en

Event Category: Μουσική

Νεφελοκοκκυγίες και τιτιβίσματα

Η μουσική παράσταση Νεφελοκοκκυγίες και τιτιβίσματα των Μιχάλη και Παντελή Καλογεράκη και της Τώνιας Τζιρίτα Ζαχαράτου ακολουθεί τα ίχνη των σχέσεων ανάμεσα στον άνθρωπο και το πουλί σε μια σκηνική σύνθεση όπου ο μελοποιημένος ποιητικός λόγος συναντά θραύσματα από ντοκουμέντα, ορνιθολογικά ευρήματα και ιστορίες πετούμενων.

Πρωτότυπες μουσικές συνθέσεις σε ποιήματα των Μίλτου Σαχτούρη, Ναπολέοντα Λαπαθιώτη, Ζακ Πρεβέρ κ.ά., μια ομάδα μουσικών και δύο περφόρμερ σε ζωντανή δράση πασχίζουν να ανιχνεύσουν τις πιθανότητες συμβίωσης ανάμεσα στους ανθρώπους και τα πουλιά σε ένα παρόν διαρκούς σύγκρουσης. Τι επιβιώνει σήμερα από την ουτοπική πολιτεία της αριστοφανικής Νεφελοκοκκυγίας; Τι ιστορίες κρύβουν τα θαλασσοπούλια που μετακινούνται προς τη στεριά αναζητώντας τροφή, οι προσκρούσεις των αποδημητικών πουλιών στα αεροσκάφη ή τα περιστέρια στα κέντρα των πόλεων, και τι τραγούδια κουβαλούν οι ιπτάμενες ζωές τους;

Σύγκρουσις / Sýnkrousis

Καταστροφική, γενεσιουργός ή και τα δύο μαζί, η σύγκρουση είναι μια από τις θεμελιακές καταστάσεις της συνάντησης ενεργειών, δυνάμεων, υλών, ανθρώπων, απόψεων και πολιτισμών, μετά την οποία οτιδήποτε συμμετείχε σε αυτήν, αλλάζει καθοριστικά.

To ergon ensemble παρουσιάζει τρία συναρπαστικά, σύγχρονα, μουσικά έργα με θέμα τη σύγκρουση ως ενιαίο αφήγημα για πιάνο, κλαρινέτο, τσέλο, βιολί και αφηγητή.

Τα έργα, Shattila (2004-05) του Samir Odeh-Tamimi που συνετέθη με αφορμή τη σφαγή στη Σάμπρα και στη Σατίλα στις 16 Σεπτεμβρίου του 1982, το Stalag VIIIA (2018) του Tristan Murail, που αναφέρεται στο στρατόπεδο συγκέντρωσης των Ναζί Stalag VIII-A και το Quatuor pour la fin du temps (1940) του Olivier Messiaen, το κουαρτέτο που συνέθεσε ο συνθέτης όταν ήταν αιχμάλωτος στο στρατόπεδο συγκέντρωσης Stalag VIII-A, θα παρουσιαστούν σε συνδυασμό με λογοτεχνικά αποσπάσματα, ποιήματα και πρωτότυπα κείμενα για την σύγκρουση τότε και τώρα (και ίσως και για πάντα), σε επιμέλεια-σύνθεση και παρουσίαση του μουσικού παραγωγού Πάρι Μέξη.

 

Πρωτότυπα/αδημοσίευτα κείμενα (Πάρις Μέξης, 2023-2024)

Κείμενα που συμπεριλήφθηκαν στην παράσταση εκτός των πρωτότυπων κειμένων με τις ευχαριστίες μας στους εκδοτικούς οίκους για την ευγενική τους παραχώρηση

Η φυλλάδα του γαδάρου

Το δημοφιλές κρητικό ποίημα του 16ου αιώνα, με πρωταγωνιστές έναν λύκο, μια αλεπού́ κι ένα γάιδαρο, μετουσιώνεται σε ένα σύγχρονο μουσικοεικαστικό παραμύθι με τίτλο Η φυλλάδα του γαδάρου που σατιρίζει τύπους ανθρώπινους κάθε καιρού και τόπου.

