en

Region: Νότιο Αιγαίο

Θαλασσογραφία σε κήπο

Στον μαγικό αρχαιολογικό χώρο της Δήλου, η Ελληνίδα εικαστικός Κατερίνα Καρατζαφέρη εμπνέεται από την ιαπωνική παράδοση Κομομάκι και την ελληνική υφαντουργία και ο Αιγύπτιος συνθέτης και μουσικός Αχμέντ Σαλέχ φαντάζεται τη σύγχρονη Αλεξάνδρεια να βυθίζεται κάτω από την ανερχόμενη στάθμη της θάλασσας προκειμένου να συναντήσει την ελληνιστική πρόγονό της.

 

Οι δύο καλλιτέχνες για πρώτη φορά συνεργάζονται σε μια εικαστική / ηχητική εγκατάσταση και περφόρμανς σε διαφορετικά πολιτισμικά αφηγήματα για την προστασία και τους κινδύνους του φυσικού περιβάλλοντος. Οι ιαπωνικές και ελληνικές παραδόσεις συνομιλούν και, μέσα από τη γλυπτική εγκατάσταση της πρώτης και τις προσωπικές ακουστικές μνήμες του δεύτερου, ξεκινά ένας ιδιαίτερος διάλογος με την αρχαιολογία, την ιστορική μνήμη, τη φύση και τον μύθο όπως αυτά εντυπώνονται στον ιστορικό και συμβολικό χώρο της Δήλου.

Ο εφιάλτης της Περσεφόνης

Μια ξεχωριστή διήμερη δράση πραγματοποιεί ο Καιρός Πολιτισμού στο νησί της Τήνου. Η δράση περιλαμβάνει μια εικαστική έκθεση στo Ιερό Προσκύνημα της Ιεράς Καρδίας του Ιησού στο Εξώμβουργο και βιωματικά εργαστήρια για παιδιά στο Τηνιακό εργαστήριο βιβλίου στη Χώρα της Τήνου. Στην έκθεση Ο εφιάλτης της Περσεφόνης –ο τίτλος είναι δανεισμένος από το ομώνυμο τραγούδι των Νίκου Γκάτσου και Μάνου Χατζιδάκι– συμμετέχουν 22 σύγχρονοι Έλληνες εικαστικοί. Η έκθεση περιλαμβάνει γλυπτικές, φωτογραφικές και ηχητικές εγκαταστάσεις, καθώς και μια σειρά περφόρμανς, οι οποίες παρουσιάζονται στον αύλειο χώρο του Ιερού Προσκυνήματος της Ιεράς Καρδίας του Ιησού. Τα περισσότερα έργα είναι ειδικά φτιαγμένα για την έκθεση. Πολλοί από τους συμμετέχοντες καλλιτέχνες έχουν σχέση με το νησί και είναι ήδη εξοικειωμένοι με την τοπογραφία της Τήνου, ενώ έχουν ξαναεκθέσει έργα τους σε διάφορα πρότζεκτ που έχουν πραγματοποιηθεί εκεί την τελευταία δεκαετία. Ανάμεσά τους και δύο καλλιτέχνες, ο Βαλέριος Καλούτσης και ο Λεωνίδας Τσιριγκούλης, οι οποίοι έχουν ασχοληθεί με περιβαλλοντικά θέματα ήδη από τη δεκαετία του ’70.

Τα βιωματικά εργαστήρια με τίτλο Πώς φτιάχνεται ένα παιδικό βιβλίο και οι συνέπειες για το περιβάλλον μας έχουν ως θέμα το βιβλίο ως αντικείμενο. Πρόκειται για μια δημιουργική προσπάθεια μέσα από την οποία τα παιδιά απαντούν σε ερωτήματα όπως: «Έχουμε συνειδητοποιήσει ότι για κάθε βιβλίο έχει κοπεί ένα δέντρο;».

Στροβιλισμοί στο Αιγαίο

Ο Σωκράτης Σινόπουλος και ο Βασίλης Κώστας, δυο από́ τους σημαντικότερους και διεθνώς αναγνωρισμένους Έλληνες μουσικούς, καταθέτουν μια δυναμική́ και πρωτότυπη μουσική παράσταση με τίτλο Στροβιλισμοί στο Αιγαίο, στην οποία εξερευνούν τις δυνατότητες συνδυασμού́ δύο ιστορικών για τον ελληνικό́ χώρο μουσικών οργάνων, της λύρας και του λαούτου. Με αφετηρία τις μεσογειακές παραδόσεις και όχημα τις αυθεντικές συνθέσεις και τους διαδραστικούς αυτοσχεδιασμούς τους, δημιουργούν σύγχρονα μουσικά́ τοπία σε πραγματικό́ χρόνο, προσφέροντας μια σπάνια ακουστική́ εμπειρία.

