Όταν οι συνθήκες δυσκολεύουν, η ανθρώπινη φύση αναζητά πάντα κάποιον ένοχο. Από τον Οιδίποδα ακόμα, ο άνθρωπος εκλάμβανε την επιδημία ως τιμωρία και αναζητούσε την εξιλέωση. Τα χαρακτηριστικά, που σε περιόδους εγκλεισμού, ασθένειας ή απειλής αναδύονται στην επιφάνεια, είναι ίδια από την εποχή του Λοιμού των Αθηνών (5ος αι. π.Χ.), και είναι όλα εκείνα που ο πολιτισμός πάσχιζε σε βάθος χρόνου να εξευγενίσει. Η παράσταση είναι βασισμένη στο διήγημα του Γενς Πέτερ Γιάκομπσεν «Η πανούκλα στο Μπέργκαμο», το οποίο, με αφορμή την επιδημία της πανούκλας στον Μεσαίωνα, βυθίζεται στις σκοτεινές πτυχές αυτής της ακραίας κοινωνικής κρίσης, θέτοντας ξανά το ερώτημα της συνύπαρξης των ανθρώπων σε στιγμές μεγάλης έντασης.
Μια μουσικοχορευτική παράσταση, σε συνεργασία με το θέατρο σκιών του Άθου Δανέλλη και της μουσικής κομπανίας του Κυριάκου Γκουβέντα, η οποία θα επιχειρήσει να καταδείξει τη μουσική και χορευτική παράδοση της Μικράς Ασίας, μέσα από ένα ταξίδι στον τόπο και στον χρόνο πριν την καταστροφή της. Όπως και στον μετέπειτα βίαιο ξεριζωμό των κατοίκων της και τον μετασχηματισμό αυτής της παράδοσης στο νέο πλαίσιο διαβίωσης στην Ελλάδα της περιόδου εκείνης.
Η Μικρά Ασία υπήρξε ένα σταυροδρόμι λαών και πολιτισμών, ένα χωνευτήρι μουσικών παραδόσεων Δύσης και Ανατολής.
Tα τραγούδια και οι σκοποί που επιζούν σήμερα σε μεγάλο μέρος της λαϊκής μουσικής είναι γνωστό ότι αποτελούν μια κληρονομιά που έρχεται από τα βάθη των αιώνων και από μια περιοχή που βρίσκεται τόσο κοντά όσο και μακριά: τη Μικρά Ασία.
Μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή πολλοί πρόσφυγες έφθασαν και στην πόλη του Βόλου. Το 1923 ξεκίνησε η δημιουργία του προσφυγικού συνοικισμού για τη στέγαση των προσφύγων. Οι περισσότεροι πρόσφυγες δούλευαν στα εργοστάσια καπνού, ενώ παράλληλα άρχισαν να ιδρύουν συλλόγους και σωματεία. Μεταξύ αυτών ήταν και ο αθλητικός σύλλογος Νίκης, από τον οποίο ιδρύθηκε η ποδοσφαιρική ομάδα Νίκη Βόλου.
Το 1937 κάνει την εμφάνισή του στο ποδοσφαιρικό τοπίο ο Ολυμπιακός Βόλου, που αποτελείται κυρίως από ντόπιους παίκτες και ο οποίος θα γίνει ο κύριος αντίπαλος της Νίκης. Στους αγώνες μεταξύ των δύο ομάδων εκφράζονταν βαθύτεροι κοινωνικοί, οικονομικοί, πολιτικοί και πολιτισμικοί ανταγωνισμοί.
Η παράσταση μιλά για αυτά που τους ενώνουν. Τα αποδυτήρια και τον αγώνα. Με κύριο στοιχείο τη μουσική και συνολικότερα τον ηχητικό κώδικα. Ο Βύρων Κατρίτσης, γνωστός για τα ηλεκτρονικά ambient ηχοτοπία του, χτίζει το ηχητικό περιβάλλον, το οποίο σε κύριο βαθμό εκτελείται ζωντανά από τους ηθοποιούς.
