Η έκθεση προσεγγίζει την έννοια της σύγκρουσης μέσω της μεταμορφωτικής δύναμης του νερού. Σημειώνοντας την δυναμική της ενοποιητικής του δράσης συνδέει δύο πόλεις, την Θεσσαλονίκη και την Ρώμη ενώ παράλληλα προσκαλεί τους επισκέπτες σε μία συμπερίληψη αισθήσεων.
The River ένα ψηφιδωτό μεγάλης κλίμακας της Χριστίνας Νάκου παρουσιάζεται μέσα σε ένα ηχητικό περιβάλλον. Το έργο εμπνέεται από τα ρωμαϊκά ψηφιδωτά δάπεδα του Αρχαιολογικού Μουσείου και επιχειρεί μέσω της παραδοσιακής αυτής τέχνης, να αναδείξει την χειρωναξία ως εμπειρία βιωμένου χρόνου, τον ήχο ως δονούμενο αποτύπωμα της διαδικασίας και την σημασία της αφής στην σύνδεσή μας με τον φυσικό κόσμο και τους συνανθρώπους μας.
Η έκθεση εγκαινιάζεται με δύο performances της Άννας Παγκάλου με τίτλο Voicing Water που εκφράζουν την μυθολογία του νερού, δίνοντας φωνή στο τώρα. Οι μυθολογικές αφηγήσεις των σιντριβανιών συνδέονται με την υδραυλική τεχνολογία, τη συμβολή της στην δημιουργία μουσικών οργάνων και τη φυσική ροή του νερού.
Η έκθεση +ΘΛΙΨΙΣ ανιχνεύει την έννοια της εσωτερικής σύγκρουσης, όπως αυτή εκδηλώνεται στο πεδίο των αντιθέσεων ανάμεσα στην «αρχή της ευχαρίστησης» και την «αρχή της πραγματικότητας», ανάμεσα στη θεωρία και την πράξη, στην πίστη και το ένστικτο που διέπει το ανθρώπινο σώμα, στη νομοτέλεια του φυσικού περιβάλλοντος και την τάση ανακάλυψης και φιλοπεριέργειας, στην πειθαρχία και την αναίρεση, στο φυσικό και το μεταφυσικό.
Εννέα καλλιτέχνες αλληλοεπιδρούν με τον νοηματικά, συναισθηματικά, θρησκευτικά και κοινωνικά φορτισμένο χώρο της Μονής Ουρσουλινών. Πρόκειται για ένα οικοδομικό σύμπλεγμα όπου αναπτύχθηκε τον περασμένο αιώνα ένα εγχείρημα πρωτοποριακό για τα ελληνικά δεδομένα, που αποτέλεσε κοινωνικό, πνευματικό και εκπαιδευτικό κέντρο για δεκαετίες στη Τήνο. Η ερήμωσή του αποτελεί μια πρόκληση αναβίωσης σε τοπικό αλλά και πανελλήνιο επίπεδο ως προς την ανάδειξη όχι μόνο της τοπικής ιστορίας αλλά, επίσης, της οργανικής σχέσης του με τα μεγάλα πολιτιστικά κέντρα της εποχής και, κατ’ επέκταση, του ευρωπαϊκού πολιτιστικού γίγνεσθαι.
Εκπαιδευτικές δράσεις
Παράλληλα με την έκθεση θα πραγματοποιούν δύο εκπαιδευτικές δράσεις. Στην πρώτη δράση, με τίτλο Δημοσιογραφία και Τέχνη, η θεωρητικός τέχνης και επιμελήτρια Σοφία Ελίζα Μπουράτση και ο ιδρυτής του site Tinos Today Βαγγέλης Ζαλώνης θα διοργανώσουν εργαστήριο δημιουργικής και δημοσιογραφικής γραφής με αφετηρία τα έργα της έκθεσης και θεωρητικά εργαλεία την ανθρωπολογία και τη φιλοσοφία. Τα κείμενα των συμμετεχόντων (10-18 ετών) θα δημοσιευτούν στον ιστότοπο Tinos Today ως κριτικές της έκθεσης.