Το ντουέτο συνοδεύεται με εντυπωσιακό live drawing από τον Soloύp, ο οποίος αποτυπώνει και συμπληρώνει τις ιστορίες και τους τόπους από τους οποίους εμπνέονται οι μουσικές συνθέσεις. Με τα σκίτσα του δημιουργεί και καταστρέφει σε πραγματικό χρόνο μπροστά στα μάτια του θεατή και τοποθετεί μια ιστορία εικόνων παράλληλα και σε αντιπαράθεση.

Το τελικό αποτέλεσμα αποτυπώνει τη γόνιμη σύγκρουση του νέου με το παλιό, καθώς και τη δημιουργική αντιπαράθεση, αλληλεπίδραση και εντέλει συγχώνευση σε ένα ομογενοποιημένο σύνολο, διαφορετικών μουσικών παραδόσεων και τεχνοτροπιών.

 

Ο πόλεμος των ρομαντικών

Η καλλιτεχνική σύγκρουση που γνώρισε η ρομαντική εποχή, ανάμεσα στους συνθέτες της, με έντονες κοινωνικές προεκτάσεις, αναδεικνύεται μέσα από ένα σπάνιο ρεσιτάλ πιάνου του Γιώργου-Εμμανουήλ Λαζαρίδη σε συνδυασμό με την πρωτότυπη κινησιολογική συνερμηνεία δύο χορευτριών επί σκηνής, της Θεανώς Ξυδιά και της Ναταλίας Μπάκα.

Η παράσταση Ο πόλεμος των ρομαντικών επιχειρεί να ταξιδέψει το κοινό στα μέσα του 19ου αιώνα, με άξονα τη σύγκρουση ανάμεσα στη μουσική αισθητική του Γιοχάννες Μπραμς και του Φραντς Λιστ.
Στο πλαίσιο αυτό θα παρουσιαστούν δύο εμβληματικά έργα του πιανιστικού ρεπερτορίου, οι τέσσερις μπαλάντες του Μπραμς και η σονάτα σε σι ελάσσονα του Λιστ, που απηχούν δύο εντελώς διαφορετικές, ενδεχομένως αντικρουόμενες μουσικές προσεγγίσεις, οι οποίες έπαιξαν καίριο ρόλο στη μετέπειτα εξέλιξη της μουσικής. Η συνθήκη του ιστορικού χώρου, του Πύργου Μπαζαίου, μνημείου του 17ου αιώνα στην ενδοχώρα της Νάξου, θα λειτουργήσει ως το πλαίσιο όπου θα αναπτυχθεί ο διάλογος μουσικής και σώματος, σε ένα ενιαίο σύνολο.

Ταρώ του Οδυσσέα

Ο Οδυσσέας, αυτή η μυθική αλλά και τόσο σύγχρονη σύνθετη προσωπικότητα, είναι, πέρα από όλα τα άλλα, το σύμβολο του ακατάβλητου ανθρώπου. Αυτού που εμπλέκεται σε συνεχείς συγκρούσεις, εσωτερικές και εξωτερικές, και βρίσκεται σε διαρκή αναμέτρηση με προκλήσεις που τον υπερβαίνουν.

Στο έργο Ταρώ του Οδυσσέα ξανακοιτάξαμε την Οδύσσεια μέσα από το πρίσμα των καρτών Ταρώ της Μασσαλίας, οι οποίες προσεγγίζουν την ανθρώπινη συνθήκη, όπως και ο Μύθος, η Ποίηση και η Μουσική: απευθυνόμενες στα άδυτα του εαυτού, τα προστατευμένα από τον χρόνο, τον τόπο, τη λογική και τις βεβαιότητες. Κάθε «τράβηγμα»» των Ταρώ δίνει στους ήρωες της Οδύσσειας διφορούμενους «χρησμούς», αντιμαχόμενους μεταξύ ηθικής και επιθυμίας, λογικής και συναισθήματος. Ένας διαχρονικός διάλογος μεταξύ δυο πολιτισμών ανοίγει. Απ’ τη μία η Αναγέννηση και ο Ουμανισμός με τα Ταρώ κι απ’ την άλλη ο αρχαίος ελληνικός στοχασμός με την Οδύσσεια· στην πιο παιγνιώδη, ποιητική και αρχετυπική τους μορφή.

* Την παράσταση θα ανοίξει η Πειραματική Σκηνή Μήλου, σε διδασκαλία της Καλλιρρόης Μυριαγκού, πάνω σε πρωτότυπο ποιητικό κείμενο της Παυλίνας Παμπούδη, με θέμα την Οδύσσεια.

