Τα κοριτσάκια με τα ναυτικά ξετυλίγουν το νήμα της αληθινής ιστορίας μιας αστικής οικογένειας της Σμύρνης. Είναι το δράμα και το μεγαλείο του μικρασιατικού ελληνισμού μέσα από τα μάτια δύο παιδιών που γεννήθηκαν εκεί όπου «ήταν όλα μαλακά και ζεστά σαν αγκαλιά, που ρούφαγαν οι άνθρωποι τα μπερεκέτια της Ανατολής και την αγάπη ο ένας τ’ αλλουνού κι ήταν ευτυχισμένοι».
Καθώς τα γεγονότα ξετυλίγονται σπρωγμένα απ’ τους καιρούς, μπροστά στα μάτια των κεντρικών ηρωίδων –οι δίδυμες Κατινάκι και Μαρίτσα– περνούν όλα όσα σημάδεψαν τον γελαστό κι ευγενικό λαό της Ιωνίας απ’ τις ευτυχισμένες μέρες, τον πολιτισμό και την ομορφιά της ζωής της Μικράς Ασίας ως το αναγκαστικό του ρίζωμα στους προσφυγικούς συνοικισμούς αλλά και την προσφορά των προσφύγων στη σύγχρονη Ελλάδα.
Μια παράσταση για την Ιστορία που πολεμά να σκεπάσει ο χρόνος με τις στάχτες του. Και για την πολιτεία που επιμένει να δηλώνει την παρουσία της στο βλέμμα των ανθρώπων.
Ένας τόπος αναγέννησης, ένα μέρος συνδιαμόρφωσης, ένα καφέ παλιό, με σύγχρονη μουσική. Από θεατές θαμώνες, από πρόσφυγες κάτοικοι, αποχαιρετώντας τις μνήμες, κρατώντας τις προσωπικές αφηγήσεις σαν κληρονομιά.
Η παράσταση διαπερνά τα ιστορικά μονοπάτια με εργαλεία θεατρικά, αλλά και με τα κινητά μας, τα smartphones μας, τη σύγχρονη τεχνολογική ανάγκη μας, η οποία μπορεί να μας επιτρέψει τελικά να δημιουργήσουμε τη δική μας προσωπική αφήγηση, να φτιάξουμε με νέα μέσα τη δική μας θέση στον κόσμο. Η ιστορία μπορεί να διαμορφωθεί, αν γνωρίζουμε την Ιστορία κι αν αισθανόμαστε μέρος της.
Σημείωση: Οι επισκέπτες του αρχαιολογικού χώρου Πέλλας, από τις 19.00, θα έχουν την ευκαιρία να συμμετέχουν στην εικαστική εγκατάσταση που θα συντονίζει ο Γιώργος Γεροντίδης και στην περφόρμανς που θα συνενώνει τον χώρο με την παράσταση και τους θεατές της.
Με άξονα την προφορική ιστορία και την αξιοποίηση βιωματικού-βιογραφικού υλικού, η δράση Η μνήμη του νερού θέτει στο επίκεντρο την αξία της μνήμης και τη σημασία της διατήρησής της για την ιστορική και πολιτισμική συνοχή και συνέχεια, αναδεικνύοντας ίχνη της προσφυγικής ταυτότητας του νησιού της Λέσβου μέσα από το βλέμμα της νέας γενιάς.
Η δράση περιλαμβάνει δύο δημιουργικά σκέλη-υποδράσεις: τον σχεδιασμό και την υλοποίηση ενός βιωματικού εργαστηρίου θεάτρου ντοκιμαντέρ, με τη συμμετοχή εφήβων μαθητών της Λέσβου, σε συνεργασία με το Πρότυπο Γενικό Λύκειο Μυτιλήνης του Πανεπιστημίου Αιγαίου.
Και τη δημιουργία μιας παράστασης θεάτρου ντοκιμαντέρ, με τη συμμετοχή των ίδιων των εφήβων ως «βιωματικών ερμηνευτών». Δίνοντάς τους τη σκυτάλη έτσι ώστε να εξερευνήσουν, να οικειοποιηθούν και να ζωντανέψουν τις ιστορίες των προγόνων τους μέσα από τη βιωματική έρευνα και την παραστατική τέχνη.
Η θεατρική διασκευή βασίζεται στο ομώνυμο μυθιστόρημα του Στρατή Δούκα και ενσωματώνει συμμετοχικές δραστηριότητες εκπαιδευτικού χαρακτήρα. Η υπόθεση του πρωτότυπου κειμένου έχει να κάνει με τις περιπέτειες ενός Έλληνα που συνελήφθη από τους Τούρκους κατά την καταστροφή της Σμύρνης το 1922. Περιγράφεται γλαφυρά η απόδρασή του και ο αγώνας του για επιβίωση μέχρι τη διάσωσή του.