Τα ζώα διαδραματίζουν τον ρόλο των ανθρώπων, μιλούν, φαντάζονται, ονειρεύονται, συνωμοτούν, χωρατεύουν. Με χιούμορ λαϊκό, στίχο ομοιοκατάληκτο και γλώσσα ιδιωματική, η παράσταση καυτηριάζει «σκεπασμένα κι ανώδυνα» τις δυτικοευρωπαϊκές κοινωνικές τάξεις και την αυθαιρεσία του ισχυρού απέναντι στον αδύνατο.
Η Ναταλία Κωτσάνη και ο Τάσος Κοφοδήμος μελοποιούν και ερμηνεύουν το ποίημα διατηρώντας την πλοκή́ και τις ενότητες του έργου. Η εικαστικός Ναταλία Μαντά, αξιοποιώντας αναλογικά́ και ψηφιακά́ μέσα, αφηγείται τον μύθο αναδεικνύοντας τις σύγχρονες αλληγορικές διαστάσεις του, και τέσσερις μουσικοί επί σκηνής συνδιαλέγονται με τους πρωταγωνιστές και τις ιστορίες τους σε γλώσσα μουσική, δημιουργώντας το δικό τους επίπεδο παράλληλης αφήγησης.

H Φυλλάδα του Γαδάρου ή Γαδάρου, λύκου και αλεπούς διήγησης χαρίεις είναι ένα από́ τα δημοφιλέστερα λαϊκά́ αναγνώσματα του νέου ελληνισμού́, με πολλές ανατυπώσεις μέχρι τον 19ο αιώνα. Πρόκειται για έργο άγνωστου ποιητή́, με χιουμοριστικό́ και σκωπτικό́ τόνο, που εκδόθηκε στη Βενετία το 1539, είκοσι χρόνια μετά τον Απόκοπο του Μπεργαδή.

 

Με την υποστήριξη της Γαϊδουροχώρας.

Phygital

Το Phygital είναι μια δράση που αποτελείται από ζωντανές οπτικοακουστικές παραστάσεις, στις οποίες γίνεται χρήση ψηφιακών και φυσικών-αναλογικών μουσικών οργάνων, καθώς και ταυτόχρονων ψηφιακών προβολών.

Πιο συγκεκριμένα, το Phygital χωρίζεται σε τρεις ζωντανές μουσικές εμφανίσεις σύγχρονης ηλεκτρονικής μουσικής από τους μουσικούς George Apergis και Alex Retsis, μαζί με συγχρονισμένες ψηφιακές προβολές από την καλλιτεχνική ομάδα DEN. Οι προβολές περιλαμβάνουν εικαστικά χαϊκού, ένα κολάζ περιεκτικών μικροσυνθέσεων που συνδυάζουν οργανικές και συνθετικές μορφές, συνδεδεμένες με μια αποδημητική και απρόβλεπτη αφήγηση.

Την πρώτη ώρα, το κοινό θα βιώσει μια ψηφιακή ζωντανή μουσική παράσταση από τον QEBO (Alex Retsis), που περιλαμβάνει ένα μείγμα ηλεκτροακουστικής και μουσικής, εμπνευσμένη από την αρχιτεκτονική του κάστρου.

Η δεύτερη ώρα σηματοδοτεί τη ζωντανή μουσική εμφάνιση από το project EMEX των George Apergis και Alex Retsis, συνδυάζοντας φυσικά-αναλογικά όργανα με ψηφιακή τεχνολογία και προσφέροντας μια δυναμική αλληλεπίδραση μεταξύ ψηφιακού και αναλογικού ήχου.