+ΘΛΙΨΙΣ

Η έκθεση +ΘΛΙΨΙΣ ανιχνεύει την έννοια της εσωτερικής σύγκρουσης, όπως αυτή εκδηλώνεται στο πεδίο των αντιθέσεων ανάμεσα στην «αρχή της ευχαρίστησης» και την «αρχή της πραγματικότητας», ανάμεσα στη θεωρία και την πράξη, στην πίστη και το ένστικτο που διέπει το ανθρώπινο σώμα, στη νομοτέλεια του φυσικού περιβάλλοντος και την τάση ανακάλυψης και φιλοπεριέργειας, στην πειθαρχία και την αναίρεση, στο φυσικό και το μεταφυσικό.

Εννέα καλλιτέχνες αλληλοεπιδρούν με τον νοηματικά, συναισθηματικά, θρησκευτικά και κοινωνικά φορτισμένο χώρο της Μονής Ουρσουλινών. Πρόκειται για ένα οικοδομικό σύμπλεγμα όπου αναπτύχθηκε τον περασμένο αιώνα ένα εγχείρημα πρωτοποριακό για τα ελληνικά δεδομένα, που αποτέλεσε κοινωνικό, πνευματικό και εκπαιδευτικό κέντρο για δεκαετίες στη Τήνο. Η ερήμωσή του αποτελεί μια πρόκληση αναβίωσης σε τοπικό αλλά και πανελλήνιο επίπεδο ως προς την ανάδειξη όχι μόνο της τοπικής ιστορίας αλλά, επίσης, της οργανικής σχέσης του με τα μεγάλα πολιτιστικά κέντρα της εποχής και, κατ’ επέκταση, του ευρωπαϊκού πολιτιστικού γίγνεσθαι.

 

Εκπαιδευτικές δράσεις

Παράλληλα με την έκθεση θα πραγματοποιούν δύο εκπαιδευτικές δράσεις. Στην πρώτη δράση, με τίτλο Δημοσιογραφία και Τέχνη, η θεωρητικός τέχνης και επιμελήτρια Σοφία Ελίζα Μπουράτση και ο ιδρυτής του site Tinos Today Βαγγέλης Ζαλώνης θα διοργανώσουν εργαστήριο δημιουργικής και δημοσιογραφικής γραφής με αφετηρία τα έργα της έκθεσης και θεωρητικά εργαλεία την ανθρωπολογία και τη φιλοσοφία. Τα κείμενα των συμμετεχόντων (10-18 ετών) θα δημοσιευτούν στον ιστότοπο Tinos Today ως κριτικές της έκθεσης.

Για τη δεύτερη δράση, με τίτλο Τα συναισθήματα χορεύουν, η χορογράφος, χορεύτρια, ηθοποιός και εκπαιδευτικός χορού Ριάννον Μόργκαν θα εφαρμόσει εργαστήριο χορού οδηγώντας του συμμετέχοντες (παιδιά 4-10 ετών) σε έναν διάλογο με τα συναισθήματά και την σωματοποίησή τους. Με σημείο αφετηρίας το ίδιο τους το σώμα κατά την παρατήρηση της έκθεσης και εργαλεία ασκήσεις και διαδραστικά παιχνίδια, το εργαστήριο θα πραγματοποιηθεί 21-26 Ιουλίου στο Ίδρυμα Τηνιακού Πολιτισμού, ενώ στις 27 Ιουλίου θα παρουσιαστούν δημοσίως τα αποτελέσματά του.

Πληροφορίες & προκρατήσεις για τις εκπαιδευτικές δράσεις: itiptinos@gmail.com, 6988360280

 

Νεφελοκοκκυγίες και τιτιβίσματα

Η μουσική παράσταση Νεφελοκοκκυγίες και τιτιβίσματα των Μιχάλη και Παντελή Καλογεράκη και της Τώνιας Τζιρίτα Ζαχαράτου ακολουθεί τα ίχνη των σχέσεων ανάμεσα στον άνθρωπο και το πουλί σε μια σκηνική σύνθεση όπου ο μελοποιημένος ποιητικός λόγος συναντά θραύσματα από ντοκουμέντα, ορνιθολογικά ευρήματα και ιστορίες πετούμενων.

Πρωτότυπες μουσικές συνθέσεις σε ποιήματα των Μίλτου Σαχτούρη, Ναπολέοντα Λαπαθιώτη, Ζακ Πρεβέρ κ.ά., μια ομάδα μουσικών και δύο περφόρμερ σε ζωντανή δράση πασχίζουν να ανιχνεύσουν τις πιθανότητες συμβίωσης ανάμεσα στους ανθρώπους και τα πουλιά σε ένα παρόν διαρκούς σύγκρουσης. Τι επιβιώνει σήμερα από την ουτοπική πολιτεία της αριστοφανικής Νεφελοκοκκυγίας; Τι ιστορίες κρύβουν τα θαλασσοπούλια που μετακινούνται προς τη στεριά αναζητώντας τροφή, οι προσκρούσεις των αποδημητικών πουλιών στα αεροσκάφη ή τα περιστέρια στα κέντρα των πόλεων, και τι τραγούδια κουβαλούν οι ιπτάμενες ζωές τους;