Για τη δεύτερη δράση, με τίτλο Τα συναισθήματα χορεύουν, η χορογράφος, χορεύτρια, ηθοποιός και εκπαιδευτικός χορού Ριάννον Μόργκαν θα εφαρμόσει εργαστήριο χορού οδηγώντας του συμμετέχοντες (παιδιά 4-10 ετών) σε έναν διάλογο με τα συναισθήματά και την σωματοποίησή τους. Με σημείο αφετηρίας το ίδιο τους το σώμα κατά την παρατήρηση της έκθεσης και εργαλεία ασκήσεις και διαδραστικά παιχνίδια, το εργαστήριο θα πραγματοποιηθεί 21-26 Ιουλίου στο Ίδρυμα Τηνιακού Πολιτισμού, ενώ στις 27 Ιουλίου θα παρουσιαστούν δημοσίως τα αποτελέσματά του.
Πληροφορίες & προκρατήσεις για τις εκπαιδευτικές δράσεις: itiptinos@gmail.com, 6988360280
Η site-specific έκθεση OTHERLANDS παρουσιάζεται από τον ATOPOS cvc στον μοναδικό αρχαιολογικό χώρο του Ηραίου Περαχώρας στην Κορινθία, στο πλαίσιο του προγράμματος 2024 του θεσμού του Υπουργείου Πολιτισμού «Όλη η Ελλάδα της πολιτισμός».
Η έκθεση OTHERLANDS, σε επιμέλεια Στέφης Στούρη, προτείνει ένα χώρος κριτικής συνάντησης με το Άλλο· γλυπτά του Πέτρου Μωρή και έργα ηχητικής μυθοπλασίας του Τζέφ Βάγγερ και της Σαβίνας Γιαννάτου διαπλέκονται σε μια αντήχηση όλων όσα υπάρχουν και υπήρξαν σε αυτή τη γη, ανθρώπινα και μη ανθρώπινα σώματα, αρχαιολογικά κατάλοιπα και γεωλογικά υλικά. Στο πλαίσιο της έκθεσης θα πραγματοποιηθούν γεωδιαδρομές (13/7 στις 19.00) και δύο live ηχητικές performance (20, 21/7 στις 19.00) ενεργοποιώντας τα σώματα δημιουργώντας προσωπικές συνδέσεις χρονικότητας, τοπίου και γεωπεριβάλλοντος.
Χαμένες ιστορίες και συνδέσεις προαρχαϊκής ιστορίας και μυθολογίας διατηρούν μια άμεση σύνδεση με το υπέδαφος καθώς η έκθεση OTHERLANDS εξερευνά την ετερότητα στο βαθύ χρόνο, ως δομικό συστατικό των συγκρούσεων τόσο σε κοινωνικό όσο και σε διαπολιτισμικό επίπεδο. Ο βαθύς χρόνος εγγράφεται μέσω της ολίσθησης των τεκτονικών πλακών και των ιχνοαπολιθωμάτων των λιθοφάγων ζώων της ασβεστολιθικές κολώνες του αρχαιολογικού χώρου. Μέσα στον βαθύ χρόνο είμαστε σε θέση να επαναπροσδιορίσουμε ιστορικές και σύγχρονες συγκρούσεις, καθώς ενδίδουμε σε πιο αργές διαδικασίες δημιουργίας και αποδημιουργίας.
Οι απροσδόκητες συναντήσεις με τα γλυπτά του Πέτρου Μώρη στον αρχαιολογικό χώρο και πάνω από την ακτή δημιουργούν μια διαδρομή που συνδέει της απομυθολογικοποιημένες ιστορίες με το γεωπεριβάλλον. Ενώ στο ανώτερο επίπεδο του αρχαιολογικού χώρου μέσα από την ηχητική μυθοπλασία του Τζεφ Βάγγερ και της Σαβίνας Γιαννάτου δημιουργείται μια τοποθετημένη και ενσώματη πρακτική ακρόασης που παρέχει βαθύτερες πληροφορίες σχετικά με τα αποτελέσματα και της επιδράσεις του τοπίου.
Ο συγγραφέας Γιώργης Ζάρκος στα τέλη της δεκαετίας του ‘20 έπεσε θύμα λογοκλοπής, καθώς ένα διήγημά του δημοσιεύεται με διαφορετικό όνομα. Αφού προσπαθεί εις μάτην να αποκαταστήσει αυτήν την εις βάρος του αδικία, εν τέλει σπάει τρεις φορές τις βιτρίνες του εκδοτικού οίκου Πυρσός. Η πράξη του αυτή τον οδηγεί με εισαγγελική εντολή στο Δημόσιο Ψυχιατρείο Αθηνών για «παρακολούθηση».
