Μία solo performance βασισμένη στον Αίαντα του Σοφοκλή
«Μην τα βάζεις με κάποιον που είναι απών.» – Ηράκλειτος
Ο Αίας είναι νεκρός. Το σώμα του καρφωμένο πάνω στο σπαθί που ο ίδιος έβαλε στη γη, βρίσκεται από τη σύντροφό του, Τέκμησσα. Τώρα εκείνη καλείται να ξεδιπλώσει το χρονικό του θανάτου του απαντώντας στις ερωτήσεις του ανακριτή.
Μια αφήγηση για τον ηρωισμό και την ανδρική τιμή που μπορεί να οδηγήσει στο θάνατο μέσα από το βλέμμα της γυναίκας που μένει πίσω.
Τι είναι ηθικό και τι όχι; Πόση βία εμπερικλείει το «πρέπει»; Τι υπερτερεί; Τι μας οδηγεί στο να επιλέξουμε τη ζωή ή το θάνατο; Τι ανομολόγητα βάρη κουβαλάει τελικά ένας ήρωας;
Ένας performer (Κωνσταντίνος Ντέλλας) ακροβατεί μεταξύ ερωτημάτων κι απαντήσεων, πότε ως ανακριτής πότε ως ανακρινόμενη Τέκμησσα ή Αίας.
Μια σπουδή πάνω στην κλασική τραγωδία του Σοφοκλή που συνομιλεί με επιλεγμένους στίχους από το ομώνυμο έργο του Γιάννη Ρίτσου, δημιουργώντας μια ιδιότυπη θεατρική εμπειρία μέσα από ήχους και φόρμες λόγου και κίνησης.
Πόσο μεγάλο είναι το ταξίδι από τη λατρεία για το ποδόσφαιρο μέχρι το τυφλό οπαδικό μίσος, τα μαχαιρώματα και την απώλεια; Μια δολοφονία με οπαδικά κίνητρα ξεδιπλώνεται μπροστά στα μάτια ενός δημοσιογράφου, αποκαλύπτοντας ιδεολογίες, συμπεριφορές, συμφέροντα και μηχανισμούς που δεν περιορίζονται στον αυθορμητισμό κάποιων θερμόαιμων οπαδών, αλλά φτάνουν πολύ πιο βαθιά.
Μέσα από τα εργαλεία του θεάτρου-ντοκουμέντο (συνεντεύξεις από τους πραγματικούς πρωταγωνιστές, τους οπαδούς, τους γονείς θυμάτων και θυτών, τους διαιτητές, τους αστυνομικούς, τα στελέχη των ομάδων), η παράσταση Τι ομάδα είσαι ρε; συνθέτει μια ωδή στο παγκόσμιο κοινωνικό φαινόμενο που λέγεται ποδόσφαιρο αλλά και μια ποιητική αποτύπωση της οπαδικής κουλτούρας και των αρνητικών της εκφάνσεων. Μια παράσταση ωμή αλλά και κωμική, πεζή αλλά και σουρεαλιστική, που φιλοδοξεί να προβληματίσει τον θεατή αλλά και τον κάνει να θέλει να πάει να παίξει ποδόσφαιρο με τους φίλους του.