Το μυθιστόρημα είναι αφιερωμένο «στα κοινά μαρτύρια των λαών» και έχει διεθνιστικό χαρακτήρα. Οι αναγωγές και οι συγκρίσεις με τα προσφυγικά κύματα που συγκλονίζουν τον σύγχρονο κόσμο είναι προφανείς. Κεντρικός θεματικός άξονας του έργου είναι η εφευρετικότητα του ανθρώπου και η διατήρηση της αξιοπρέπειάς του μέσα στη φρίκη του πολέμου και την πικρία του ξεριζωμού.
Μέσα από αυτό το πρίσμα μπαίνουν στην παράσταση τα διαδραστικά σημεία, τα οποία με όχημα το Εκπαιδευτικό Δράμα αποσκοπούν στην περαιτέρω διερεύνηση του θεματικού πυρήνα του.
Μια παράσταση που φέρει στο κέντρο της την «Ιστορία»: την ιστορία του τόπου μας, την ιστορία μιας παράστασης, την προσωπική μας ιστορία, μια εντέλει πανανθρώπινη ιστορία.
Γιατί τις ιστορίες τις φτιάχνουμε εμείς οι ίδιοι, είτε συμμετέχουμε ενεργά μέσα σε αυτές είτε παραμένουμε θεατές. Για να τις διατηρήσουμε στη μνήμη μας φωτογραφίζουμε κάθε στιγμή που θέλουμε να μας θυμίζει πού ήμασταν, με ποιον ήμασταν και πώς ήμασταν.
Γι’ αυτό και στο Camp 22 οι σωστές ερωτήσεις υπάρχουν για να ανοίξει ένας διάλογος. Εκεί όπου ο χρόνος δεν υπάρχει. Εκεί όπου όλα είναι πιθανά. Εκεί όπου δεν υπάρχουν σύνορα. Στο Camp 22 παίζουν μουσικές «που τα σπάνε». Στο Camp 22 ο κόσμος, οι ιστορίες και οι ζωές ανήκουν στους ανθρώπους του. Στο Camp 22 την Ιστορία τη γράφουμε οι πρωταγωνιστές της.
Μια θεατρική παράσταση που βασίζεται στο –διασκευασμένο για τους σκοπούς της παράστασης– παραμύθι της Στέλλας Μιχαηλίδου Ιστορίες από το Γατουχάν: Ίδια έχουμε μαμά (εκδ. Καλειδοσκόπιο, 2021).
Η παράσταση φωτίζει μέσα από τα μάτια των παιδιών, με έναν πολύ ουσιαστικό, τρυφερό και ταυτόχρονα παιγνιώδη τρόπο, πλευρές του προσφυγικού θέματος. Εκεί όπου οι ενήλικες γάτες βλέπουν μόνο προβλήματα, οι μικρές αναγνωρίζουν πλούτο και μοναδικά δώρα. Μια ιστορία που ενώνει το χθες με το σήμερα, εστιάζοντας στο θέμα της υποδοχής των προσφύγων, των πραγματικών προβλημάτων, των προκαταλήψεων που υπάρχουν, αλλά και στην αξία καθώς και την πολυτιμότητα του μοναδικού Άλλου.
Οι ήρωες από παραμύθια Ανατολής και Δύσης διατρέχουν σαν φωτεινός ιστός το έργο, ενώνοντας όλο τον κόσμο, ανεξάρτητα από εθνικές, πολιτιστικές, φυλετικές, θρησκευτικές και κάθε είδους διαφορές.
Στο καινούριο έργο του Ανδρέα Φλουράκη, η σύνδεση των σημερινών νέων με την καταστροφή της Σμύρνης το 1922 γίνεται μέσα από τη ζωοφιλία, τον έρωτα, τη γαστρονομία ή τις οικογενειακές αναμνήσεις. Ακόμα και τα animation φέρνουν στην επιφάνεια πλευρές της Ιστορίας που είναι γραμμένες με μικρά γράμματα, όπως η διάσωση Ελλήνων από το ιαπωνικό πλοίο Τοκέι Μαρού.
Ενώ τα συμμαχικά πλοία παρακολουθούσαν από απόσταση την καταστροφή της Σμύρνης και τους Έλληνες να πνίγονται στις ακτές της Ιωνίας, ο καπετάνιος του Τοκέι Μαρού ρίχνει στη θάλασσα τα εμπορεύματά του για να χωρέσει στο πλοίο όσο περισσότερους ανθρώπους γίνεται, να τους μεταφέρει σώους στο λιμάνι του Πειραιά.
Στη Μικρή Ασία, το παράξενο ταξίδι του Τοκέι Μαρού μετατρέπεται σε μια ιστορία μυστηρίου και ιαπωνικής ομορφιάς.
