en

Event Category: Μουσική

Ο πόλεμος των ρομαντικών

Η καλλιτεχνική σύγκρουση που γνώρισε η ρομαντική εποχή, ανάμεσα στους συνθέτες της, με έντονες κοινωνικές προεκτάσεις, αναδεικνύεται μέσα από ένα σπάνιο ρεσιτάλ πιάνου του Γιώργου-Εμμανουήλ Λαζαρίδη σε συνδυασμό με την πρωτότυπη κινησιολογική συνερμηνεία δύο χορευτριών επί σκηνής, της Θεανώς Ξυδιά και της Ναταλίας Μπάκα.

Η παράσταση Ο πόλεμος των ρομαντικών επιχειρεί να ταξιδέψει το κοινό στα μέσα του 19ου αιώνα, με άξονα τη σύγκρουση ανάμεσα στη μουσική αισθητική του Γιοχάννες Μπραμς και του Φραντς Λιστ.
Στο πλαίσιο αυτό θα παρουσιαστούν δύο εμβληματικά έργα του πιανιστικού ρεπερτορίου, οι τέσσερις μπαλάντες του Μπραμς και η σονάτα σε σι ελάσσονα του Λιστ, που απηχούν δύο εντελώς διαφορετικές, ενδεχομένως αντικρουόμενες μουσικές προσεγγίσεις, οι οποίες έπαιξαν καίριο ρόλο στη μετέπειτα εξέλιξη της μουσικής. Η συνθήκη του ιστορικού χώρου, του Πύργου Μπαζαίου, μνημείου του 17ου αιώνα στην ενδοχώρα της Νάξου, θα λειτουργήσει ως το πλαίσιο όπου θα αναπτυχθεί ο διάλογος μουσικής και σώματος, σε ένα ενιαίο σύνολο.

La tarantata

Εκεί στα ελληνόφωνα χωριά της πεδιάδας του Σαλέντο (Νότια Ιταλία) ακούγεται μέχρι σήμερα μια συγκλονιστική παράδοση, μύθος μαζί και πραγματικότητα, που σχετίζεται με τη θεραπεία της γυναίκας από την επήρεια του τσιμπήματος της φαρμακερής αράχνης. Πρόκειται για το φαινόμενο του ταραντισμού.

Η παράσταση La tarantata των Encardia έχει αφετηρία και έμπνευση το πρόσωπο της γυναίκας στις απομακρυσμένες περιοχές του ιταλικού Νότου και κατ’ επέκτασιν της γυναίκας του «κόσμου», σαν αποδέκτη και αφομοιωτή όλων των «συγκρούσεων» που η κοινωνία ή το άμεσο περιβάλλον επιφυλάσσει. H γυναίκα ερωμένη, η γυναίκα μάνα, η γυναίκα σύζυγος, η γυναίκα της προσφυγιάς και του πολέμου, η γυναίκα του πόθου ή της εγκατάλειψης, η γυναίκα… «Ταραντάτα»! Κι όσο η σύγκρουση μεταβάλλεται σε ψυχικό δηλητήριο, αυτή το «ξορκίζει» και οδηγείται στη λύτρωση χορεύοντας εκστατικά, κάτω από τους ρυθμούς των μουσικών-θεραπευτών. Η παράσταση ολοκληρώνεται με τη συμμετοχή του κοινού σε έναν λυτρωτικό χορό με σαφή αναφορά στο φαινόμενο του ταραντισμού.

Η θαυμαστή ιστορία του Χορ-Χορ Αγά

Η θαυμαστή ιστορία του Χορ-χορ Αγά είναι μια μουσική παράσταση θεάτρου σκιών σε σύνθεση Αποστόλη Κουτσογιάννη, κείμενο Μάριου Χατζηπροκοπίου και σκηνοθεσία Θανάση Κριτσάκη, με ερμηνεύτρια την Ειρήνη Μάστορα.

Με αφορμή την οθωμανική οπερέτα Λεμπλεμπιτζής Χορ χορ αγάς (1875), που γνώρισε μεγάλη επιτυχία στα Βαλκάνια και μελωδίες της ερμήνευσε και ηχογράφησε η μπάντα του Ισλαχανέ το 1909, η παράσταση προτείνει μια πρωτότυπη μουσική για δύο τραγουδιστές (Γιάννης Διονυσίου και Νίκος Σπανάτης) και μικρό σύνολο (Oros Ensemble), καθώς και μια καινούρια δραματουργία που απηχεί και επινοεί εκ νέου το αρχικό λιμπρέτο.