Με αφορμή τα εκατό χρόνια από τη Μικρασιατική Καταστροφή, η συναυλία θα είναι βασισμένη σε δύο εμβληματικά έργα του Απόστολου Καλδάρα. Τον Βυζαντινό Εσπερινό και τη Μικρά Ασία, που κυκλοφόρησαν το 1972-73.
Ανάμεσα στα τραγούδια του Απόστολου Καλδάρα θα παρεμβάλλονται διασκευές εμβληματικών τραγουδιών από χώρες προέλευσης των προσφύγων στις μέρες μας. Το σκηνικό που θα περιβάλλει την ορχήστρα είναι πέντε μεγάλων διαστάσεων έργα ζωγραφικής του Κώστα Καλδάρα με θέμα τα γεγονότα από την προσφυγική κρίση του 2015 ενώ θα πραγματοποιείται και προβολή ιστορικών ντοκουμέντων και φωτογραφιών με θέμα τους πρόσφυγες διαχρονικά, μια επιλογή σε συνεργασία με την Ομάδα Τρικαλινών Φωτογράφων.
Με τη συνοδεία επταμελούς ορχήστρας σε ενορχηστρώσεις του Σάκη Κοντονικόλα, τραγουδούν ο Ανδρέας Καρακότας και η Ιωάννα Γιαννοπούλου.
Μια παράσταση που εκκινεί από το χωροχρονικό πλαίσιο της Μικρασιατικής Καταστροφής. Οι χορωδοί, ως επιβάτιδες μιας βάρκας που πλέει στο Ανατολικό Αιγαίο με προορισμό τις ελληνικές ακτές, αφηγούνται, στη δική τους μουσική γλώσσα η καθεμία, μνήμες από το παρελθόν και τις πατρίδες τους.
Πλούσιες και φτωχές, μικρές και μεγάλες, κόρες και μητέρες, άλλες από την Πόλη κι από τη Σμύρνη, άλλες από την Καππαδοκία, τον Πόντο και τα παράλια, μία μία μοιράζονται γνωστές και άγνωστες πτυχές της καθημερινότητας που αφήνουν πίσω.
Μέσα σε έναν αφαιρετικά φυσικό χώρο και με όχημα τα σώματα και τις φωνές, η βάρκα μετατρέπεται σε μια «κιβωτό» διάσωσης ετερόκλητων μουσικών αναφορών, τις οποίες συνδέει ένα ισχυρό κοινό βίωμα: η οδυνηρή μετακίνηση, ο ξεριζωμός, το ταξίδι για την αναζήτηση μιας καλύτερης ζωής. Η προσμονή για τον νέο τόπο, για τη νέα πατρίδα, τη δεύτερη ευκαιρία για τη ζωή.
Οι συντελεστές της παράστασης προσεγγίζουν τα θέματα της Μικρασιατικής Καταστροφής μέσα από ποιήματα Μικρασιατών ποιητών, οι στίχοι των οποίων χαρακτηρίζονται από έντονη θρηνητική διάθεση, ανάλογη της τραγικότητας των γεγονότων του 1922.
Το συλλογικό τραύμα της απώλειας του «Παραδείσου» αντηχεί μέσα στα ποιήματα των προσφύγων-ποιητών, αποτελώντας σύνδεση με τις αντίστοιχες σημερινές καταστάσεις αλλά και ευρύτερα με τον θρήνο για την απώλεια ανθρώπων, τόπων, εστιών, σχέσεων και ελευθεριών. Η παράσταση στοχεύει στο να δημιουργήσει ένα ασφαλές πλαίσιο για μια διαφορετική θρηνητική τελετή αλλά και έναν ανοιχτό χώρο στοχασμού πάνω στα θέματα της απώλειας και της προσφυγιάς.
Εστιάζοντας λιγότερο στη λεπτομερή αφήγηση των γεγονότων της Καταστροφής και περισσότερο στη συναισθηματική τους πρόσληψη και στη συμβολική τους απεικόνιση, γύρω από τη Σκηνή 22 αναπτύσσεται ένα τελετουργικό δρώμενο άρσης του πένθους και ύμνου της ειρήνης και της ζωής.
