en

Season: 2023

Περί της φύσης των πραγμάτων

Ο συνδυασμός τής μεταξύ μύθου και ιστορίας προσωπικότητας του Επιμενίδη και του φιλοσοφικού ποιητικού έργου Περί της φύσης των πραγμάτων του Λουκρητίου αποτέλεσε την έμπνευση της φετινής καλλιτεχνικής συνάντησης στο διαχρονικό πολιτιστικό κύτταρο του Ιδαίου Άντρου. Η φετινή πολιτιστική συνάντηση αναπτύσσεται γύρω από τον πυρήνα σύνθεσης των πολυδιάστατων μορφών τέχνης εμπνευσμένων από τη φιλοσοφία επαναπροσέγγισης της Φύσης και της σχέσης ανθρώπου-περιβάλλοντος. Με εφόδια διαφορετικές μορφές τέχνης και τεχνικές ή χειροτεχνίες που αναπτύχθηκαν διαχρονικά στον Κρητικό Πολιτισμό. όπως η υφαντική, η αγγειοπλαστική και η ξυλοτεχνία, τα εικαστικά, το θέατρο και η κυρίαρχη μουσική παραγωγή, ο Επιμενίδης ΙΙ «αφυπνίζεται» γύρω από την έννοια της προσφοράς του ανθρώπου στο περιβάλλον στο οποίο ζει, δημιουργεί και εξελίσσεται.

Η εκδήλωση Περί της φύσης των πραγμάτων θα εκτείνεται σε τρεις θεματικές ενότητες ξεκινώντας από τις απογευματινές ώρες (18:30-19:00), με την επιδιωκόμενη ολοκλήρωσή της να πραγματοποιείται μέχρι τις 22:00. Αναλυτικά:

Παρουσίαση: Μίρκα Σκουλά (Πολιτιστική διαχειρίστρια, Πανεπιστήμιο UCL)

Ανοιχτή έκθεση χειροτεχνίας στους τομείς της αγγειοπλαστικής, της ξυλογλυπτικής και της υφαντικής.

Συμμετέχουν: Γιώργος Δαλαμβέλας (αγγειοπλαστική, Κεραμείο Μαργαρίτες Ρεθύμνου), Μανώλης Ξυλούρης, Αριστέα Ξυλούρη (υφαντική, Παραδοσιακοί αργαλειοί, Ανώγεια), Στέφανος Πλουσής (ξυλογλυπτική, Ανώγεια)

PandemonCracy – Οι Πανικός της εποχής στο Παν-δαιμόνιο της Φύσης

Παρουσίαση εικαστικού δρώμενου του καλλιτέχνη Γεώργιου Μπούνια και του ηθοποιού Γιάννη Αθητάκη, με έμπνευση τον Ομηρικό ύμνο στον θεό Πάνα σε έναν συνδυασμό εικαστικής και θεατρικής αποτύπωσης.

Ένα πρωτόλειο μουσικό αφιέρωμα εμπνευσμένο από τη φύση και το περιβάλλον στο μεγαλύτερο εύρος των εκφάνσεών του.

Συμμετέχουν: Κώστας Φασουλάς (στιχουργός), Γιάννης Καλομοίρης (μουσικός δημιουργός, λαούτο), Ιωάννα Καλογεράκη-Καλομοίρη (μέτζο σοπράνο), Ερήνη Τορνεσάκη (μουσικός, ερμηνεύτρια, επίκουρη καθηγήτρια στο Μουσικό Κολλέγιο Berklee της Βοστώνης), Ηλίας Ζούτσος (σολίστ στο κλασικό βιολί, λυράρης, διδάκτωρ Μουσικών Σπουδών της Φιλοσοφικής Σχολής), Bernardo Isola (μουσικός δημιουργός, λαούτο, υποψήφιος διδάκτορας σε ζητήματα προστασίας περιβάλλοντος)

Λύματα ή Πώς θα μας θυμούνται

Ποια είναι τα υπολείμματα του πολιτισμού μας; Τι είδους απόβλητα υπάρχουν και σε ποιες μορφές; Αποτελεί η αρχαία κληρονομιά ένα απόβλητο του παρελθόντος; Είναι τα σκουπίδια του παρόντος η πολιτιστική κληρονομιά του μέλλοντος; Τι αφήνουμε πίσω μας και πώς θα μας θυμούνται; Η παράσταση Λύματα ή Πώς θα μας θυμούνται, σε ενεργό διάλογο με τις σύγχρονες εικαστικές τέχνες, αποσκοπεί στη δημιουργία ενός υβριδικού έργου τέχνης, ενός αντι-κληροδοτήματος.

