Η μουσική ομάδα In excelsis συνθέτει μια εύρυθμη παράσταση με τίτλο Εις την Πόλιν – Istanbul βασισμένη στις διάφορες και ποικίλες πλευρές του μουσικού, καλλιτεχνικού και πνευματικού τοπίου στην «οθωμανική» Κωνσταντινούπολη. Στόχος είναι αυτό το τοπίο, ζωγραφισμένο με τα χρώματα των ήχων, του λόγου και της κίνησης, να αποδώσει την ατμόσφαιρα και το κλίμα της εποχής, άλλοτε ονειρικό και πνευματικό, άλλοτε συγκρουσιακό ή λατρευτικό, πάντοτε όμως πολύχρωμο και πολυδιάστατο.
Ύμνοι από το ρεπερτόριο της «βυζαντινής μουσικής» συναντούν τη λατρευτική μουσική των Δερβίσηδων (τάγμα των Μεβλεβί) ενώ εμφανίζονται και χαρακτηριστικές ορχηστρικές συνθέσεις που εκφράζουν και το λόγιο κοσμικό πνεύμα που επικρατούσε στο Παλάτι του Σουλτάνου και την Κωνσταντινούπολη για αρκετούς αιώνες μετά την Άλωση. Παράλληλα, «στρατιωτικά εμβατήρια» συνηχούν με αποσπάσματα από λαϊκούς θρήνους για την Άλωση, και έτσι συμπληρώνονται τα σημαντικότερα ακούσματα της «Πόλης» την αναφερόμενη περίοδο.
Το Phygital είναι μια δράση που αποτελείται από ζωντανές οπτικοακουστικές παραστάσεις, στις οποίες γίνεται χρήση ψηφιακών και φυσικών-αναλογικών μουσικών οργάνων, καθώς και ταυτόχρονων ψηφιακών προβολών.
Πιο συγκεκριμένα, το Phygital χωρίζεται σε τρεις ζωντανές μουσικές εμφανίσεις σύγχρονης ηλεκτρονικής μουσικής από τους μουσικούς George Apergis και Alex Retsis, μαζί με συγχρονισμένες ψηφιακές προβολές από την καλλιτεχνική ομάδα DEN. Οι προβολές περιλαμβάνουν εικαστικά χαϊκού, ένα κολάζ περιεκτικών μικροσυνθέσεων που συνδυάζουν οργανικές και συνθετικές μορφές, συνδεδεμένες με μια αποδημητική και απρόβλεπτη αφήγηση.
Την πρώτη ώρα, το κοινό θα βιώσει μια ψηφιακή ζωντανή μουσική παράσταση από τον QEBO (Alex Retsis), που περιλαμβάνει ένα μείγμα ηλεκτροακουστικής και μουσικής, εμπνευσμένη από την αρχιτεκτονική του κάστρου.
Η δεύτερη ώρα σηματοδοτεί τη ζωντανή μουσική εμφάνιση από το project EMEX των George Apergis και Alex Retsis, συνδυάζοντας φυσικά-αναλογικά όργανα με ψηφιακή τεχνολογία και προσφέροντας μια δυναμική αλληλεπίδραση μεταξύ ψηφιακού και αναλογικού ήχου.
Τέλος, η τρίτη ώρα είναι αφιερωμένη σε μια αναλογική ζωντανή εμφάνιση, κατά την οποία ο καλλιτέχνης George Apergis θα χρησιμοποιήσει αποκλειστικά δίσκους βινυλίου.
Η μουσικοθεατρική παράσταση Στον Λαβύρινθο: Μαρτυρίες και ποιήματα φυλακισμένων γυναικών ζωντανεύει ποιήματα, σκέψεις και μαρτυρίες φυλακισμένων και αποφυλακισμένων γυναικών.