Η περιπατητική performance Γιώργης Ζάρκος: τρεις πέτρες, μια βιτρίνα, κι ένας εγκλεισμός, εξαπλωμένη στο Κάστρο της Πάτρας, διερευνά την εμπειρία του εγκλεισμού του συγγραφέα στο Δαφνί και τη σύγκρουσή του με το λογοτεχνικό, πολιτικό, δικαστικό και ψυχιατρικό κατεστημένο της εποχής του.
Ακούγονται αποσπάσματα από τα κάτωθι βιβλία:
* Ζάρκος Γιώργης, Η τρέλα σ’ όλα τα στάδια, εκδ. Κάλβος, Αθήνα, 1981.
* Ζάρκος Γιώργης, Ζωντανά πτώματα, εκδ. Κάλβος, Αθήνα, 1981.
* Ζάρκος Γιώργης, Τέσσερις λίβελοι, εκδ. Φαρφουλάς, Αθήνα, 2007.
* Υφαντής Δημήτρης, Αυτός που έσπασε τις βιτρίνες – Γιώργης Ζάρκος, εκδ. Άγρα, Αθήνα, 2020.
Ευχαριστούμε θερμά τον κ. Υφαντή Δημήτρη για την πολύτιμη βοήθειά του και την απλόχερη παραχώρηση ερευνητικού υλικού.
Όταν το 1950 ο Γιώργος Σεφέρης επισκέπτεται την Καππαδοκία εντυπωσιάζεται από τα θραύσματα προηγούμενων πολιτισμών που βρίσκει εκεί. Επισκέπτεται τις τοιχογραφίες που βρίσκει στις υπόσκαφες εκκλησίες διαισθανόμενος την ευθραυστότητα ενός τόπου που υπήρξε καταφύγιο για πολλούς πολιτισμούς σε καιρό πολέμου και διώξεων και καταγράφει σε μορφή ημερολογίου τις παρατηρήσεις του. Αντί να εστιάσει στην αντιπαράθεση των πολιτισμών και την εχθρότητα αναζητά απαντήσεις στις φιγούρες των τοιχογραφιών και στη μορφή του λαϊκού τεχνίτη που αποτυπώνει «με αδεξιότητες, αλλά και μ ’όλη τη δροσιά της αυθόρμητης χειρονομίας» μια αυθεντικότητα που ίσως χάθηκε στις αγιογραφίες μέσα από τη σταδιακή τους τυποποίηση. Το συλλογικό τραύμα δημιουργικά δίνει τη θέση του στην παρατήρηση μιας πηγαίας ανθρώπινης δύναμης που παραπέμπει στην κοινή ρίζα της ύπαρξης εκτός εθνικών διαχωρισμών
Πως η δημιουργικότητα που βρίσκουμε σε αυτές τις μορφές αυθόρμητης και συμβολικής παραγωγής μπορεί να μεταφραστεί στο σήμερα; Είναι η λαϊκή παραγωγή τέχνης και ο απόηχος της ένα λεκτικό σύστημα ικανό να ενσωματώνει ιστορικές και κοινωνικές δονήσεις; Θα μπορούσε η λαϊκή τέχνη να ταυτιστεί με μια έννοια ταυτότητας του αρχέγονου και του πανανθρώπινου, έναντι της εθνικής ταυτότητας;
Η ομαδική έκθεση Αστερισμοί που εκ νέου εκρήγνυνται αφουγκράζεται τις συγχωνεύσεις και τις διακλαδώσεις μεταξύ των πολιτισμών που συναντιούνται σε μια υπαρκτή γεωγραφία-σύνορο ενώ επεκτείνεται έξω από αυτήν μέσα από τις αφηγήσεις των ίδιων των υλικών και τις συνδέσεις που επινοούν οι συμμετέχοντες καλλιτέχνες.
Μέσα από έξι έργα-εγκαταστάσεις, οι καλλιτέχνες παρουσιάζουν τις δικές τους εκδοχές, αντλώντας από τη μελέτη τεχνοτροπιών, παραδοσιακών μορφών τέχνης, υλικών και άυλων τελετουργιών, εθνικών και ανεπίσημων αφηγήσεων.