Βασική δραματουργική αφετηρία αποτελεί η έννοια των λυμάτων, τόσο ως υλικής αποτύπωσης της αλλοιωτικής παρέμβασης του ανθρώπινου πολιτισμού στη φύση όσο και ως μεταφορικής αποτύπωσης όσων αφήνουμε πίσω μας στους πολιτισμούς του μέλλοντος. Στη σκηνή τοποθετούνται υλικά που θα μπορούσαν να αποτελέσουν αυτή τη μελλοντική κληρονομιά. Αντικείμενα, ιδέες, απόψεις, τοπικοί παράγοντες και θεϊκές λύσεις μπαίνουν σε έναν διάλογο, με τις εικαστικές τέχνες να βοηθούν στην υλική αποτύπωση αυτού που δυστυχώς (ή ευτυχώς) στο θέατρο πεθαίνει μετά το τέλος της παράστασης.

Το τραγούδι της φάλαινας

Μια γυναίκα αποφασίζει να αφήσει τον κακοποιητικό της σύζυγο και να μεταναστεύσει στον βορρά, ώστε να ξαναβρεθεί με τις δύο πιο γενναίες φίλες της. Στο ταξίδι της τη συνοδεύουν η προσωπική βοηθός τεχνητής νοημοσύνης και η σκέψη της φάλαινας, της οποίας η εξελικτική πορεία πενήντα εκατομμυρίων ετών εμπνέει την ηρωίδα να ανασυνταχθεί και να συνεχίσει στον δρόμο της. Η μουσική είναι κι αυτή οδηγός.

Η παράσταση Το τραγούδι της φάλαινας παρουσιάζει έναν κόσμο που μαστίζεται από στρεβλό πολιτικό σύστημα, κοινωνικές αδικίες και τις συνέπειες της κλιματικής κρίσης. «Αγωνιζόμαστε να φτάσουμε σε έναν προορισμό όπου οι συνθήκες θα ευνοήσουν την επιβίωσή μας. Κι αν δεν φτάσουμε εμείς, θα φτάσει η επόμενη γενιά ή μία από τις επόμενες». Τα πρωτοποριακά έργα της βραβευμένης συγγραφέως Σαντάλ Μπιλοντώ έχουν ως θεματικό άξονα την κλιματική κρίση.

Euphoria

Δύο νέοι ανάμεσα σε δυο κόσμους ως άλλος Πενθέας και Διόνυσος. Με όχημά τους τα κείμενα, αρχαία και άλλα, θα προσπαθήσουν να βρουν τη ρίζα, να θυμηθούν, να ανακαλέσουν. Τεχνολογία, πρόοδος, ανάπτυξη. Τι ονομάζουν οι αρχαίοι Ανάγκη; Γιατί χάνονται οι τέσσερις εποχές του χρόνου; Τι είναι ο ουμανισμός; Είναι ο άνθρωπος το κέντρο του κόσμου μας; Υπάρχει οικολογική συνείδηση; Εξαφανίζονται οι μεγάλοι πολιτισμοί;

Μια παράσταση που βασικός πυρήνας της είναι η οικογένεια Χιλλ, σε μια αναζήτηση της ευφορίας μέσα από τη συνύπαρξη. Σε αυτό το επίπονο ταξίδι προς τη μνήμη, θα τους βοηθήσουν τέσσερις μουσικοί, συνθέτες, ερμηνευτές και η ηθοποιός και σκηνοθέτρια της παράστασης Σοφία Χιλλ. Καθένας τους θα συνθέσει δική του πρωτότυπη μουσική, θα μελοποιήσει χορικά από αρχαίες τραγωδίες και άλλα κείμενα, αλλά και θα ερμηνεύσει κομμάτια από την κλασική και την παραδοσιακή μουσική. Η πορεία ενάντια στη λήθη είναι επίπονη και η κάθαρση αναπόφευκτη. Ο επίλογος, όμως, ένας ύμνος στη ζωή.

Selva Oscura

Μια απρόσμενη μουσική συνομιλία, το νέο μουσικό έργο Selva Oscura του Αλέξανδρου Δράκου Κτιστάκη επιχειρεί να αποτυπώσει, με μουσικούς όρους, τις δυνάμεις που καθιστούν το δάσος αναπόσπαστο δομικό στοιχείο της επιβίωσής μας. Γραμμένο για ορχήστρα δωματίου, το έργο χωρίζεται σε οργανικά μέρη, αυτοσχεδιασμό και μέρη με μελοποιημένες παραλογές που ερμηνεύει η Έλλη Πασπαλά σε πρωτότυπο κείμενο της Αλεξάνδρας Κ*.