Με όχημα παραδοσιακά τραγούδια από διάφορα μέρη της Ελλάδας και της Κάτω Ιταλίας αναδεικνύονται οι συναισθηματικές διακυμάνσεις, οι εσωτερικές συγκρούσεις και ο ψυχικός αγώνας των γυναικών αυτών. Στη σκηνή, επτά γυναίκες καλλιτέχνιδες –πέντε μουσικοί, μια ηθοποιός και μια χορεύτρια– δημιουργούν από κοινού μια ποιητική, μουσική και εικαστική αναπαράσταση του Λαβυρίνθου.
Μια σύγχρονη τελετουργία που συνδυάζει την αφήγηση, τη live μουσική και τον χορό δημιουργώντας άλλοτε ένα καταιγιστικό, πυρετικό performing και άλλοτε μια πιο «δωρική» παραδοσιακή φόρμα διαφορετικών σκηνικών εκδηλώσεων, με σκοπό να ζωντανέψει επί σκηνής τον Λαβύρινθο που γεννιέται στο μυαλό και την ψυχή των έγκλειστων γυναικών. Ένας ύμνος στην προσωπική διαδρομή κάθε ανθρώπου μέχρι να φτάσει στην πολυπόθητη ελευθερία.
Είμαστε οι πρώτοι ένοικοι του πλαισίου «συμβίωσης» ανθρώπων και μηχανών. Οι πειραματισμοί δεν αφορούν πλέον τον διάλογο, αλλά το νέο περιεχόμενο καθαυτό και το επείγον ερώτημα κλιμάκωσης: «Εμείς αντί για Αυτές ή Αυτές αντί Ημών. Εμείς μαζί με Αυτές; Εμείς ως Αυτές ή Αυτές ως Εμείς». Η αναμέτρηση διεξάγεται στο μόνο σημείο που χωράει μία παύση, στο αχαρτογράφητο πεδίο συνάντησης της τεχνητής με τη συναισθηματική νοημοσύνη – αστερισμό του κατακλυσμού της εποχής μας.
Η Τεχνητή εμπιστοσύνη είναι ένα τεχνονουάρ με μουσική γραφή. Η αλληγορία, που διατρέχει το έργο σαν φωτεινή δέσμη, και η τελετουργία ενός ανθρωπομηχανικού event υποβάλλουν τόσο την πύκνωση του μουσικού όσο και τις νόρμες του ομιλούντος θεάτρου. Το λιμπρέτο και η σκηνοθεσία σημαδεύουν την ελλειπτικότητα κάθε Δοκιμασίας χωρίς σκληρά δεδομένα, ενώ η μουσική σύνθεση διαρκώς σχολιάζει τη μηχανική της σύγχρονης διαμεσολάβησης, όπου κανείς δεν ξέρει ποιος/ποια καλείται να μιμηθεί τι – τα δημιουργήματα τις/τους δημιουργούς ή μήπως αντίστροφα;
Η διεθνής ερμηνεύτρια Ερήνη παρουσιάζει τη μουσικοχορευτική παράσταση «Μαλές» στην οποία ο θεματικός άξονας της “σύγκρουσης” αντλείται από την κρητική μαντινάδα. Μαλές στην Κρητική διάλεκτο σημαίνει καυγάς/ φιλονικία και στην προκειμένη παράσταση προκαλεί το κοινό να παρακολουθήσει όχι απλώς τη διαμάχη ως καταστροφική επενέργεια αλλά και ως δημιουργία και έμπνευση που αναπηδά μέσα από την πολιτισμική ώσμωση.
Η Ερήνη συμπράττει με τον Μανόλη Μανουσάκη (μουσική επιμέλεια) και την Αριστούλα Τόλη (επιμέλεια χορού) και ερμηνεύει παραδοσιακά κρητικά τραγούδια σε ενδιαφέρουσες ενορχηστρώσεις μιας παράδοσης που συνεχώς εξελίσσεται. Παράλληλα, η παράσταση αναδεικνύει την αλληλένδετη σχέση μουσικής, τραγουδιού και χορού, του τριφυούς δρωμένου, ενός δυναμικού φαινομένου με επιτελεστική ισχύ που συνιστά αναπόσπαστο κομμάτι της καλλιτεχνικής και πολιτισμικής έκφρασης της τοπικής κουλτούρας των Κρητών, ενώ, έμφαση δίνεται στο περιεχόμενο και τα νοήματα του λόγου. Η σύγκρουση και οι διάφορες εκφάνσεις της, αναπαρίστανται, οπτικοποιούνται και αμφισβητούνται μέσα από τη «γυναικεία ματιά» στην κρητική μουσική.