Τέλος, η τρίτη ώρα είναι αφιερωμένη σε μια αναλογική ζωντανή εμφάνιση, κατά την οποία ο καλλιτέχνης George Apergis θα χρησιμοποιήσει αποκλειστικά δίσκους βινυλίου.

Στον Λαβύρινθο: Μαρτυρίες και ποιήματα φυλακισμένων γυναικών

Η μουσικοθεατρική παράσταση Στον Λαβύρινθο: Μαρτυρίες και ποιήματα φυλακισμένων γυναικών ζωντανεύει ποιήματα, σκέψεις και μαρτυρίες φυλακισμένων και αποφυλακισμένων γυναικών.

Με όχημα παραδοσιακά τραγούδια από διάφορα μέρη της Ελλάδας και της Κάτω Ιταλίας αναδεικνύονται οι συναισθηματικές διακυμάνσεις, οι εσωτερικές συγκρούσεις και ο ψυχικός αγώνας των γυναικών αυτών. Στη σκηνή, επτά γυναίκες καλλιτέχνιδες –πέντε μουσικοί, μια ηθοποιός και μια χορεύτρια– δημιουργούν από κοινού μια ποιητική, μουσική και εικαστική αναπαράσταση του Λαβυρίνθου.

Μια σύγχρονη τελετουργία που συνδυάζει την αφήγηση, τη live μουσική και τον χορό δημιουργώντας άλλοτε ένα καταιγιστικό, πυρετικό performing και άλλοτε μια πιο «δωρική» παραδοσιακή φόρμα διαφορετικών σκηνικών εκδηλώσεων, με σκοπό να ζωντανέψει επί σκηνής τον Λαβύρινθο που γεννιέται στο μυαλό και την ψυχή των έγκλειστων γυναικών. Ένας ύμνος στην προσωπική διαδρομή κάθε ανθρώπου μέχρι να φτάσει στην πολυπόθητη ελευθερία. 

Ταξίδι στα Βαλκάνια για συμφωνική ορχήστρα, μεικτή χορωδία και αφηγητή

Το νέο έργο Ταξίδι στα Βαλκάνια για συμφωνική ορχήστρα, μεικτή χορωδία και αφηγητή του Γιάννη Μπελώνη εστιάζει στη σύγκρουση που παρατηρήθηκε στο πολιτισμικό σκέλος της σχέσης των λαών της Βαλκανικής χερσονήσου, όπου, ενώ ο σοβινισμός των εθνικών κρατών «επέβαλλε» την ενίσχυση της εθνικής ταυτότητας, οι συχνές προσμείξεις πληθυσμιακών ομάδων και οι αλλεπάλληλες αλλαγές συνόρων οδηγούσαν συχνά σε συγκερασμό των παραδόσεων και βαθιές διαπολιτισμικές αλληλεπιδράσεις. Έτσι, οι μουσικοί πολιτισμοί οι οποίοι αναπτύχθηκαν στη Νοτιοανατολική Ευρώπη, με τις έντονες διαφορές και ομοιομορφίες τους, δημιούργησαν ένα πολύχρωμο μουσικό ψηφιδωτό ιδιαιτέρως ενδιαφέρον, το οποίο αναδιατυπώνεται με σύγχρονο ήχο, φωτίζοντας τις πολύπλοκες και συχνά αδιερεύνητες πτυχές της πολιτισμικής κίνησης της Βαλκανικής τους περασμένους αιώνες.