Στη νέα παραγωγή σάμερταϊμ, η ομάδα bijoux de kant επιλέγει τον ποιητικό λόγο για να μιλήσει για το ζήτημα της κλιματικής αλλαγής, για όλα όσα οι αισθήσεις του σώματος έχουν αντιληφθεί από καιρό ενώ το μυαλό αργεί.
Ένας νεαρός ξεναγός. Μια ραδιοφωνική παραγωγός επαρχιακού σταθμού. Μια παράξενη συνάντηση στο έλεος ενός μόνιμου, ανυποχώρητου καλοκαιριού στα ερείπια ενός αρχαιολογικού χώρου κάτω από έναν φαρμακερό ήλιο. Εκείνος περιμένει να χειμωνιάσει για να δροσιστεί. Εκείνη αδημονεί να ’ρθει ο Νοέμβριος για να ζήσει τον έρωτα της ζωής της κάτω από τη βροχή. Όσο το φθινόπωρο γίνεται αφήγηση και το καλοκαίρι ανεβάζει σφυγμούς, η επιστροφή της παλιάς διαδοχής των εποχών όπως την ξέραμε γίνεται η καινούρια ουτοπία. Μια μάταιη προσδοκία. Χαμένοι στις συζητήσεις τους, η Τερέζα και ο Χρόνης υποψιάζονται πως η ανάγκη τους για δροσιά και βροχή πιθανώς να μην ικανοποιηθεί και ξεκινούν δειλά τα πρώτα βήματα της συνειδητοποίησης.
Η Ναταλία Κωτσάνη και ο Τάσος Κοφοδήμος, δύο από τους πιο δραστήριους και καταξιωμένους ερμηνευτές αλλά και δημιουργούς της νεότερης εγχώριας μουσικής σκηνής, ενώνουν ξανά τις δυνάμεις τους μελοποιώντας και ερμηνεύοντας τον Απόκοπο του Μπεργαδή, σε μια πρωτότυπη μουσική παράσταση.
Με όχημα τις συνθέσεις τους, τις φωνές τους και τα μουσικά τους όργανα, παρουσιάζουν την πρωτότυπη μελοποίηση μέσα από συνθέσεις άρρηκτα συνδεδεμένες με τις ρίζες της ελληνικής μουσικής παράδοσης αλλά και με στοιχεία από παραδοσιακά ιδιώματα της Μεσογείου. Προτείνουν μια σύγχρονη ερμηνευτική θεώρηση φωνητικών ιδιωμάτων της ελληνικής παράδοσης, μέσα από πρωτότυπες και ιδιαίτερες ενορχηστρώσεις. Η σύγχρονη ερμηνευτική θεώρηση των δύο δημιουργών αναδεικνύει τον ποιητικό λόγο που διαταράσσει με παιγνιώδη τρόπο τις υπάρχουσες αντιλήψεις, ανακαλώντας λογοτεχνικές, θρησκευτικές και λαϊκές συμβάσεις για να τις ανατρέψει.
Η εικαστικός Ναταλία Μαντά εικονογραφεί σε πραγματικό χρόνο την αφήγηση, μέσω live visuals τα οποία προβάλλονται στον χώρο. Μαζί τους επί σκηνής, τρεις καταξιωμένοι μουσικοί, ο Βασίλης Ρακόπουλος στην κιθάρα, ο Βαγγέλης Ζωγράφος στο κοντραμπάσο και ο Άγγελος Πολυχρόνου στα κρουστά, άλλοτε με διάθεση πειραματική κι άλλοτε αυτοσχεδιαστική, αναδεικνύουν την ανάμειξη ελληνικών και δυτικών στοιχειών του Απόκοπου που τον καθιστά ως ένα από́ τα κοσμήματα της ευρωπαϊκής λογοτεχνίας. Στη παράσταση συμμετέχει ο Ross Daly.