Το έργο Σεζόν είναι μια συμμετοχική μουσικοθεατρική παράσταση πρωτότυπης δραματουργίας που εστιάζει στη σύγκρουση μεταξύ εργοδοτών και εργαζομένων στον χώρο της εστίασης.
Κατά τη διάρκεια ενός γκαλά στην αυλή του αρχαιολογικού μουσείου, θα ξεσπάσει ένας απροσδόκητος καβγάς μεταξύ της ιδιοκτήτριας και των εργαζομένων του κέτερινγκ στα παρασκήνια. H σύγκρουση σύντομα θα μεταφερθεί στον χώρο της εκδήλωσης και η σκηνή θα μετατραπεί σε ένα πολιτικό φόρουμ με θέμα τον τουρισμό και την εργασία την περίοδο της σεζόν.
Μια φρενήρης παράσταση που σκοπεύει να σπάσει τη βιτρίνα του τουρισμού, τον καλλωπισμό του εκθέματος και την αρμονία της μουσικής, για να φωτίσει τις εσωτερικές τους συγκρούσεις. Ένα έργο για όσους ιδρώνουν, για όσους πληρώνουν και πληρώνονται κάτω από τον Ελληνικό Ήλιο. Βασισμένη σε συνεντεύξεις, η παράσταση περνά στην καθαρή μυθοπλασία για να επιστρέψει στην (καλλιτεχνική) πρόσληψη της πραγματικότητας.
Η μουσική παράσταση Νεφελοκοκκυγίες και τιτιβίσματα των Μιχάλη και Παντελή Καλογεράκη και της Τώνιας Τζιρίτα Ζαχαράτου ακολουθεί τα ίχνη των σχέσεων ανάμεσα στον άνθρωπο και το πουλί σε μια σκηνική σύνθεση όπου ο μελοποιημένος ποιητικός λόγος συναντά θραύσματα από ντοκουμέντα, ορνιθολογικά ευρήματα και ιστορίες πετούμενων.
Πρωτότυπες μουσικές συνθέσεις σε ποιήματα των Μίλτου Σαχτούρη, Ναπολέοντα Λαπαθιώτη, Ζακ Πρεβέρ κ.ά., μια ομάδα μουσικών και δύο περφόρμερ σε ζωντανή δράση πασχίζουν να ανιχνεύσουν τις πιθανότητες συμβίωσης ανάμεσα στους ανθρώπους και τα πουλιά σε ένα παρόν διαρκούς σύγκρουσης. Τι επιβιώνει σήμερα από την ουτοπική πολιτεία της αριστοφανικής Νεφελοκοκκυγίας; Τι ιστορίες κρύβουν τα θαλασσοπούλια που μετακινούνται προς τη στεριά αναζητώντας τροφή, οι προσκρούσεις των αποδημητικών πουλιών στα αεροσκάφη ή τα περιστέρια στα κέντρα των πόλεων, και τι τραγούδια κουβαλούν οι ιπτάμενες ζωές τους;
Καταστροφική, γενεσιουργός ή και τα δύο μαζί, η σύγκρουση είναι μια από τις θεμελιακές καταστάσεις της συνάντησης ενεργειών, δυνάμεων, υλών, ανθρώπων, απόψεων και πολιτισμών, μετά την οποία οτιδήποτε συμμετείχε σε αυτήν, αλλάζει καθοριστικά.
To ergon ensemble παρουσιάζει τρία συναρπαστικά, σύγχρονα, μουσικά έργα με θέμα τη σύγκρουση ως ενιαίο αφήγημα για πιάνο, κλαρινέτο, τσέλο, βιολί και αφηγητή.
