κάμπος

Θεατρική περφόρμανς / Ηχητικός περίπατος / Έκθεση φωτογραφίας
Διακαλλιτεχνικό έργο βασισμένο στο ομώνυμο βιβλίο του Στρατή Βογιατζή

Υπάρχει μια ζωή́ που συμβαίνει υπόγεια και σιωπηλά, και έχει συμφιλιωθεί με το χάος και τη συνύπαρξη ετερόκλητων στοιχείων που συνθέτουν τον κόσμο. Αυτή́ η ζωή́ συμβαίνει σε έναν τόπο που γνωρίζει, χωρίς βέβαια να μπορεί να το αποδείξει, ότι το Ατομικό́ είναι το Συλλογικό́, ότι το Άλλο είναι η ολοκλήρωση του Ενός, το Φανταστικό́ είναι ένα Πραγματικό́ που περιμένει να επαληθευτεί και το Πραγματικό́, με τη σειρά του, είναι ένα Φανταστικό́ που βιώθηκε μέσω των αισθήσεων. Ποιος είναι αυτός ο τόπος, αυτή́ η ανοιχτή́ έκταση στην οποία, όταν ετερόκλητα στοιχεία έρχονται κοντά, γονιμοποιείται η δυνατότητα ενός κόσμου που έως εκείνη τη στιγμή́ περίμενε «υπομονετικά τις κατάλληλες συνθήκες για να εμφανιστεί»; Ποιος είναι αυτός ο τόπος ο οποίος αντέχει να λειτουργήσει σαν το φόντο της εικόνας που πρόκειται να αποκαλυφθεί μα και σαν την ίδια την εικόνα; Ποιος είναι αυτός ο Κάμπος;

Η έκθεση φωτογραφίας του Στρατή Βογιατζή πραγματοποιείται με την υποστήριξη του MOMus και του Μουσικού Φεστιβάλ Χίου.

Γιώργης Ζάρκος: Τρεις πέτρες, μια βιτρίνα κι ένας εγκλεισμός

Ο συγγραφέας Γιώργης Ζάρκος στα τέλη της δεκαετίας του ‘20 έπεσε θύμα λογοκλοπής, καθώς ένα διήγημά του δημοσιεύεται με διαφορετικό όνομα. Αφού προσπαθεί εις μάτην να αποκαταστήσει αυτήν την εις βάρος του αδικία, εν τέλει σπάει τρεις φορές τις βιτρίνες του εκδοτικού οίκου Πυρσός. Η πράξη του αυτή τον οδηγεί με εισαγγελική εντολή στο Δημόσιο Ψυχιατρείο Αθηνών για «παρακολούθηση».

Η περιπατητική performance Γιώργης Ζάρκος: τρεις πέτρες, μια βιτρίνα, κι ένας εγκλεισμός, εξαπλωμένη στο Κάστρο της Πάτρας, διερευνά την εμπειρία του εγκλεισμού του συγγραφέα στο Δαφνί και τη σύγκρουσή του με το λογοτεχνικό, πολιτικό, δικαστικό και ψυχιατρικό κατεστημένο της εποχής του.

Ακούγονται αποσπάσματα από τα κάτωθι βιβλία:
* Ζάρκος Γιώργης, Η τρέλα σ’ όλα τα στάδια, εκδ. Κάλβος, Αθήνα, 1981.
* Ζάρκος Γιώργης, Ζωντανά πτώματα, εκδ. Κάλβος, Αθήνα, 1981.
* Ζάρκος Γιώργης, Τέσσερις λίβελοι, εκδ. Φαρφουλάς, Αθήνα, 2007.
* Υφαντής Δημήτρης, Αυτός που έσπασε τις βιτρίνες – Γιώργης Ζάρκος, εκδ. Άγρα, Αθήνα, 2020.

Ευχαριστούμε θερμά τον κ. Υφαντή Δημήτρη για την πολύτιμη βοήθειά του και την απλόχερη παραχώρηση ερευνητικού υλικού.

Ο Λούκυ Λουκ φοβάται

Η παράσταση Ο Λούκυ Λουκ φοβάται, σε κείμενο και σκηνοθεσία των Ταξιάρχη Δεληγιάννη και Βασίλη Τσιουβάρα, περιλαμβάνει τη φόρμα του μιούζικαλ, ώστε, με στίχους και μουσική, να δοθεί χρώμα και ποιητική αμεσότητα στην εσωτερική διαμάχη του ήρωα.

Η υπόθεση του έργου έχει ως εξής: Ο Ανδρέας (19 ετών) και η Αντιγόνη (17 ετών) διατηρούν διαδικτυακή σχέση με ψευδώνυμα (Λούκυ και Μπέτυ), χωρίς να ανταλλάξουν ονόματα, ούτε φωτογραφίες. Ο Ανδρέας βρίσκεται σε μια έντονη εσωτερική σύγκρουση ανάμεσα στον αληθινό, ευαίσθητο εαυτό του, που παρουσιάζει μόνο στο διαδίκτυο, και στην εικόνα του ατίθασου, σκληρού αγοριού, που δείχνει στον έξω κόσμο. Ο έρωτάς του για την Αντιγόνη σταδιακά τον ελευθερώνει από τους φόβους του και την εξάρτησή του από τον τζόγο και τον βοηθά να φανερώσει ποιος είναι πραγματικά. Σαν την Άλκηστη του αρχαίου μύθου, ο Ανδρέας «επιστρέφει» στον έξω κόσμο, αφήνοντας τον εικονικό κόσμο, στον οποίο μέχρι τότε είχε αφεθεί.