Η μουσική παράσταση Αντίλαλοι του χρόνου – Από την τέχνη του Πετρολούκα Χαλκιά στη σύγχρονη δημιουργία φέρνει τη μουσική παράδοση της Ηπείρου στο σήμερα, ενσωματώνοντας τη βαθιά ιστορία και πολιτισμική της αξία με σύγχρονες ενορχηστρώσεις, πρωτότυπες συνθέσεις και σύγχρονο χορό.
Με αφετηρία την τέχνη του θρυλικού Πετρολούκα Χαλκιά και το πλούσιο ρεπερτόριο της ηπειρώτικης μουσικής, το Επίλεκτο Ηπειρωτικό Ensemble της Ιεράς Μητρόπολης Ιωαννίνων και ο διεθνώς βραβευμένος λαουτίστας Βασίλης Κώστας, που έχει την επιμέλεια της παράστασης και τη μουσική διεύθυνση του συνόλου, δημιουργούν έναν ζωντανό διάλογο με το παρελθόν.
Η ορχήστρα, αποτελούμενη από δεκαέξι νέους μουσικούς με συστηματική εκπαίδευση στη δημοτική μουσική της Ηπείρου, δημιουργεί δυναμικούς διαλόγους και γέφυρες με το σύγχρονο μουσικό τοπίο. Εξέχων καλεσμένος είναι ο δεξιοτέχνης της πολίτικης λύρας Σωκράτης Σινόπουλος. Ιδιαίτερη καινοτομία φέρνει η σύμπραξη με τις χορεύτριες Χαριτίνη Κούκου και Μαρίλια Χαρέμη, που μετουσιώνουν τα κομμάτια σε σύγχρονη κινητική προσέγγιση, καθρεφτίζοντας τις ιστορίες των συνθέσεων. Συμμετέχουν οι σπουδαίοι Ανδρέας Παππάς (κρουστά), Παναγιώτης Αϊβαζίδης (κανονάκι) και Παναγιώτης Γεωργακόπουλος (τύμπανα), προσφέροντας μια ολοκληρωμένη καλλιτεχνική εμπειρία.
Πώς θα ακουστεί ένα σύγχρονο κείμενο σε διάλογο με ένα παλιό, ένα απόσπασμα από το Άξιον Εστί μετά από μια προφορική μαρτυρία; Πώς θα μπορούσαν να συναντηθούν όλα αυτά με μια εμβληματική σύνθεση του Ντμίτρι Σοστακόβιτς για τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο; Οι μουσικοί Φαίδων Μηλιάδης, Λαέρτης Κοκολάνης, Ενκέλα Κοκολάνη και Άγγελος Λιακάκης θα ερμηνεύσουν το Κουαρτέτο εγχόρδων αρ. 8 του Σοστακόβιτς σε έναν ανοιχτό διάλογο με τον ηθοποιό Δημήτρη Μανδρινό.
Ένας νέος θεατρικός μονόλογος του Θοδωρή Ιωσηφίδη, προορισμένος για την τοποθεσία του Αρχαίου Θεάτρου της Πλευρώνας, θα επιχειρήσει να πει με λόγια αυτά που η μουσική παραδίδει με βιωμένο συναίσθημα. Πηγή για το έργο που συνομιλεί με τη μουσική θα αποτελέσουν μαρτυρίες επιζώντων, αλλά και λογοτεχνικά κείμενα που σχετίζονται με τον πόλεμο, παλαιότερα και νεότερα. Λογοτεχνικά και μουσικά μοτίβα μπλέκονται μεταξύ τους σε μια απόπειρα αναγνώρισης του συλλογικού τραύματος που αποτέλεσε ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος.
«Να ’βγαινα από τούτο το κορμί και να ’ταν το κορμί μου άλλο ξένο».
Το έργο Μεταμορφώσεων το ανάγνωσμα είναι μια μουσική παράσταση που εξετάζει τη διαχρονικότητα του πεπρωμένου και τη σχέση του με τις ατομικές και συλλογικές επιλογές. Μέσα από τη σκηνική αφήγηση τριών μύθων του Οβιδίου –της Ηχούς και του Νάρκισσου, του Ερυσίχθoνα και του Φαέθοντα– όπως έχουν αποδοθεί από τον Θεόδωρο Παπαγγελή, παρουσιάζεται η αέναη ρευστότητα των επί γης σωμάτων. Ένα ορχηστρικό μουσικό σύνολο συνομιλεί με τους αφηγητές των μύθων και συνδιαλέγεται με ένα σύνολο κρουστών, δημιουργώντας ζωντανά ηχοτοπία και αφηγηματικά ηχοχρώματα. Άλλοτε συνοδεύει την αφήγηση κι άλλοτε αναλαμβάνει πρωταγωνιστικό ρόλο, μετατρέποντας τον ήχο σε φορέα δράσης και νοήματος, αναδεικνύοντας έτσι τη δυναμική του συλλογικού σώματος. Κεντρικά ερωτήματα της παράστασης: Είναι το πεπρωμένο αναπόφευκτο ή αποτέλεσμα των αποφάσεών μας, και πώς κουβαλούν μέσα τους οι κλασικοί μύθοι τη σύγχρονη πραγματικότητα;
Το Άξιον Εστί (1960) του Μίκη Θεοδωράκη, βασισμένο στην ομώνυμη ποιητική σύνθεση του νομπελίστα ποιητή Οδυσσέα Ελύτη, παρουσιάζεται μέσα από την ηχοχρωματική παλέτα έξι πιάνων και την ηχητική ομοιογένεια της ερμηνείας δώδεκα πιανιστών της πιανιστικής ορχήστρας Piandaemonium.
