Η Ομάδα Μουσικού Θεάτρου Ραφή συμπράττει με τους Oros Εnsemble, τον συνθέτη Αποστόλη Κουτσογιάννη, τον ποιητή Μάριο Χατζηπροκοπίου και τον εικαστικό Πέτρο Τουλούδη για μια μουσικοεικαστική καντάτα που φωτίζει στιγμές από τη ζωή των Κουταλιανών, όπως ονομάστηκαν οι Μικρασιάτες μασίστες σε διάφορες ιστορικές περιόδους: από τα τέλη του 19ου αιώνα έως τη μεταπολεμική περίοδο.
Εστιάζοντας στον θρυλικό βίο αυτών των προσώπων, ταυτόχρονα αναδύεται αλληγορικά η μετάβαση από τον κόσμο του τέλους του 19ου αιώνα στους αλλεπάλληλους εκτοπισμούς των αρχών του 20ού αιώνα, τη Μικρασιατική Καταστροφή και τα ασφυκτικά πλέον σύνορα του νεοελληνικού κράτους.
Ο μυθικός Παναγής Κουταλιανός και ο απόγονός του Δημήτρης, ο Χάρης Καρπόζηλος και ο Γιάννης Κεσκελίδης ή Σαμψών, ο γίγαντας του ελληνικού κατς «Αττίλιο» ή «Ασιάτης» (sic).
Μια πρόταση που συνδυάζει αυθεντική παραδοσιακή μουσική της Μικράς Ασίας, από τις ημέρες της χαράς και της ευδαιμονίας μέχρι τις ημέρες του ξεριζωμού, ρεμπέτικη-λαϊκή όπως αυτή εξελίχθηκε στη μητροπολιτική Ελλάδα, καθώς και σύγχρονη μουσική.
Συνυπάρχουν τρεις διαφορετικές ορχήστρες, η αυθεντική παραδοσιακή της Σμύρνης, η ρεμπέτικη-λαϊκή στην εξέλιξή της στη μητροπολιτική Ελλάδα, καθώς και η κλασική συμφωνική ορχήστρα για το Ορατόριο. Η τελευταία, σε πρώτη παγκόσμια εκτέλεση του έργου Μνήμες του Χρήστου Σαμαρά.
Το Οδοιπορικό είναι μια αλληλουχία και συνύπαρξη μουσικής, ποίησης, χορού, απεικονίσεων και υποκριτικής ερμηνείας και συνθέτει μια ολοκληρωμένη, μεστή και πολύτεχνη συναυλία-παράσταση που αναδεικνύει την αιώνια Μικρά Ασία των Ελλήνων.
Μια παράσταση στην οποία θα παρουσιαστούν, ως επί το πλείστον, παλαιοί οργανικοί σκοποί από τον ευρύτερο χώρο της Μικράς Ασίας, παραλλαγμένοι σύμφωνα με τους ποικίλους ευρηματικούς τρόπους ενορχήστρωσης της ορχήστρας Βιολιώνε.
Επιδίωξη του εν λόγω εναλλακτικού εικοσαμελούς σχήματος αποκλειστικά τοξωτών εγχόρδων είναι να αναδείξει μια ρομαντική αλλά ταυτόχρονα επικοινωνιακή και εξωστρεφή διάθεση, με στοιχεία τόσο παλαιάς όσο και νέας τεχνοτροπίας, παρουσιάζοντας ένα μουσικό ταξίδι από το παρελθόν στο μέλλον με άφθονη αυτοσχεδιαστική διάθεση, δημιουργώντας μια δυναμική συνέχεια του παλαιού με τον σύγχρονο τρόπο ερμηνείας των τοξωτών εγχόρδων.
Η ορχήστρα τελεί υπό τη διεύθυνση του Γιάννη Ζαρία, επίκουρου καθηγητή βιολιού στο Τμήμα Μουσικής Επιστήμης & Τέχνης του Πανεπιστημίου Μακεδονίας.