Η επεξεργασία των μουσικών όλων των λαών της Βαλκανικής έγινε με ενιαίο τρόπο, ώστε να δομηθεί μια παράσταση με τη συμμετοχή συμφωνικής ορχήστρας, μεικτής χορωδίας και αφηγητή. Ο τελευταίος, μέσω της ανάγνωσης των εμπεριστατωμένων κειμένων του Χάρη Σαρρή, θα ρίξει φως στη συγκρουσιακή και αλληλένδετη πολιτισμική ταυτότητα των κρατών της περιοχής. Το μουσικό οδοιπορικό της παράστασης ξεκινά από την Ελλάδα, και μετά από περιπλάνηση σε όλα τα κράτη της Βαλκανικής –Βουλγαρία, Τουρκία, Αλβανία, Σερβία, Βόρεια Μακεδονία, Ρουμανία, Μαυροβούνιο, Κροατία, Κόσοβο, Βοσνία και Ερζεγοβίνη– επιστρέφει στην αφετηρία του.

SOMNIA PACIS: Ονειρευόμενοι την ειρήνη

Το μουσικό έργο SOMNIA PACIS: Oνειρευόμενοι την ειρήνη είναι ένας συλλογικός τόπος εκφραστικής διάδρασης μεταξύ μουσικής και λόγου. Με αρχή την πολεμική σύγκρουση και επέκταση στα στάδια που συνοδεύουν το άτομο, την κοινότητα και εν συνεχεία τον κόσμο, το έργο αποτελεί μια καλλιτεχνική αναζήτηση ειρηνικής συνύπαρξης.

Πρόκειται για μια μουσική δημιουργία που συνδυάζει τόσο τα κλασικά όσο και τα παραδοσιακά ηχοχρώματα, χρησιμοποιώντας άλλοτε σύνθετες και άλλοτε απλές εκφραστικές φόρμες. Η αφήγηση άλλοτε συμπληρώνει κι άλλοτε ενισχύει τις θεματικές που φέρνει η μουσική, ισορροπώντας ανάμεσα στη φρίκη του πολέμου και το όνειρο της ειρήνης.

Το συλλογικό φωνητικό και ρυθμικό παιχνίδι με τα κρουστά και η αφήγηση, σε συνδυασμό με το ορχηστρικό σύνολο, το οποίο κινείται τόσο συνθετικά όσο και αυτοσχεδιαστικά, πλέκουν έναν διακαλλιτεχνικό ιστό που σκοπό έχει όχι μόνο να συγκινήσει και να διεγείρει τις αισθήσεις των ακροατών αλλά και να τους προκαλέσει φέρνοντάς τους σε επαφή με μια, για πολλούς πρωτόγνωρη, μουσική εμπειρία. 

Τρισεύγενη

Δύο κορυφαία έργα της ελληνικής λογοτεχνικής κληρονομιάς. Δύο εμβληματικές γυναικείες μορφές της ελληνικής λογοτεχνίας, η Ερωφίλη του Γεωργίου Χορτάτση και η Τρισεύγενη του Κωστή Παλαμά, ανταμώνουν στη σκηνή.

Η Τρισεύγενη είναι «αστόχαστη, ανυπόταχτη, παράκοη, απόκοτη», αταίριαστη με τον ασφυκτικό κοινωνικό ιστό που την περιβάλλει. Ένα πλάσμα που υπερασπίζεται πεισματικά τη φύση του. Που πάει να πει, μια τραγική ηρωίδα. Η Ερωφίλη την παρακολουθεί καθώς αφηγείται την ιστορία της και τη συντροφεύει στοργικά. Σχολιάζει, ερμηνεύει, συμπάσχει. Είναι αυτή η νεράιδα της στέρνας, η νεκρή της μάνα. Ώσπου το τραγούδισμά της γίνεται εκείνο της Τρισεύγενης, καθώς λέει: «Το δικό μου το τραγούδι πάντα, που το τραγουδάει όλη μου η ζωή. Με το δικό μου το σκοπό». Μια ιστορία σφιχταγκαλιασμένη μ’ ένα τραγούδισμα.