Το εμβληματικό έργο που μελοποίησε ο Μίκης Θεοδωράκης συνιστά ένα υβριδικό άκουσμα συμφωνικής ορχήστρας και χορωδίας από τη μια, με ψάλτη και αφηγητή από την άλλη, σε ένα σταυροδρόμι όπου η λόγια μουσική συναντά την παράδοση. Η βαθιά συζήτηση των εκφραστικών φορτίων των ετερόκλητων μουσικών παραδόσεων γίνεται πάνω στον καμβά της υψηλής ποίησης του Ελύτη, προσδοκώντας την έκφραση μιας ελληνικότητας σύγχρονης και πολυδιάστατης, με βλέψεις άμεσης επικοινωνίας του συλλογικού μηνύματός της με ένα μεγάλο κοινό.
Αυτός ο μοναδικός ήχος αποκτά νέα ζωή μέσα από την πρωτότυπη σύλληψη και εκτέλεση της μοναδικής πιανιστικής ορχήστρας Piandaemonium, η οποία με την εικοσιπενταετή εμπειρία της επιχειρεί μια σύγχρονη ηχητική επαναπροσέγγιση ενός έργου που κουβαλά ακόμα και σήμερα τα σύμβολα ενός πολιτισμού που διαρκώς ανανεώνεται.
Το καλλιτεχνικό όραμα είναι ο διάλογος τεσσάρων Τεχνών: Μουσική, Λογοτεχνία, Ποίηση, Εικαστικά. Με όχημα το πολυεπίπεδο, γεμάτο συγκινήσεις, νήμα τους, πραγματοποιείται η «μεταφορά» των θεατών σε κάποιες από τις Κορυφές της Ιστορίας. Ο ηθοποιός Γεράσιμος Σκιαδαρέσης, η μεσόφωνος Μαργαρίτα Συγγενιώτου, ο πιανίστας Τίτος Γουβέλης και η εικαστικός Σοφία Φλώρου Αρβανίτη αφηγούνται ορισμένες από τις κομβικότερες στιγμές του ανθρώπινου πολιτισμού (π.χ. Β’ Παγκόσμιος, Μεγάλος Πόλεμος, Πανδημίες κ.α.) στο Β’ Αρχαίο Θέατρο Λάρισας – υπόμνηση του μεγαλείου αλλά και της θνητότητας του ανθρώπινου γένους.
Τι σημαίνει, να είσαι έφηβος στο Ρέθυμνο σήμερα; Τι έχει αλλάξει απ’ την δική μας εφηβεία, των γονιών μας και των παππούδων μας; Ποια είναι η ιστορία αυτής της πόλης, εάν όχι οι ιστορίες των πολιτών της; Ποια είναι τα πληγωμένα της κομμάτια; Υπάρχει ίαση για αυτά; Τι διασπά αυτή την πόλη και τι την ενώνει; Τι πήραμε από τους γονείς μας και τι θα παραδώσουμε στα παιδιά μας; Πότε θεωρείται κάποιος πολίτης; Μόνο όταν ασκεί τα πολιτικά του δικαιώματα; Υπάρχει θηλυκό για τον πολίτη; Πως είναι να αφήνεις πίσω σου το «παιχνίδι» και να μπαίνεις στον κόσμο των «ενηλίκων»; Πού τοποθετούμαστε σε σχέση με τους άλλους;
Και ο έρωτας, ο θυμός, ο φόβος, η απόρριψη, η βία, η ανία, τα όνειρα, οι αγωνίες, η μουσική;
Μια παράσταση βασισμένη στις τεχνικές του σωματικού θεάτρου και του θεάτρου της επινόησης, όπου ηθοποιός και μουσικοί performers της πόλης με βασική έμπνευση συνεντεύξεις και ερωτηματολόγια απευθυνόμενα σε εφηβικό, νεανικό και ενήλικο κοινό, συναντούν τις δικές τους εμπειρίες και μνήμες. Μια παράσταση με τη μορφή δήλωσης με βασικό όχημα τη φωνή, τη μουσική και το σώμα.