Η συνθετική ιδέα της μουσικής παράστασης αφορά έναν δομημένο διαδραστικό αυτοσχεδιασμό (που ακολουθεί τις επιταγές της ίδιας της φόρμας του αμανέ), όσο και μια σύνδεσή του με την ελληνική ποίηση της γενιάς του ’30.
Η μουσική κινείται τόσο στο πλαίσιο του ιστορικού / παραδοσιακού αμανέ όσο και πέραν αυτού, ανοίγοντας χώρο και σε πιο σύγχρονους και ελεύθερους μουσικούς πειραματισμούς. Στόχος είναι να υπογραμμιστεί το γεγονός ότι δεν πρόκειται για μουσειακή μουσική παράδοση αλλά για μια δυνάμει ζωντανή φόρμα, που μπορεί να λειτουργεί στο παρόν ακόμα και έξω από το πλαίσιο της ιστορικής της ακμής.
Αντίστοιχα, σε επίπεδο στιχουργικού περιεχομένου τηρείται επίσης η φόρμα του αμανέ, αλλά, στη θέση της λαϊκής ανώνυμης ποίησης, χρησιμοποιούνται αποσπάσματα από τη λεγόμενη λόγια / «έντεχνη» ποίηση της εποχής.
Ένα χωριό χτισμένο ανάμεσα σε βουνό και θάλασσα, που προσφέρει στους κατοίκους του τροφή και προστασία, αρχίζει να διαβρώνεται από την παρουσία ενός εργοστασίου που διαλύει σταδιακά τη γη, τον αέρα και το νερό του. Μια ιδιαίτερη σκηνική εμπειρία που ζωντανεύει την ιστορία των μαθητών του Ανθόπυργου που παλεύουν να σώσουν τον τόπο τους.
Τι συμβαίνει όταν εμφανίζονται τα πρώτα σημεία της ρύπανσης; Όταν πεθαίνει το πρώτο δέντρο, το πρώτο ζώο; Πώς αυτή η διάλυση μετατοπίζει μια ολόκληρη κοινωνία; Πώς ένας δάσκαλος με τη δύναμη των μαθητών του καταφέρνει να σώσει ένα ολόκληρο χωριό; Στην παράσταση, το λογοτεχνικό έργο της Γαλάτειας Γρηγοριάδου-Σουρέλη μετουσιώνεται σε έναν άμεσο θεατρικό λόγο και σε συνδυασμό με τον σύγχρονο χορό και το contact improvisation, που χρησιμοποιεί τις δυνάμεις της βαρύτητας, μεταποιούν την κίνηση σε εικόνα εναλλάσσοντας τις συμπεριφορές και δημιουργούν χοροθεατρικές εικόνες που δίνουν τον τόνο στην αλλαγή των σκηνών και στη ραγδαία εξέλιξη του έργου.
Η θεατρική ομάδα Hippo παρουσιάζει το έργο Κόντρα στον άνεμο: Η ιπτάμενη περιπέτεια της Τίρα, μια σουρεαλιστική περιπέτεια μυστηρίου για παιδιά, σε κείμενα και σκηνοθεσία των Φώτη Δούσου και Αλέξανδρου Ράπτη. Το κείμενο αναφέρεται σε ένα κομμάτι της γενικότερης οικολογικής κρίσης που δεν είναι ιδιαίτερα γνωστό: τον τρόπο που επηρεάζει τη ζωή των αποδημητικών πουλιών η φωτορύπανση, αλλά και η εκχέρσωση των δασών.