Αναζητώντας την κόρη του Φατίμα στους δρόμους της μεγαλούπολης, ο χωρικός Χορ-Χορ συγκρούεται με έναν ξένο για αυτόν κόσμο και, χάνοντας τον εαυτό του, τελικά μεταμορφώνεται. Σπάζοντας το καλούπι της μοίρας των γυναικών, η Φατίμα αναδεικνύεται σε κεντρική ηρωίδα που ορίζει πλέον τη ζωή της και, βοηθούμενη από μαγικές δυνάμεις, κινεί τα νήματα της πλοκής. H φόρμα του θεάτρου σκιών γίνεται ο σκηνικός χώρος ενός σύγχρονου παραμυθιού, η μουσική παράγει το ηχητικό πεδίο όπου ξεδιπλώνονται οι χαρακτήρες, ενώ ο λόγος ξαναγράφει την παλιά ιστορία –τόσο παλιά και τόσο νέα, όσο η Σεχραζάντ.

 

Phygital

Το Phygital είναι μια δράση που αποτελείται από ζωντανές οπτικοακουστικές παραστάσεις, στις οποίες γίνεται χρήση ψηφιακών και φυσικών-αναλογικών μουσικών οργάνων, καθώς και ταυτόχρονων ψηφιακών προβολών.

Πιο συγκεκριμένα, το Phygital χωρίζεται σε τρεις ζωντανές μουσικές εμφανίσεις σύγχρονης ηλεκτρονικής μουσικής από τους μουσικούς George Apergis και Alex Retsis, μαζί με συγχρονισμένες ψηφιακές προβολές από την καλλιτεχνική ομάδα DEN. Οι προβολές περιλαμβάνουν εικαστικά χαϊκού, ένα κολάζ περιεκτικών μικροσυνθέσεων που συνδυάζουν οργανικές και συνθετικές μορφές, συνδεδεμένες με μια αποδημητική και απρόβλεπτη αφήγηση.

Την πρώτη ώρα, το κοινό θα βιώσει μια ψηφιακή ζωντανή μουσική παράσταση από τον QEBO (Alex Retsis), που περιλαμβάνει ένα μείγμα ηλεκτροακουστικής και μουσικής, εμπνευσμένη από την αρχιτεκτονική του κάστρου.

Η δεύτερη ώρα σηματοδοτεί τη ζωντανή μουσική εμφάνιση από το project EMEX των George Apergis και Alex Retsis, συνδυάζοντας φυσικά-αναλογικά όργανα με ψηφιακή τεχνολογία και προσφέροντας μια δυναμική αλληλεπίδραση μεταξύ ψηφιακού και αναλογικού ήχου.

Τέλος, η τρίτη ώρα είναι αφιερωμένη σε μια αναλογική ζωντανή εμφάνιση, κατά την οποία ο καλλιτέχνης George Apergis θα χρησιμοποιήσει αποκλειστικά δίσκους βινυλίου.

Στον Λαβύρινθο: Μαρτυρίες και ποιήματα φυλακισμένων γυναικών

Η μουσικοθεατρική παράσταση Στον Λαβύρινθο: Μαρτυρίες και ποιήματα φυλακισμένων γυναικών ζωντανεύει ποιήματα, σκέψεις και μαρτυρίες φυλακισμένων και αποφυλακισμένων γυναικών.

Με όχημα παραδοσιακά τραγούδια από διάφορα μέρη της Ελλάδας και της Κάτω Ιταλίας αναδεικνύονται οι συναισθηματικές διακυμάνσεις, οι εσωτερικές συγκρούσεις και ο ψυχικός αγώνας των γυναικών αυτών. Στη σκηνή, επτά γυναίκες καλλιτέχνιδες –πέντε μουσικοί, μια ηθοποιός και μια χορεύτρια– δημιουργούν από κοινού μια ποιητική, μουσική και εικαστική αναπαράσταση του Λαβυρίνθου.

Μια σύγχρονη τελετουργία που συνδυάζει την αφήγηση, τη live μουσική και τον χορό δημιουργώντας άλλοτε ένα καταιγιστικό, πυρετικό performing και άλλοτε μια πιο «δωρική» παραδοσιακή φόρμα διαφορετικών σκηνικών εκδηλώσεων, με σκοπό να ζωντανέψει επί σκηνής τον Λαβύρινθο που γεννιέται στο μυαλό και την ψυχή των έγκλειστων γυναικών. Ένας ύμνος στην προσωπική διαδρομή κάθε ανθρώπου μέχρι να φτάσει στην πολυπόθητη ελευθερία. 