H Alcedo Folk Band συνθέτει ένα τελείως καινούργιο και φρέσκο κείμενο που έχει αφετηρία και έμπνευση τις διηγήσεις περί μεταμορφώσεων του Οβίδιου και χτίζουν ένα χορόδραμα το οποίο ονομάζει folk opera.
Νέες και πρωτότυπες μουσικές, χοροί, ιντερμέδια, τραγούδια και απρόσμενα «χορικά» ξετυλίγουν και αποκαλύπτουν την εξέλιξη της ιστορίας, ενώ το χορευτικό τρίο Araneum ανασυνθέτει συνεχώς επί σκηνής τις εικόνες της αφήγησης.
Οι έξι μουσικοί συχνά συμμετέχουν σε σκηνικές δράσεις, ενώ με διάφορους τρόπους συμβάλλουν όχι μόνο στις μυθολογικές «μεταμορφώσεις» αλλά και σε αυτές της μουσικής φόρμας
Ένα πρόγραμμα με την Ανεξάρτητη Λαϊκή Ορχήστρα «Μίκης Θεοδωράκης», με τραγούδια του Θεοδωράκη σε ποίηση Γιάννη Ρίτσου, Τάσου Λειβαδίτη και Μανόλη Αναγνωστάκη. Τραγούδια αντίστασης, εξέγερσης, τραγούδια μελωδικά, λυρικά, ερωτικά, τραγούδια για μίαν άνοιξη που δεν ήρθε ποτέ αλλά και για τις «χρυσές πολιτείες που ξανοίγονται μπρος μας λουσμένες στην αλήθεια και στο αίθριο το φως».
Είναι τα τραγούδια των κύκλων Επιτάφιος, Ρωμιοσύνη και 18 Λιανοτράγουδα της πικρής πατρίδας σε ποίηση Γιάννη Ρίτσου, Πολιτεία, Της εξορίας, Λυρικά, Οκτώβρης ´78, σε ποίηση Τάσου Λειβαδίτη και
Μπαλάντες, Της Εξορίας και Αρκαδία VIIΙ που περιλαμβάνει το Μιλώ και τον Χάρη, τραγούδια του είδους που ο Μίκης Θεοδωράκης ονομάζει τραγούδια-ποταμός, σε ποίηση Μανόλη Αναγνωστάκη.
Τρεις ποιητές και ένας συνθέτης. Ασυμβίβαστοι ποιητές, αγωνιστές, μαχητές της Ελευθερίας.
Τα τραγούδια ερμηνεύουν ο Δημήτρης Μπάσης, η Ρίτα Αντωνοπούλου, η Σαββέρια Μαργιολά και ο Παναγιώτης Πετράκης που συμμετέχει με τον διπλό́ ρόλο ερμηνευτή και ηθοποιού.
H παράσταση ζωντανεύει µουσικοθεατρικά το οµώνυµο πεζογράφημα του Γιώργου Ιωάννου, διατηρώντας και φωτίζοντας την µοναδικότητα της ύφανσής του.
Στη δραµατουργική σύνθεση, παρεµβάλλονται ποιήµατα του Μανόλη Αναγνωστάκη και του Ντίνου Χριστιανόπουλου, αποσπάσµατα από το Ο πεθαµένος και η ανάσταση του Νίκου Γαβριήλ Πεντζίκη, καθώς και από το πιο αρχετυπικό ερωτικό ποίηµα, το Άσµα Ασµάτων.
Παράλληλα, συνδιαλέγονται αυθεντικές συνθέσεις για κουαρτέτο σαξοφώνων των σύγχρονων Αμερικανών εκπροσώπων του µινιµαλισµού: Φίλιπ Γκλάς και Μάικλ Νάιμαν.
Η νέα ηχητική εγκατάσταση του Coti K. με τίτλο Ο χρόνος, η σκιά του και άλλες μηχανές θα λάβει χώρα στο Οθωμανικό Χαμάμ στο Κάστρο της Χίου. Η εγκατάσταση αυτή βασίζεται στην ιδέα ότι η μυθολογία είναι ένα «σύστημα» ερμηνείας και κατανόησης ανεξήγητων –μεταφυσικών και μη– ερωτημάτων μέσα από φανταστικά γεγονότα.
Έχοντας σαν αφετηρία τα ηλιακά ρολόγια, τα οποία χρησιμοποιούν τη σκιά για να μετατρέψουν τον φευγαλέο χρόνο σε μετρήσιμη μονάδα, έτσι και η εγκατάσταση αυτή μετατρέπει τη ροή και την κίνηση του φωτός και των σκιών σε ακουστική εμπειρία.
Με τον τρόπο αυτόν ενεργοποιείται ο σιωπηλός αρχαιολογικός χώρος του Χαμάμ και μετατρέπεται σε ένα ζωντανό θέατρο ήχου και φωτοσκιάσεων.