Πρόκειται για μια συναρπαστική παράσταση με άφθονα κωμικά αλλά και λυρικά στοιχεία, κατά τη διάρκεια της οποίας άνθρωποι και ζώα θα πρέπει να συνεργαστούν όλοι μαζί «για ένα καλύτερο αύριο», καθώς αποδεικνύεται ότι το κέρδος και τα μεγάλα οικονομικά συμφέροντα είναι η πρώτη αιτία για την καταστροφή της φύσης. Η ομάδα Hippo, συνεχίζοντας το ιδιαίτερο είδος του σωματικού θεάτρου που έχει επινοήσει (kinemo), δημιουργεί μια παράσταση με κυρίαρχα στοιχεία την έντονη σωματικότητα, την υψηλή ενέργεια, τη ζωντανή μουσική και την ιδιαίτερη κινησιολογία, προσφέροντας ένα πληθωρικό ψυχαγωγικό θέαμα.
Η παράσταση Προσοχή, τέρατα! αποτελεί ένα ευφάνταστο θεατρικό έργο για παιδιά και εφήβους, βασισμένο στο επιτυχημένο βιβλίο της Σουηδής συγγραφέως Μαρί Ρούντε Πλανήτης SOS (True Monsters), που έχει γνωρίσει μεγάλη επιτυχία παγκοσμίως.
Οι πιο επικίνδυνες περιβαλλοντικές απειλές παραβάλλονται με μυθικά τέρατα της παγκόσμιας μυθολογίας και μέσα από την αφήγηση, τα ζωντανά τραγούδια και τις εξομολογήσεις τους φανερώνουν τις πηγές της δύναμής τους, αλλά και τα τρωτά σημεία τους. Όλα τα «τέρατα» εμφανίζονται μέσα από την ομιχλώδη ατμόσφαιρα ενός ονείρου, που εμποδίζει μια μεγάλη οικολογική καταστροφή προς χάριν κέρδους. Το όνειρο και οι ήρωές του αποτελούν μια πολύτιμη εστία γνώσης για τους μικρούς θεατές μας, πολύ δε περισσότερο επειδή τα ίδια τα τέρατα αποκαλύπτουν τους εχθρούς τους, προτρέποντας έτσι τα παιδιά να χρησιμοποιήσουν κάθε μέσον που θα τα κατατροπώσει, ώστε να ελευθερωθεί ο πλανήτης από την παρουσία τους.
Το εικοσαμελές μουσικό σχήμα Ορχήστρα Βιολιώνε, σε σύμπραξη με το δημοφιλές μουσικό ντουέτο των Βασίλη Σκούτα και Δημήτρη Μηταράκη, προσεγγίζει για πρώτη φορά στην καλλιτεχνική του πορεία το φλέγον ζήτημα της κλιματικής κρίσης και την επίδρασή της σε πολιτικό, κοινωνικό, πολιτιστικό και οικονομικό επίπεδο, με τον δικό του εναλλακτικό τρόπο ερμηνείας, διασκευάζοντας ενδεικτικά κομμάτια της ελληνικής παραδοσιακής μουσικής και του ρεμπέτικου της περιόδου του γραμμοφώνου (1900-1960). Αναδεικνύει μια ρομαντική αλλά ταυτόχρονα επικοινωνιακή και εξωστρεφή διάθεση, με στοιχεία τόσο της παλαιάς όσο και της νέας τεχνοτροπίας.
Στη συναυλία με τίτλο Κρίσεις από το ιστορικό παρελθόν στο σήμερα η Ορχήστρα Βιολιώνε υπό την καλλιτεχνική διεύθυνση του Γιάννη Ζαρία, επίκουρου καθηγητή βιολιού στο ομώνυμο τμήμα του ΤΜΕΤ, θα παρουσιάσει ένα μοναδικό μουσικό ταξίδι από το παρελθόν στο μέλλον με άφθονη αυτοσχεδιαστική διάθεση και δημιουργώντας μια δυναμική συνέχεια του παλαιού με τον σύγχρονο τρόπο ερμηνείας των τοξωτών εγχόρδων.