Τρεις αφηγητές θα κάνουν ένα ταξίδι στην πολυπολιτισμική Μικρά Ασία παρουσιάζοντας εικόνες σε τρεις ενότητες. Πριν, κατά τη διάρκεια και μετά την Καταστροφή.
Μια διακειμενική παράσταση εμπνευσμένη από ιστορικά γεγονότα, από τα Ματωμένα χώματα της Διδώς Σωτηρίου και τον Χαμένο παράδεισο – Σμύρνη 1922 του Γκάιλς Μίλτον, καθώς και από μύθους και καταγραφές. Μνήμες και μαρτυρίες πραγματικών προσώπων που έζησαν στη Μικρά Ασία ζωντανεύουν και μας μεταφέρουν στον μαγικό κόσμο της Σμύρνης, εκεί όπου η Ανατολή και η Δύση συνυπάρχουν αρμονικά. Αλλά και στη μετέπειτα τραγωδία. Της Καταστροφής και του διωγμού. Μελωδίες καθώς και ζωντανή μουσική, τραγούδια, κεράσματα του τόπου, συναισθήματα χαράς και πόνου δημιουργούν τον καμβά της μικρασιατικής ιστορίας.
Με εργαλείο τη φαντασία δημιουργείται μια ιστορία για όλη την οικογένεια. Μια φιλειρηνική γιορτή για να γνωρίσουμε τη Σμύρνη και τον μικρασιατικό πολιτισμό.
Η ομάδα Ονειρόδραμα δημιούργησε μια διακειμενική πρότυπη περφόρμανς με τίτλο Ο εφιάλτης της Περσεφόνης #Τσερνόμπιλ για όλη την οικογένεια. Σε ένα ουτοπικό άχρονο περιβάλλον μπορούν όλα να συμβούν, εκεί που η πραγματικότητα μπλέκεται με το φανταστικό, εκεί που το πρόβλημα γίνεται τόσο κρίσιμο και μη αντιμετωπίσιμο, εκεί τότε αρχίζει και λειτουργεί ένας άλλος μηχανισμός αυτοσυντήρησης.
Ο μύθος της Περσεφόνης κατά τον Ομηρικό ύμνο στη Δήμητρα, η ποίηση του Νίκου Γκάτσου, οι πραγματικές μαρτυρίες του Τσερνόμπιλ της νομπελίστριας συγγραφέως Σβετλάνας Αλεξίεβιτς, Τα παιδιά του γαλάζιου πλανήτη του Αντρί Σνερ Μάγκνασον και Ο ύμνος της αγάπης από την επιστολή προς Κορινθίους του Αποστόλου Παύλου αποτελούν την έμπνευση και τα εργαλεία που συνθέτουν τον καμβά για να τεθεί στο επίκεντρο το πρόβλημα της ενεργειακής κρίσης και της κλιματικής και οικολογικής καταστροφής. Η συμμετοχή παιδιών στη δράση αποτελεί το πιο σημαντικό κομμάτι της. Πρόκειται για μια διαμαρτυρία, μια έκκληση και μια απάντηση στους «μεγάλους» που καταστρέφουν το «σπίτι μας», τον πλανήτη Γη.
H παράσταση Το πράσινο δεν μένει πια εδώ σε κείμενο και σκηνοθεσία Νίκου Δαφνή βασίζεται στο παρακάτω εύρημα: Ένας διάσημος περιβαλλοντολόγος φτάνει στον χώρο για να κάνει μια διάλεξη σχετική με το περιβάλλον, διακόπτοντας την πρόβα κάποιων ηθοποιών που ετοιμάζουν μια θεατρική παράσταση. Ο «καθηγητής» τούς προτείνει να αυτοσχεδιάσουν (σαν καλλιτέχνες) πάνω σ’ αυτά που ο ίδιος (σαν επιστήμονας) θα ήθελε να αναφέρει στη διάλεξή του. Και η παράσταση αρχίζει…
Το έργο σχετίζεται με την υποβάθμιση της ζωής μας από την ασύδοτη βιομηχανική ανάπτυξη και από τη βάναυση και ατιμώρητη εκμετάλλευση του φυσικού περιβάλλοντος. Η μόλυνση των υδάτινων πόρων, η αλόγιστη αποψίλωση των δασών, η εισβολή της χημείας στη διατροφική αλυσίδα, η εξαφάνιση ελεύθερων χώρων στις πόλεις κ.ά. είναι προβλήματα αναγνωρίσιμα στους θεατές κάθε ηλικίας. Η επιλογή της παλιάς γνωστής σκηνοθετικής φόρμας «θέατρο μέσα στο θέατρο» ενθαρρύνει τα παιδιά-θεατές να συμμετέχουν στη δράση.