Των κοχυλιών η γλώσσα

Η πολυεπίπεδη μουσική παράσταση Των κοχυλιών η γλώσσα με ερμηνευτή τον Θοδωρή Βουτσικάκη, έναν από τους πιο σημαντικούς τραγουδιστές της νέας γενιάς, και απαγγελία από τη Μαρίνα Καλογήρου, παρουσιάζει τα μουσικά ιδιώματα των λαών της Μεσογείου αλλά και ψηφίδες από κείμενα του γραπτού λόγου τους, καταφέρνοντας έτσι να συγκινεί. Μαζί τους συμπράττει η μοναδική Ορχήστρα Νυκτών Εγχόρδων «Θανάσης Τσιπινάκης» του Δήμου Πατρέων σε μουσική διεύθυνση του Αναστάσιου Συμεωνίδη.


Η παράσταση φέρνει σε πρώτο πλάνο τον σημερινό Άνθρωπο της Μεσογείου, που λαχταρά να αφήσει πίσω του τους διαχωρισμούς της ιστορίας και να βρει τον κοινό εσωτερικό τόπο που τον ενώνει με τους γείτονές του λαούς και του δίνει ταυτόχρονα στέρεη ελπίδα για το μέλλον. Μαρόκο, Αίγυπτος, Ισπανία, Τυνησία, Γαλλία, Κύπρος, Συρία, Λίβανος, Ισραήλ, Ελλάδα, Αλγερία, Τουρκία… Η Μεσόγειος, αυτή η γνωστή, αυτή η άγνωστη, ένα παλίμψηστο, ένα μωσαϊκό ανθρώπων, πολιτισμών, θρησκειών, γλωσσών, εθίμων, συνηθειών… Η θάλασσα που γέννησε πολιτισμούς, αγκάλιασε αντιθέσεις, η θάλασσα με τα πολλά πρόσωπα που ένωσε και χώρισε ζωές, υπήρξε πάντα σημείο αναφοράς για τον άνθρωπό της, τους μόχθους και τα όνειρά του, αλλά και πηγή έμπνευσης και γαλήνης.

Τελικά, η Μεσόγειος λειτουργεί ως σύνορο διαχωρισμού ή ως γραμμή ένωσης των χωρών που βρέχονται από αυτήν και των λαών τους; Και τι θα γίνονταν αν η θάλασσα αυτή δεν υπήρχε – τα έθνη αυτά δεν θα χωρίζονταν ή μήπως δεν θα ενώνονταν ποτέ; Οι λαοί έχουν κατορθώσει όμως σε αρκετές περιπτώσεις να γιατρέψουν τις πληγές τους και να γεφυρώσουν το όποιο χάσμα τους χωρίζει μέσω των κοινών τόπων ή απλώς της αποδοχής των πολιτισμικών στοιχείων του «απέναντι».

Τρεις μαχαλάδες κι ένα παζάρι

Τρεις μαχαλάδες βρίσκονται σε τρεις άκρες ενός χωριού, μακριά ο ένας από τον άλλο. Έχει ο καθένας την πλατεία του, τα μαγαζιά του, τα μνήματά του, τα πανηγύρια του, που φυσικά του κάθε μαχαλά είναι τα καλύτερα από των άλλων! Και φροντίζουν να το ξέρουν οι υπόλοιποι… Μια τραγουδίστρια σε ένα δυστοπικό χωριό συνοδεύεται από βιντεοπροβολές και απόκοσμους ή εντελώς χειροπιαστούς ήχους σε ένα κάλεσμα εξερεύνησης τριών κοινοτήτων, μέσα σε ένα τζαμί. Τραγούδια και εικόνες που συναντιούνται για να συγκρουστούν, να παλέψουν και να αφήσουν τα κομμάτια τους. Η τραγουδίστρια συλλέγει ό,τι απέμεινε για να δημιουργήσει έναν νέο, ενιαίο σύγχρονο τόπο, που κανείς δεν ξέρει αν θα αντέξει στον χρόνο. Τελικά οι μαχαλάδες είναι μεταξύ τους όσο διαφορετικοί νόμιζαν;