Ο Απόκοπος του Μπεργαδή, αποτελεί́ το σημαντικότερο κείμενο της πρώιμης Κρητικής Λογοτεχνίας και υπήρξε το πρώτο δημώδες ελληνικό́ λογοτεχνικό́ έργο που τυπώθηκε στη Βενετία, το 1509. Έχει χαρακτηριστεί ως το πιο ποιητικό́ κείμενο της κρητικής λογοτεχνίας του 16ου αιώνα και ξεχωρίζει με την αινιγματική́ του γοητεία, τη δύναμη και τη σύγχρονη ποιητική́ του αίσθηση που αγγίζει τα όρια της φιλοσοφικής σύλληψης.
Ο Θεατρικός Οργανισμός MeWe συνεχίζει την εκπαιδευτική του δράση, παρουσιάζοντας ένα νέο πρόγραμμα με τίτλο Μικροί ήρωες σε κρίση που έχει ως θέμα την κλιματική κρίση. Τα παιδιά που θα συμμετάσχουν σε αυτό πρόγραμμα θα σκηνοθετήσουν τη δική τους θεατρική παράσταση που θα φέρει τον τίτλο Το παγάκι που δακρύζει με πρωτότυπο κείμενο και ζωντανή μουσική. Το κείμενο αφηγείται τις περιπέτειες δυο αδελφιών που προσπαθούν να σώσουν το ποτάμι της πόλης τους από την καταστροφή και συναντιούνται σε αυτό το ταξίδι με απρόσμενα πλάσματα.
Στο εκπαιδευτικό πρόγραμμα, τα παιδιά σκηνοθετούν την παράσταση που θέλουν, για παιδιά. Η παράσταση Το παγάκι που δακρύζει είναι και μια ιστορία συγκινητική, ποιητική, χαμογελαστή, στα όρια της επιστημονικής φαντασίας παραδίδεται στα παιδιά με μια ηθοποιό, ένα μουσικό, ένα πιάνο, κρουστά, και ηλιακά φώτα, απολύτως χωρίς κανένα καλώδιο και πρίζα, για να δημιουργήσουν τον δικό τους σκηνικό κόσμο και να τον παρουσιάσουν σε παιδιά, και όχι μόνο…
Το εκπαιδευτικό πρόγραμμα Μικροί ήρωες σε κρίση έχει δύο βασικούς θεματολογικούς άξονες: τους τρόπους συναισθηματικής διαχείρισης της κλιματικής κρίσης από το παιδί και τη γνωριμία του με τους κανόνες του eco-theatre, μιας σημαντικής κίνησης στο θέατρο που άτυπα έχει ξεκινήσει από το 1970 αλλά τις τελευταίες δεκαετίες αποκτά ενεργούς συμμετέχοντες που δημιουργούν ομάδες στην Ευρώπη όπως και παγκοσμίως.
Η Ορχήστρα και Χορωδία ΙΩΝΙΑ της Νέας Ιωνίας Βόλου παρουσιάζει τη μουσικοθεατρική παράσταση με τίτλο Ο μπερντές της Γης, βασισμένη σε πρωτότυπα κείμενα της Ρεγγίνας Καπετανάκη, συνδημιουργού της θρυλικής Λιλιπούπολης. Πρόκειται για μια πρωτότυπη παράσταση που συνδυάζει τον Καραγκιόζη, το θέατρο σκιών και την παραδοσιακή μουσική με τη σύγχρονη οπτική τεχνολογία των βίντεο και 3D προβολών, σχολιάζοντας με σύγχρονο τρόπο τη Φύση και την κλιματική αλλαγή. Ο Τάκης Βαμβακίδης στον ρόλο του Καραγκιόζη θα αφηγείται και θα σχολιάζει καθώς θα εναλλάσσεται σε διάφορες μορφές –από θέατρο σκιών σε πραγματική σκηνική παρουσία ηθοποιού και έπειτα μεταπήδηση στην οθόνη βιντεοπροβολής ως ψηφιακός εμψυχωτής– κεντρίζοντας την προσοχή των θεατών. Το ελληνικό τραγούδι αποτελεί βασικό συντελεστή της παράστασης και αποδίδεται από την Ορχήστρα και τη Χορωδία ΙΩΝΙΑ με ερμηνευτή τον καταξιωμένο Θοδωρή Κοτονιά.