Η εύθραυστη ρυθμική και μελωδική ισορροπία ανάμεσα στα μέλη της ορχήστρας, όπου κάθε μουσικός εστιάζει ταυτόχρονα στο ατομικό χρέος και στον συνολικό στόχο της ορχήστρας, μας υπενθυμίζει την ισορροπία και την οργάνωση ενός πολύτιμου οικοσυστήματος. Παράλληλα το έργο αποτυπώνει με τρόπο μουσικό την καταστροφή και την αναγέννηση. Οι ρυθμικές αντιθέσεις του έργου σκιαγραφούν τις εναλλαγές του κύκλου ζωής και καταστροφής ενός δάσους. Η συνειδητοποίηση της καταστροφής, η απόγνωση του «γιατί» και η ελπίδα της αναγέννησης είναι πτυχές που αναδύονται μέσα από τη μουσική δομή του. «Ένα δάσος μετά από πυρκαγιά είναι καμένο αλλά δεν είναι νεκρό».

Και η φωνή αυτού ως φωνή υδάτων πολλών / Mια Αποκάλυψη

Συναυλία με δημιουργική χρήση πολυμέσων που, με γέφυρα την Αποκάλυψη του Ιωάννη και ψηφιακές μεταλλάξεις πορτρέτων Φαγιούμ, ψηλαφεί το ψυχικό τραύμα της εξακολουθητικά επικείμενης μες στους αιώνες καταστροφής, που στις μέρες μας ονομάζεται κλιματική κρίση. Χρησιμοποιούνται πολλαπλές προβολές και surround ήχος, σε πραγματικό χρόνο διαμόρφωση οπτικοακουστικών ψηφίδων, δρώσα ηθοποιός και ζωντανή μουσική, αντιμαχόμενοι επιστημονικοί διάλογοι σε αντιδιαστολή με ιερά κείμενα, πολύγλωσσες καταγραφές λειτουργικών ανά την υφήλιο τελετών, καθώς και μια αιρετική εκφορά λόγου από την ηθοποιό παράλληλα με αντίστοιχα απρόσμενη χρήση ηχητικών τοπίων από τον μουσικό και το Studio 19st. Η παράσταση θεμελιώνεται στη θέση πως ο άνθρωπος δεν είναι το κέντρο, μα ένας ακόμα φιλοξενούμενος, αυτού του σύμπαντος, και πως η κλιματική κρίση είναι μια ουρανομήκης ευκαιρία εμπέδωσης στον παρόντα χρόνο μιας κουλτούρας Ιερού Ακατάλυτου για το κοινό μας σπίτι.

 

Η καμπάνα του νερού

1966: Είκοσι χωριά, καλλιέργειες, δέντρα, δεκάδες μοναστήρια και εκκλησίες, ανάμεσά τους και ο χαρακτηρισμένος ως πολιτιστικό μνημείο ναός της Επισκοπής, βυθίστηκαν για την κατασκευή του υδροηλεκτρικού φράγματος Κρεμαστών. Δύο χιλιάδες κάτοικοι εγκατέλειψαν την περιοχή μεταξύ Ευρυτανίας και Αιτωλοακαρνανίας, βλέποντας τα χωριά τους να αφανίζονται στο όνομα της αναβάθμισης της ενεργειακής παραγωγής της Ελλάδας.

Τέσσερις μουσικοί και τραγουδιστές, ένας ηθοποιός και ένα φορτισμένο κείμενο αναπαριστούν τα πολλαπλά συναισθήματα του ξεριζωμού, της μνήμης, του νόστου και της παράδοσης μπροστά στην αναπόφευκτη ανατροπή της καθημερινής ζωής στο όνομα της «ανάπτυξης» και της «προόδου». Τα τραγούδια και οι μελωδίες από τις παραδόσεις της Αρμενίας, της Καππαδοκίας, του αραβικού κόσμου, της Ρούμελης, της Ισπανίας, της Θράκης, της Κύπρου, των νησιών και του υπόλοιπου ελλαδικού χώρου συν-τονίζουν, συν-χρωματίζουν και συν-βαδίζουν με το κείμενο, με ζητούμενο τη μέθεξη με το κοινό.