Τα έργα, Shattila (2004-05) του Samir Odeh-Tamimi που συνετέθη με αφορμή τη σφαγή στη Σάμπρα και στη Σατίλα στις 16 Σεπτεμβρίου του 1982, το Stalag VIIIA (2018) του Tristan Murail, που αναφέρεται στο στρατόπεδο συγκέντρωσης των Ναζί Stalag VIII-A και το Quatuor pour la fin du temps (1940) του Olivier Messiaen, το κουαρτέτο που συνέθεσε ο συνθέτης όταν ήταν αιχμάλωτος στο στρατόπεδο συγκέντρωσης Stalag VIII-A, θα παρουσιαστούν σε συνδυασμό με λογοτεχνικά αποσπάσματα, ποιήματα και πρωτότυπα κείμενα για την σύγκρουση τότε και τώρα (και ίσως και για πάντα), σε επιμέλεια-σύνθεση και παρουσίαση του μουσικού παραγωγού Πάρι Μέξη.
Πρωτότυπα/αδημοσίευτα κείμενα (Πάρις Μέξης, 2023-2024)
- Θραύσμα
Πάρις Μέξης
2024
- «Να σας ζήσει»
Πάρις Μέξης
2023
- «Πιέζω»
Πάρις Μέξης
2024
- «Ένα πιθηκοειδές που μιλάει κοιτάζει ψηλά στον ουρανό και αναρωτιέται»
Πάρις Μέξης
2024
Κείμενα που συμπεριλήφθηκαν στην παράσταση εκτός των πρωτότυπων κειμένων με τις ευχαριστίες μας στους εκδοτικούς οίκους για την ευγενική τους παραχώρηση
- “Γένεσις (έκδοση Γ’)”
Τάσος Λειβαδίτης,
“Τάσος Λειβαδίτης, Υάκινθοι, Βιολέτες και ηλιοτρόπια,
Μια επιλογή ποιημάτων από τον Γιάννη Κοντό”
εκδόσεις ΚΕΔΡΟΣ, 2008
ISBN 978-960-04-3806-2
- «Θαμπό φανάρι»
Γιώργος Σκαμπαρδώνης
“Νοέμβριος, 33 Διηγήματα”
εκδ. Πατάκη, 2014
ISBN 978-960-16-5551-2
- «Ρωμιοσύνη Ι» – απόσπασμα
Γιάννης Ρίτσος
«Ποιήματα 1930-1960, B´»
εκδ. Κέδρος, 1961
ISBN 978-960-04-0457-9
- «Χορικό» από «Το βάθος του κόσμου (1961)» – απόσπασμα
Νικηφόρος Βρεττάκος
«Η Εκλογή μου, ποιήματα 1933-1991»
εκδ. Ποταμός, 2008
ISBN 978-960-66-9123-2
- Απόφθεγμα
Ursula K. Le Guin
&
«Στην καρδιά της καρδιάς μιας άλλης χώρας (απόσπασμα)» – απόσπασμα
Ετέλ Αντνάν
μετάφραση Πίτερ, Ράνια, Ελένη
«Αραβίδες Ντίβες: Ανθολογία σύγχρονης αραβο-αμερικανικής ποίησης»
εκδ. Αρχείο 71 και Περιοδικό Τεφλόν, 2021
- “Η πραγματικότητα Απαιτεί” – επιλογή
Βισουάβα Σιμπόρσκα
«Η ζωή εδώ και τώρα»
μετάφραση: Μπεάτα Ζουλκιέβιτς,
εκδ. Καστανιώτη, 2021
ISBN 978-960-03-6827-7
- «Διάλογος Πρώτος» από την συλλογή «Διάλογοι», 1956 – επιλογή
Νίκος Καρούζος
«Καρούζος: Τα Ποιήματα (Πρώτος Τόμος), 1961-1978»
εκδ. Ίκαρος, 2013
ISBN 978-960-72-3352-3
Το δημοφιλές κρητικό ποίημα του 16ου αιώνα, με πρωταγωνιστές έναν λύκο, μια αλεπού́ κι ένα γάιδαρο, μετουσιώνεται σε ένα σύγχρονο μουσικοεικαστικό παραμύθι με τίτλο Η φυλλάδα του γαδάρου που σατιρίζει τύπους ανθρώπινους κάθε καιρού και τόπου.