Μια Ιφιγένεια, ένας Πυλάδης, ένας Ορέστης και κάποιος Άντον Τσέχοφ σε ένα αντάμωμα άχρονο θα χαράξουν ομόκεντρους κύκλους σε μια αέναη σύγκρουση με τον εαυτό τους και τους υπόλοιπους. Όλοι τους απόγονοι των συνώνυμων ιστορικών προσώπων. Κληρονομιά το όνομά τους… Βάρος αμέτρητο στους ώμους τους… Πώς να αποτινάξουν από πάνω τους όσα τους χρέωσε η ιστορία; Οι άνθρωποι αλλάζουν… Παραμορφώνονται με τα χρόνια, δεν αναγνωρίζουν τον ίδιο τους τον εαυτό και συγκρούονται με καθετί που ενστικτωδώς αναγνωρίζουν ως φορέα αυτής της αμνησίας… Να αλλάξεις τα πάντα… Να γίνεις αυτός που ποθείς… Να δηλώσεις τη δική σου ταυτότητα… Κι ύστερα τι; Πώς να χωρέσει ο ήχος της ανάσας σου μέσα στον θόρυβο ενός πολέμου;
Κάπου στην περιοχή της Κριμαίας, στην Αζοφική θάλασσα, στη Μαριούπολη την πληγωμένη και σ’ ένα λιμάνι, Ταγκανρόγκ το όνομά του (Ταϊγάνιο το αποκαλούσαν οι Έλληνες που ζούσαν εκεί), γενέτειρα του σπουδαίου Ρώσου συγγραφέα Άντον Τσέχοφ, εκτυλίσσεται η ιστορία σε μια εποχή δυστυχισμένη. Ο πόλεμος μαίνεται και σκεπάζει με τρόμο τις ψυχές των ανθρώπων. Είναι ο κύκλος με τη μεγαλύτερη διάμετρο σε ένα σύστημα ομόκεντρων κύκλων συγκρούσεων.
Η Ομάδα Εν Δυνάμει, μετά από μια μακρά ερευνητική πορεία πάνω στη νέα δραματουργία, συνδιαλέγεται για πρώτη φορά με ένα κλασικό κείμενο, την Αντιγόνη του Σοφοκλή.
Μια κοινωνική ομάδα που συγκρούεται καθημερινά με το κράτος, την κοινωνία, τους νόμους και τη νοοτροπία των συμπολιτών μας στα θέματα της αποδοχής, της προσβασιμότητας και της κοινωνικής ένταξης αναρωτιέται αν ζει σε έναν δίκαιο κόσμο, αν οι νόμοι δημιουργούνται για να προστατεύουν τους ανθρώπους ή το αντίθετο. Αναρωτιέται μέχρι πού θα έφτανε για τα πιστεύω της. «Το αδύνατο δεν γίνεται», λέει η Ισμήνη στον πρόλογο, εμείς όμως οφείλουμε να το επιχειρήσουμε. Η ιστορία της Αντιγόνης είναι γραμμένη για να μας εμπνέει. Παντού και πάντα.
Ευχαριστούμε τον παλαιστίνιο ποιητή Marwan Makhoul για την ευγενική παραχώρηση του ποιήματος In Politics and Poetry.
Ευχαριστούμε τη Σ.Ε ΒΙΟΜΕ και την Cantina Solidaridad για τη φιλοξενία και την υποστήριξη.
Στη Νέα Ζηλανδία ένας ποταμός έγινε νομικό πρόσωπο. Το άκουσε ο ποταμός Γάγγης στην Ινδία, του άρεσε η ιδέα και έγινε κι αυτός. Στην Ισλανδία γίνεται εκστρατεία για να είναι υποψήφιος στις εκλογές ένας παγετώνας.
Η περιβαλλοντική οργάνωση The Bee Camp παρουσιάζει, σε κείμενο και σκηνοθεσία Ανθής Φουντά, μια μεταμορφωτική παραστατική εμπειρία που εμπνέεται από αυτό που κάποτε ήταν αδιανόητο: την απόδοση δικαιωμάτων νομικού προσώπου σε στοιχεία της φύσης. Κάπως έτσι, ο ποταμός Whanganui, μετά από 160 χρόνια διαμάχης, γίνεται ο πρώτος ποταμός στη γη που ανήκει στον εαυτό του, από το βουνό ως τη θάλασσα. Μπορείς να το φανταστείς; Η φύση να ανήκει στον εαυτό της;
Ταξίδι είν’ η ζωή μας
Στη Νύχτα, στο Χειμώνα,
Γυρεύουμε το διάβα μας,
Στον άναστρο λειμώνα.
Η παράσταση θεάτρου και μουσικής Να πώς άρχισε, σε σκηνοθεσία Βικτώριας Φώτα και μουσική Λευτέρη Βενιάδη, βασίζεται στο πρώτο μέρος του μυθιστορήματος Ταξίδι στην άκρη της νύχτας του Λουί-Φερντινάν Σελίν.