Βυσσινόκηπος ή Στον κήπο του μουσείου

Μια παράσταση ως αρχιτεκτονική ανασύσταση της μνήμης με συντεταγμένες βιωμάτων και κομμάτια διάσπαρτα του βιότοπου. Μια ιστορία επιστροφής, στο σπίτι των παιδικών χρόνων, στον κήπο μιας εσωτερικής ομορφιάς και αθωότητας, ως ο μοναδικός τρόπος να αντλήσουμε ελπίδα για να φτιάξουμε «άλλες κερασιές». Οι τελευταίοι κληρονόμοι θα αποπειραθούν την ανασύσταση ενός χαμένου επίγειου παραδείσου μέσω της τοπογραφίας της μνήμης. Όταν το σπίτι δεν είναι πια εδώ. Και όταν ο κήπος δεν είναι πια εδώ… θα αναγκαστούν να ανθίσουν οι ίδιοι, ο ένας για τον άλλον. Μια μικρή ωδή στην προσωπική απώλεια. Για κάθε απώλεια. Για όποιον και ό,τι λείπει. Για τον ίδιο τον χαμένο παράδεισο. Η νοσταλγία μιας ευτυχίας. Η ζωή ως δυνατότητα που, αν τραγουδηθεί, αν χορευτεί, αν ομολογηθεί, μπορεί και να μας οδηγήσει στη λύτρωση. Ένα ανέκδοτο, μια αστεία ιστορία, μια φάρσα για την αποτυχία του Θεού να μας δώσει μια ζωή που να διαρκεί αιώνια.

Πνοές σε τρεις χορδές

Η Γεωργία Νταγάκη, δεξιοτέχνης της κρητικής λύρας και ερμηνεύτρια, με μεγάλη γνώση της ελληνικής μουσικής, συνομιλεί επί σκηνής με τον Τάκη Χρυσικάκο σε μια μουσικοθεατρική παράσταση με τίτλο Πνοές σε τρεις χορδές, όπου η μουσική και τα τραγούδια συνδιαλέγονται με την ποίηση και την πεζογραφία. Οι δύο καλλιτέχνες ενώνουν τις δυνάμεις τους σε μια φωνή αφύπνισης για όσα διακυβεύονται στο κατώφλι της κλιματικής αλλαγής και των μη αναστρέψιμων συνεπειών της: μαζί με τη θάλασσα, τα δάση και τον ουρανό, κινδυνεύουμε να απολέσουμε και το σπουδαίο εκείνο κομμάτι της εθνικής μας κληρονομιάς που εμπνέεται από αυτά, αφού οι αναφορές στη φύση, τόσο στη μουσική όσο και στη λογοτεχνία, θα γίνονται ολοένα και πιο ανοίκειες για κάθε επόμενη γενιά. Αντιστεκόμαστε με μια γιορτή αφιερωμένη στη φύση και την αναπαράστασή της στην ελληνική μουσική και τη λογοτεχνία.

σάμερταϊμ

Στη νέα παραγωγή σάμερταϊμ, η ομάδα bijoux de kant επιλέγει τον ποιητικό λόγο για να μιλήσει για το ζήτημα της κλιματικής αλλαγής, για όλα όσα οι αισθήσεις του σώματος έχουν αντιληφθεί από καιρό ενώ το μυαλό αργεί.

Ένας νεαρός ξεναγός. Μια ραδιοφωνική παραγωγός επαρχιακού σταθμού. Μια παράξενη συνάντηση στο έλεος ενός μόνιμου, ανυποχώρητου καλοκαιριού στα ερείπια ενός αρχαιολογικού χώρου κάτω από έναν φαρμακερό ήλιο. Εκείνος περιμένει να χειμωνιάσει για να δροσιστεί. Εκείνη αδημονεί να ’ρθει ο Νοέμβριος για να ζήσει τον έρωτα της ζωής της κάτω από τη βροχή. Όσο το φθινόπωρο γίνεται αφήγηση και το καλοκαίρι ανεβάζει σφυγμούς, η επιστροφή της παλιάς διαδοχής των εποχών όπως την ξέραμε γίνεται η καινούρια ουτοπία. Μια μάταιη προσδοκία. Χαμένοι στις συζητήσεις τους, η Τερέζα και ο Χρόνης υποψιάζονται πως η ανάγκη τους για δροσιά και βροχή πιθανώς να μην ικανοποιηθεί και ξεκινούν δειλά τα πρώτα βήματα της συνειδητοποίησης.