Παράλληλες δράσεις
Εργαστήριο παραμυθιών για παιδιά από την Φίλια Δενδρινού (4/7 στις 11.00)
Ξενάγηση στην έκθεση από την επιμελήτρια και τους καλλιτέχνες (4/7 στις 18.00)
Αφήγηση παραμυθιού από τη Φιλία Δενδρινού (4/7 στις 19.30)
Ο Γιώργος Δρίβας και ο πολιτιστικός οργανισμός Polygreen Culture & Art Initiative (PCAI), στο πλαίσιο του προγράμματος 2024 του θεσμού του Υπουργείου Πολιτισμού «Όλη η Ελλάδα ένας πολιτισμός», παρουσιάζουν το πολυμεσικό έργο με τον τίτλο H βιογραφία ενός λογισμικού.
Τι συμβαίνει όταν ένας άνθρωπος που έχει ξεχάσει τα πάντα προσπαθεί με τη βοήθεια ενός ηλεκτρονικού υπολογιστή να θυμηθεί την ζωή που έζησε; Κι αν αυτός ο άνθρωπος δεν έχει ξεχάσει τα πάντα; Aν αυτός ο άνθρωπος δεν αντιδρά καν σαν άνθρωπος; H Βιογραφία Ενός Λογισμικού είναι μια πολυμεσική δράση, σε έμπνευση και υλοποίηση του εικαστικού καλλιτέχνη Γιώργου Δρίβα σε συνεργασία με τη μουσικοσυνθέτρια Μελίνα Παξινού, που διερευνά και παρουσιάζει την εξέλιξη προγραμμάτων τεχνητής νοημοσύνης (ΤΝ) μέσα από την κινούμενη εικόνα, την φωτογραφία και τη μουσική. Η αυθεντία του δημιουργού και η μέχρι τώρα θεωρούμενη – αποκλειστικότητα της δημιουργικότητάς του διαταράσσεται ή διανθίζεται μέσα από τη δυνατότητες αυτών των προγραμμάτων να δημιουργήσουν εκ του μηδενός μετά την αρχική τροφοδότησή τους από την ανθρώπινη νόηση.
Παραφράζοντας το Μπένγιαμιν, «Τι συμβαίνει άραγε με το έργο τέχνης στην εποχή της μηχανικής δημιουργίας του;» Ή με μία πιο προκλητική ερμηνεία «Τι γίνεται με τον άνθρωπο στην εποχή της μηχανικής δημιουργίας του;», ο Γιώργος Δρίβας παρουσιάζει την ταινία The biography of a Software, ένα κατ’ αρχήν δικό του συγγραφικό και σκηνοθετικό δημιούργημα στο οποίο προγράμματα τεχνητής νοημοσύνης επεμβαίνουν στο σενάριο και γίνονται συνδημιουργοί. Σε αυτό το πλαίσιο διερεύνησης της σχέσης ανθρώπου-δημιουργού και μηχανής, δημιουργείται και το μουσικό ηχοτοπίο της Μελίνας Παξινού. Η μουσικός και συνθέτης διευρύνει το διάλογο και τις «απόψεις» ενός έξυπνου λογισμικού. Επιχειρώντας πιθανές συζεύξεις με τις μουσικές της αναφορές δημιουργεί το soundtrack του έργου που θα παρουσιάσει ζωντανά και τις δύο ημέρες της εκδήλωσης με την συνεργασία τριών μουσικών.
Χώρος φιλοξενίας το «πι» (Παγκόσμιο Κέντρο Κυκλικής Οικονομίας και Πολιτισμού), στους Δελφούς, το πρόσφατα αναστηλωμένο από τον πολιτιστικό οργανισμό Polygreen Culture & Art Initiative (PCAI) μνημείο νεότερης αρχιτεκτονικής, που έχει σχεδιαστεί από τον κορυφαίο Έλληνα αρχιτέκτονα Δημήτρη Πικιώνη και τον γιο του, Πέτρο, στα τέλη του 1950.
* Τις δύο ημέρες του προγράμματος θα υπάρχει δωρεάν υπηρεσία μεταφοράς με λεωφορείο από την Αθήνα (Πλατεία Συντάγματος) προς τους Δελφούς με αυθημερόν επιστροφή μετά το τέλος της εκδήλωσης.
Η κράτηση για κάθε δρομολόγιο είναι υποχρεωτική. Κάντε την κράτησή σας εδώ