Σε μια έκρηξη ενθουσιασμού, ο νεαρός φοιτητής ιατρικής Φερντινάν Μπαρταμού κατατάσσεται εθελοντικά στον γαλλικό στρατό αμέσως μετά το ξέσπασμα του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Ωστόσο σύντομα μετανιώνει για την πράξη του, βλέποντας από κοντά τη δολοφονική ανικανότητα των ανωτέρων του, την αγριότητα της ανθρώπινης φύσης και το παράλογο του πολέμου.
Ο Μπαρταμού δεν είναι πρότυπο, δεν είναι ένας ήρωας πολέμου. Η αιρετική του στάση και οι ανατρεπτικές του απόψεις θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν μηδενιστικές. Εκφράζουν όμως τις μύχιες σκέψεις κάθε ανθρώπου που, συνειδητοποιώντας τη φρίκη του πολέμου και τη ματαιότητα των συγκρούσεων στο όνομα των εθνών, των θρησκειών και εν γένει των ιδεολογιών, προτιμά να επιβιώσει και να μην μετατραπεί σε έναν ακόμη νεκρό «ήρωα» που θα μείνει για πάντα στην αφάνεια.
Θεατρική περφόρμανς / Ηχητικός περίπατος / Έκθεση φωτογραφίας
Διακαλλιτεχνικό έργο βασισμένο στο ομώνυμο βιβλίο του Στρατή Βογιατζή
Υπάρχει μια ζωή́ που συμβαίνει υπόγεια και σιωπηλά, και έχει συμφιλιωθεί με το χάος και τη συνύπαρξη ετερόκλητων στοιχείων που συνθέτουν τον κόσμο. Αυτή́ η ζωή́ συμβαίνει σε έναν τόπο που γνωρίζει, χωρίς βέβαια να μπορεί να το αποδείξει, ότι το Ατομικό́ είναι το Συλλογικό́, ότι το Άλλο είναι η ολοκλήρωση του Ενός, το Φανταστικό́ είναι ένα Πραγματικό́ που περιμένει να επαληθευτεί και το Πραγματικό́, με τη σειρά του, είναι ένα Φανταστικό́ που βιώθηκε μέσω των αισθήσεων. Ποιος είναι αυτός ο τόπος, αυτή́ η ανοιχτή́ έκταση στην οποία, όταν ετερόκλητα στοιχεία έρχονται κοντά, γονιμοποιείται η δυνατότητα ενός κόσμου που έως εκείνη τη στιγμή́ περίμενε «υπομονετικά τις κατάλληλες συνθήκες για να εμφανιστεί»; Ποιος είναι αυτός ο τόπος ο οποίος αντέχει να λειτουργήσει σαν το φόντο της εικόνας που πρόκειται να αποκαλυφθεί μα και σαν την ίδια την εικόνα; Ποιος είναι αυτός ο Κάμπος;
Η έκθεση φωτογραφίας του Στρατή Βογιατζή πραγματοποιείται με την υποστήριξη του MOMus και του Μουσικού Φεστιβάλ Χίου.
Με άξονα τρία διηγήματα του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη («Η Πιτρόπισσα», «Η Χολεριασμένη», «Η Φωνή του Δράκου»), αναδύεται η μαγεία της διαχρονικότητας του έργου του διάσημου Έλληνα συγγραφέα. Τα διηγήματα περιστρέφονται γύρω από τον ρόλο της γυναίκας στην κοινωνία, τις ισχύουσες πατριαρχικές ή κοινωνικές απόψεις και τις πολλαπλές συγκρούσεις που προκαλούνται είτε εξαιτίας της ανέφικτης επικοινωνίας ενός ενιαίου γλωσσικού κώδικα είτε εξαιτίας εσωτερικών συγκρούσεων των γυναικών. Οι θεματικές εκτείνονται από τις θυσίες που μπορεί να κάνει μια γυναίκα για την προίκα της μέχρι τον κοινωνικό της αποκλεισμό.