Τα ζώα διαδραματίζουν τον ρόλο των ανθρώπων, μιλούν, φαντάζονται, ονειρεύονται, συνωμοτούν, χωρατεύουν. Με χιούμορ λαϊκό, στίχο ομοιοκατάληκτο και γλώσσα ιδιωματική, η παράσταση καυτηριάζει «σκεπασμένα κι ανώδυνα» τις δυτικοευρωπαϊκές κοινωνικές τάξεις και την αυθαιρεσία του ισχυρού απέναντι στον αδύνατο.
Η Ναταλία Κωτσάνη και ο Τάσος Κοφοδήμος μελοποιούν και ερμηνεύουν το ποίημα διατηρώντας την πλοκή́ και τις ενότητες του έργου. Η εικαστικός Ναταλία Μαντά, αξιοποιώντας αναλογικά́ και ψηφιακά́ μέσα, αφηγείται τον μύθο αναδεικνύοντας τις σύγχρονες αλληγορικές διαστάσεις του, και τέσσερις μουσικοί επί σκηνής συνδιαλέγονται με τους πρωταγωνιστές και τις ιστορίες τους σε γλώσσα μουσική, δημιουργώντας το δικό τους επίπεδο παράλληλης αφήγησης.
H Φυλλάδα του Γαδάρου ή Γαδάρου, λύκου και αλεπούς διήγησης χαρίεις είναι ένα από́ τα δημοφιλέστερα λαϊκά́ αναγνώσματα του νέου ελληνισμού́, με πολλές ανατυπώσεις μέχρι τον 19ο αιώνα. Πρόκειται για έργο άγνωστου ποιητή́, με χιουμοριστικό́ και σκωπτικό́ τόνο, που εκδόθηκε στη Βενετία το 1539, είκοσι χρόνια μετά τον Απόκοπο του Μπεργαδή.
Με την υποστήριξη της Γαϊδουροχώρας.
Η οπτικοακουστική παράσταση Το μονοπάτι των δακρύων βασίζεται σε ένα πραγματικό ιστορικό γεγονός. Το 1830 η κυβέρνηση των ΗΠΑ έδωσε διαταγή στις πέντε τελευταίες εκπολιτισμένες φυλές Ινδιάνων που ζούσαν ανατολικά του Μισισιπή να πάρουν ό,τι μπορούσαν από την περιουσία τους και να απομακρυνθούν από τις προγονικές τους εστίες. Το αναγκαστικό ταξίδι των Ινδιάνων μέσα στον χειμώνα προς την ενδοχώρα, το οποίο έμεινε στην Ιστορία ως «μονοπάτι των δακρύων», εγκυμονούσε κινδύνους. Πολλοί Ινδιάνοι έχασαν τη ζωή τους στη διαδρομή προς τη νέα πατρίδα. Το μονοπάτι των δακρύων είναι ένα από τα τελευταία κεφάλαια της σαρωτικής επέλασης των Ευρωπαίων στην Αμερική που οδήγησε στον αφανισμό του πολιτισμού των αυτοχθόνων κατοίκων της. Στη δραματουργία θα χρησιμοποιηθούν αποσπάσματα από το βιβλίο Παπαλάνγκι του Έριχ Σόερμαν, πρωτότυπο κείμενο καθώς και στοιχεία από ιστορικές πηγές.
* Στην παράσταση ακούγεται η σύνθεση του Ιάννη Ξενάκη Rebonds B για σόλο κρουστό, η μουσική σύνθεση Variations for pianο του Λευτέρη Παπαδημητρίου και η ηχητική σύνθεση Beats & pieces του Bασίλη Κουντούρη (Studio 19).
*Ευχαριστούμε τις Εκδόσεις Πρώτη Ύλη για την ευγενική παραχώρηση των αποσπασμάτων από το βιβλίο Παπαλάνγκι του Erich Scheurmann