Τεχνητή εμπιστοσύνη

Είμαστε οι πρώτοι ένοικοι του πλαισίου «συμβίωσης» ανθρώπων και μηχανών. Οι πειραματισμοί δεν αφορούν πλέον τον διάλογο, αλλά το νέο περιεχόμενο καθαυτό και το επείγον ερώτημα κλιμάκωσης: «Εμείς αντί για Αυτές ή Αυτές αντί Ημών. Εμείς μαζί με Αυτές; Εμείς ως Αυτές ή Αυτές ως Εμείς». Η αναμέτρηση διεξάγεται στο μόνο σημείο που χωράει μία παύση, στο αχαρτογράφητο πεδίο συνάντησης της τεχνητής με τη συναισθηματική νοημοσύνη – αστερισμό του κατακλυσμού της εποχής μας.

Η Τεχνητή εμπιστοσύνη είναι ένα τεχνονουάρ με μουσική γραφή. Η αλληγορία, που διατρέχει το έργο σαν φωτεινή δέσμη, και η τελετουργία ενός ανθρωπομηχανικού event υποβάλλουν τόσο την πύκνωση του μουσικού όσο και τις νόρμες του ομιλούντος θεάτρου. Το λιμπρέτο και η σκηνοθεσία σημαδεύουν την ελλειπτικότητα κάθε Δοκιμασίας χωρίς σκληρά δεδομένα, ενώ η μουσική σύνθεση διαρκώς σχολιάζει τη μηχανική της σύγχρονης διαμεσολάβησης, όπου κανείς δεν ξέρει ποιος/ποια καλείται να μιμηθεί τι – τα δημιουργήματα τις/τους δημιουργούς ή μήπως αντίστροφα;

Ερήνη – Μαλές

Η διεθνής ερμηνεύτρια Ερήνη παρουσιάζει τη μουσικοχορευτική παράσταση «Μαλές» στην οποία ο θεματικός άξονας της “σύγκρουσης” αντλείται από την κρητική μαντινάδα. Μαλές στην Κρητική διάλεκτο σημαίνει καυγάς/ φιλονικία και στην προκειμένη παράσταση προκαλεί το κοινό να παρακολουθήσει όχι απλώς τη διαμάχη ως καταστροφική επενέργεια αλλά και ως δημιουργία και έμπνευση που αναπηδά μέσα από την πολιτισμική ώσμωση.

Η Ερήνη συμπράττει με τον Μανόλη Μανουσάκη (μουσική επιμέλεια) και την Αριστούλα Τόλη (επιμέλεια χορού) και ερμηνεύει παραδοσιακά κρητικά τραγούδια σε ενδιαφέρουσες ενορχηστρώσεις μιας παράδοσης που συνεχώς εξελίσσεται. Παράλληλα, η παράσταση αναδεικνύει την αλληλένδετη σχέση μουσικής, τραγουδιού και χορού, του τριφυούς δρωμένου, ενός δυναμικού φαινομένου με επιτελεστική ισχύ που συνιστά αναπόσπαστο κομμάτι της καλλιτεχνικής και πολιτισμικής έκφρασης της τοπικής κουλτούρας των Κρητών, ενώ, έμφαση δίνεται στο περιεχόμενο και τα νοήματα του λόγου. Η σύγκρουση και οι διάφορες εκφάνσεις της, αναπαρίστανται, οπτικοποιούνται και αμφισβητούνται μέσα από τη «γυναικεία ματιά» στην κρητική μουσική.

Σεζόν

Το έργο Σεζόν είναι μια συμμετοχική μουσικοθεατρική παράσταση πρωτότυπης δραματουργίας που εστιάζει στη σύγκρουση μεταξύ εργοδοτών και εργαζομένων στον χώρο της εστίασης.

Κατά τη διάρκεια ενός γκαλά στην αυλή του αρχαιολογικού μουσείου, θα ξεσπάσει ένας απροσδόκητος καβγάς μεταξύ της ιδιοκτήτριας και των εργαζομένων του κέτερινγκ στα παρασκήνια. H σύγκρουση σύντομα θα μεταφερθεί στον χώρο της εκδήλωσης και η σκηνή θα μετατραπεί σε ένα πολιτικό φόρουμ με θέμα τον τουρισμό και την εργασία την περίοδο της σεζόν.