Με κύριο άξονα τη δίγλωσση αφήγηση φωνητικής ερμηνείας και νοηματικής γλώσσας, τον χορό και τη θεατρική τέχνη, η σκηνοθετική προσέγγιση εστιάζει σε έναν πολυφωνικό λόγο, μέσω Προσώπων / Φωνών / Χεριών που ορίζουν ένα ιδιαίτερο σύμπαν στο οποίο κυριαρχούν οι αισθήσεις και αναδεικνύεται η γλώσσα του Παπαδιαμάντη, γεμάτη από ποιητικές περιγραφές και εικόνες. Στην παράσταση συμμετέχουν κωφοί και ακούοντες ηθοποιοί.
Τρεις ηθοποιοί και δύο μουσικοί σε μια ελεύθερη σύνθεση πάνω στο φαινόμενο «Μήδεια» και το έργο του Ευριπίδη, το οποίο προσεγγίζεται με κάθε μέσο (τραγούδι, λόγο, κίνηση) και κεντρικό́ άξονα τον ήχο. Οι ηθοποιοί Κατερίνα Αντωνιάδου, Τζίνα Θλιβέρη και Όθωνας Μεταξάς εναλλάσσουν τους ρόλους του έργου συνηχώντας με τα μουσικά γλυπτά του Γιώργου Τριανταφύλλου, τους ήχους της πολίτικης λύρας της Χρυσάνθης Γκίκα και του νέυ του Κωνσταντίνου Αρνή, καθώς και με τα οπτικοηχητικά τοπία του Στέφανου Κοσμίδη. Στο κέντρο αυτού του ηχητικού κυκλώνα που δημιουργείται, του αχού της μάχης, στέκεται η Μήδεια.
Η προσωποποίηση της σύγκρουσης, ο ευριπίδειος λόγος, μέσω της δυναμικής δόνησης του ήχου, ακούγεται σε νεοελληνική́ απόδοση περιλαμβάνοντας αποσπάσματα του αρχαίου κειμένου. Η ποικιλία των ρυθμών στην ερμηνεία, και ειδικά στον Χορό, είναι μια προσπάθεια ανταπόκρισης στην ποικιλία των ρυθμών που περιέχει το κείμενο. Ο συνδυασμός διαφορετικών μουσικών ειδών, τεχνών, εικαστικών και υλικών μέσων, υπηρετεί τις πολλαπλές αντιθέσεις που περιέχονται στον μύθο και προτείνει την πολιτισμική́ συνάντηση παρελθόντος και παρόντος.
Βρισκόμαστε στον απόηχο μιας εμφύλιας εξόντωσης. Τα πρόσωπα νοσούν· οι πληγές τους τα έχουν αποκτηνώσει και μετατρέψει σε πλάσματα που ακροβατούν ανάμεσα στη ζωή και τον θάνατο. Πρόσωπα κουρασμένα, ασχημισμένα, ρημαγμένα από τον πόλεμο, από τον πόνο, την καταστροφή, την εξαθλίωση και το αβυσσαλέο μίσος· για τον αδελφό, τον συνοδοιπόρο, εκείνον που κλήθηκαν να μοιράζονται την καρπερή και την άγονη γη, για τον ίδιο τον Θεό. Η μόνη που έχει ακόμα το φως εντός της, την αθωότητα, την ελπίδα για μια αμόλυντη ζωή είναι η Νύφη· θέλει να γίνει το εύφορο χώμα για να καρπίσει η νέα γενιά που θα αγαπά και θα συμβιώνει αρμονικά. Όμως, γίνεται το διεκδικούμενο λάφυρο· το πολύτιμο διαμάντι, που όλοι θα το μολύνουν. Αφού δεν μπορούν να ανταποκριθούν στη λάμψη του, θα πρέπει να το βουτήξουν στη λάσπη τους. Οι ήρωες, όσο και να προσπαθούν να αντισταθούν στην ορμή της καταστροφής, είναι προκαταβολικά παραδομένοι στην απολυτότητα της νομοτέλειας.
* Θερμές ευχαριστίες στον Πρόεδρο Πολιτιστικού Συλλόγου Κόκκινης Εκκλησιάς Νίκο Καραβασίλη για την πολύτιμη βοήθειά του και την υποστήριξή του για την υλοποίηση της παράστασης.