Το μοναδικό παγκοσμίως πιανιστικό σύνολο Piandaemonium παρουσιάζει σε πανελλήνια πρώτη το έργο Voices at the End, μια πολυμεσική σύνθεση του ελληνικής καταγωγής Νεοζηλανδού συνθέτη Γιάννη Ψαθά (John Psathas) για έξι πιάνα συνοδεία προηχογραφημένου ήχου όπως και της ταινίας-ντοκιμαντέρ Planetary της ακτιβίστριας Joanna Macy. Το έργο θα παρουσιαστεί σε συνδυασμό με τα And There Was Light του Δημήτρη Οικονόμου, παραγγελία του Piandaemonium, το οποίο θα παρουσιαστεί σε παγκόσμια πρώτη. Τα δύο έργα πραγματεύονται την κλιματική αλλαγή και την επιρροή της στην ανθρώπινη δραστηριότητα και καθημερινότητα.
Το Piandaemonium ιδρύθηκε το 1998 στη Θεσσαλονίκη με πρωτοβουλία της Δόμνας Ευνουχίδου και αρχικά αποτελούνταν από την ίδια και έντεκα πρώην μαθητές της. Έκτοτε, το σύνολο εξελίχθηκε, άλλαξε σύνθεση πολλές φορές –παρότι ο πυρήνας διατηρείται σταθερός– και εμφανίστηκε σε πολλές συναυλίες. Μια παρέα μουσικών καταπολεμά τη μοναχικότητα του πιανίστα, δημιουργεί μια ορχήστρα πιάνων και επιχειρεί να επαναπροσδιορίσει μέσα σε ένα νέο πλαίσιο τον παραδοσιακό πιανιστικό ήχο
Το νέο έργο Ταξίδι στα Βαλκάνια για συμφωνική ορχήστρα, μεικτή χορωδία και αφηγητή του Γιάννη Μπελώνη εστιάζει στη σύγκρουση που παρατηρήθηκε στο πολιτισμικό σκέλος της σχέσης των λαών της Βαλκανικής χερσονήσου, όπου, ενώ ο σοβινισμός των εθνικών κρατών «επέβαλλε» την ενίσχυση της εθνικής ταυτότητας, οι συχνές προσμείξεις πληθυσμιακών ομάδων και οι αλλεπάλληλες αλλαγές συνόρων οδηγούσαν συχνά σε συγκερασμό των παραδόσεων και βαθιές διαπολιτισμικές αλληλεπιδράσεις. Έτσι, οι μουσικοί πολιτισμοί οι οποίοι αναπτύχθηκαν στη Νοτιοανατολική Ευρώπη, με τις έντονες διαφορές και ομοιομορφίες τους, δημιούργησαν ένα πολύχρωμο μουσικό ψηφιδωτό ιδιαιτέρως ενδιαφέρον, το οποίο αναδιατυπώνεται με σύγχρονο ήχο, φωτίζοντας τις πολύπλοκες και συχνά αδιερεύνητες πτυχές της πολιτισμικής κίνησης της Βαλκανικής τους περασμένους αιώνες.
Η επεξεργασία των μουσικών όλων των λαών της Βαλκανικής έγινε με ενιαίο τρόπο, ώστε να δομηθεί μια παράσταση με τη συμμετοχή συμφωνικής ορχήστρας, μεικτής χορωδίας και αφηγητή. Ο τελευταίος, μέσω της ανάγνωσης των εμπεριστατωμένων κειμένων του Χάρη Σαρρή, θα ρίξει φως στη συγκρουσιακή και αλληλένδετη πολιτισμική ταυτότητα των κρατών της περιοχής. Το μουσικό οδοιπορικό της παράστασης ξεκινά από την Ελλάδα, και μετά από περιπλάνηση σε όλα τα κράτη της Βαλκανικής –Βουλγαρία, Τουρκία, Αλβανία, Σερβία, Βόρεια Μακεδονία, Ρουμανία, Μαυροβούνιο, Κροατία, Κόσοβο, Βοσνία και Ερζεγοβίνη– επιστρέφει στην αφετηρία του.