Μια φρενήρης παράσταση που σκοπεύει να σπάσει τη βιτρίνα του τουρισμού, τον καλλωπισμό του εκθέματος και την αρμονία της μουσικής, για να φωτίσει τις εσωτερικές τους συγκρούσεις. Ένα έργο για όσους ιδρώνουν, για όσους πληρώνουν και πληρώνονται κάτω από τον Ελληνικό Ήλιο. Βασισμένη σε συνεντεύξεις, η παράσταση περνά στην καθαρή μυθοπλασία για να επιστρέψει στην (καλλιτεχνική) πρόσληψη της πραγματικότητας.

Νεφελοκοκκυγίες και τιτιβίσματα

Η μουσική παράσταση Νεφελοκοκκυγίες και τιτιβίσματα των Μιχάλη και Παντελή Καλογεράκη και της Τώνιας Τζιρίτα Ζαχαράτου ακολουθεί τα ίχνη των σχέσεων ανάμεσα στον άνθρωπο και το πουλί σε μια σκηνική σύνθεση όπου ο μελοποιημένος ποιητικός λόγος συναντά θραύσματα από ντοκουμέντα, ορνιθολογικά ευρήματα και ιστορίες πετούμενων.

Πρωτότυπες μουσικές συνθέσεις σε ποιήματα των Μίλτου Σαχτούρη, Ναπολέοντα Λαπαθιώτη, Ζακ Πρεβέρ κ.ά., μια ομάδα μουσικών και δύο περφόρμερ σε ζωντανή δράση πασχίζουν να ανιχνεύσουν τις πιθανότητες συμβίωσης ανάμεσα στους ανθρώπους και τα πουλιά σε ένα παρόν διαρκούς σύγκρουσης. Τι επιβιώνει σήμερα από την ουτοπική πολιτεία της αριστοφανικής Νεφελοκοκκυγίας; Τι ιστορίες κρύβουν τα θαλασσοπούλια που μετακινούνται προς τη στεριά αναζητώντας τροφή, οι προσκρούσεις των αποδημητικών πουλιών στα αεροσκάφη ή τα περιστέρια στα κέντρα των πόλεων, και τι τραγούδια κουβαλούν οι ιπτάμενες ζωές τους;

Σύγκρουσις / Sýnkrousis

Καταστροφική, γενεσιουργός ή και τα δύο μαζί, η σύγκρουση είναι μια από τις θεμελιακές καταστάσεις της συνάντησης ενεργειών, δυνάμεων, υλών, ανθρώπων, απόψεων και πολιτισμών, μετά την οποία οτιδήποτε συμμετείχε σε αυτήν, αλλάζει καθοριστικά.

To ergon ensemble παρουσιάζει τρία συναρπαστικά, σύγχρονα, μουσικά έργα με θέμα τη σύγκρουση ως ενιαίο αφήγημα για πιάνο, κλαρινέτο, τσέλο, βιολί και αφηγητή.

Τα έργα, Shattila (2004-05) του Samir Odeh-Tamimi που συνετέθη με αφορμή τη σφαγή στη Σάμπρα και στη Σατίλα στις 16 Σεπτεμβρίου του 1982, το Stalag VIIIA (2018) του Tristan Murail, που αναφέρεται στο στρατόπεδο συγκέντρωσης των Ναζί Stalag VIII-A και το Quatuor pour la fin du temps (1940) του Olivier Messiaen, το κουαρτέτο που συνέθεσε ο συνθέτης όταν ήταν αιχμάλωτος στο στρατόπεδο συγκέντρωσης Stalag VIII-A, θα παρουσιαστούν σε συνδυασμό με λογοτεχνικά αποσπάσματα, ποιήματα και πρωτότυπα κείμενα για την σύγκρουση τότε και τώρα (και ίσως και για πάντα), σε επιμέλεια-σύνθεση και παρουσίαση του μουσικού παραγωγού Πάρι Μέξη.

 

Πρωτότυπα/αδημοσίευτα κείμενα (Πάρις Μέξης, 2023-2024)

Κείμενα που συμπεριλήφθηκαν στην παράσταση εκτός των πρωτότυπων κειμένων με τις ευχαριστίες μας στους εκδοτικούς οίκους για την ευγενική τους παραχώρηση