Ιστορίες Ελληνίδων από την αρχαιότητα μέχρι και σήμερα -επιμελώς αποσιωπημένες- που αντιστάθηκαν στο παραδοσιακό σχήμα της υποτακτικής συζύγου και νίκησαν. Ιστορίες Ελληνίδων που προσπάθησαν ν’ αντισταθούν και φιμώθηκαν. Γυναίκες που παλεύουν καθημερινά να αποδείξουν την επάρκεια του φύλου τους. Στιγμές από τον αέναο αγώνα της γυναικείας χειραφέτησης που άλλαξαν συνειδήσεις. Από τα μαθήματα οικιακής οικονομίας και τη λαϊκή κουλτούρα που διαμόρφωσαν και συντήρησαν την υποβαθμισμένη θέση της γυναίκας στο συλλογικό ασυνείδητο, μέχρι την Καλλιρρόη Παρρέν και την Αύρα Θεοδωροπούλου που έθεσαν τις βάσεις του φεμινισμού στη χώρα μας. Τρεις γυναίκες από σκηνής, μας αφηγούνται και αναρωτιούνται μαζί μας: Πώς θα είχε διαμορφωθεί η πραγματικότητα, αν διδασκόμασταν την ιστορία από τα μάτια των γυναικών που κόντρα σε όλα τα στερεότυπα, άφησαν το χέρι και πάτησαν στα πόδια τους;
Μενίδι – Κολωνάκι: ένα αρχαίο υδραγωγείο δρόμος. Φαντάσου ένα ρωμαϊκό υδραγωγείο που λειτουργεί ακόμη χίλια εννιακόσια χρόνια μετά την κατασκευή του… Ένα τεχνητό ποτάμι που κυλάει αθέατο στο υπέδαφος της πόλης… Ένας άνθρωπος διασχίζει το Αδριάνειο Υδραγωγείο της Αθήνας, σε μια υπόγεια διαδρομή είκοσι χιλιομέτρων. Η σκληρή δοκιμασία του στην υπόγεια στοά θα δώσει φωνή στο μνημείο, θα το φέρει ξανά στο φως. Ακολουθώντας με γεωγραφική ακρίβεια τη γεωμετρία και τα χαρακτηριστικά του μνημείου, ο Κάτω Εαυτός επιχειρεί μια βουτιά στον κατακόρυφο άξονα, ένα ταξίδι στα άδηλα βάθη, στον Κάτω Εαυτό της πόλης, αλλά και τον δικό μας. Ο Θάνος Κοσμίδης στα συνθεσάιζερ και άλλα όργανα, η Ειρήνη Αλεξίου στον χορό και η Φένια Σχοινά στο μικρόφωνο, μας προ(σ)καλούν να ανακαλύψουμε τι βρίσκεται κάτω από τα πόδια μας.
Η ομάδα «Νοσταλγία», παρουσιάσε την αριστουργηματική νουβέλα του Φώτη Κόντογλου, «Πέδρο Καζάς». Γραμμένο το 1920, το έργο που συγκεντρώνει μέσα του τα μεγαλύτερα λογοτεχνικά κινήματα της εποχής του, εξιστορεί τις περιπέτειες ενός Πορτογάλου ταξιδευτή που αναζητά τον «εαυτό του» και ο οποίος καταλήγει σε ένα νησί του Ινδικού ωκεανού παρέα με έναν αλλόκοτο και τερατόμορφο συνοδοιπόρο, με σκοπό να περάσουν το υπόλοιπο της ζωής τους μέσα στην απόλυτη ηρεμία και γαλήνη, μακριά από τον σύγχρονο αστικό πολιτισμό. Η υπαρξιακή αυτή περιπέτεια ενδοσκόπησης παρουσιάζεται σκηνικά σαν μια εμπειρία των αισθήσεων, με τη σύμπραξη του θεάτρου σκιών και του σωματικού θεάτρου και με συνοδεία ζωντανής μουσικής, προτείνοντας έτσι μια γέφυρα συνάντησης με το έργο του Έλληνα εικαστικού και συγγραφέα.
Βιωματικό δρώμενο για παιδιά, με στοιχεία δραματοποιημένου ντοκιμαντέρ και αφηγηματικής παράστασης, με πρωτότυπη μουσική και κεντρικό άξονα τα παιχνίδια στις γειτονιές της Μικρασίας, τα οποία «αφηγούνται» με τον δικό τους τρόπο την καθημερινότητα των κοινωνιών πριν από την Καταστροφή του 1922. Παιχνίδια που μοιάζουν λησμονημένα, που παίχτηκαν χωρίς ποτέ να ειπωθούν, που αφέθηκαν να χαθούν μαζί με την ελπίδα της επιστροφής στην πατρίδα.
Το νήμα της συλλογικής μνήμης ξεδιπλώνεται μέσα από μια ιστορία που ταξιδεύει στον χρόνο παίζοντας με τα παιδιά παιχνίδια που μεταφέρθηκαν από όσους αντίκρισαν τον πόνο στις προσφυγικές αυλές, μαζί με το χαμόγελο μιας ανέμελης παιδικής ηλικίας.
Με σύγχρονα οπτικοακουστικά μέσα και ανακατασκευασμένα παλιά παιχνίδια θα παρουσιαστούν ιστορίες ενσωμάτωσης και αναβίωσης σε νέο τόπο καθώς και οι τρόποι με τους οποίους κάποτε εκφραζόταν η ευρηματικότητα, η χάρη και η φαντασία του λαού μας.
Δεκαεπτά προσφυγικοί οικισμοί στη Βόρεια Εύβοια. Από αυτούς, τέσσερα αμιγώς προσφυγικά χωριά από τις ομώνυμες περιοχές της Μικράς Ασίας: Νέος Πύργος, Νέο Μουρσαλί, Νέα Εγκίν, Νέα Σινασός.
Πρόσφυγες από το Προκόπι Καππαδοκίας, τη Μάκρη και το Λιβίσι, τον Μαρμαρά, την περιοχή της Σμύρνης, την Άρδασσα Πόντου, τη Μηχανιώνα Κυζίκου, την Υοσγάτη στα βάθη της Μικράς Ασίας εγκαταστάθηκαν στην περιοχή, προσφέροντας στον τόπο και τον τρόπο ζωής του νησιού παραδόσεις, τεχνογνωσίες, νέα πνοή.
Μια παράσταση που συνδυάζει την προβολή εξιστορήσεων σημερινών απογόνων των προσφύγων και αρχειακού φωτογραφικού υλικού με τη ζωντανή παρουσίαση πρωτότυπων συνθέσεων στους ρυθμούς και τις μελωδίες των περιοχών καταγωγής τους, επιχειρεί να αποτυπώσει τη συμβολή τους στη διαμόρφωση της νέας ταυτότητας του τόπου, ταξιδεύοντας το κοινό σε έναν περασμένο μα κοντινό χωροχρόνο.
Τι γλυκιά καλοκαιρινή βραδιά… Ό,τι πρέπει για μια βεγγέρα, μια δεξίωση ένα garden party έστω. Κάπως έτσι είναι ο παράδεισος, δεν συμφωνείτε; Ένας τόπος αναψυχής ίσως. Μια παραδεισένια πόλη. Και μετά τίποτα.
Στο αναψυκτήριο του Μουσείου Ερέτριας, τέσσερις επισκέπτες και επισκέπτριες πίνουν αναψυκτικά, τρώνε πατατάκια και, υπό την ηχητική ξενάγηση του μουσείου για τη Μικρασιατική Καταστροφή, συνδέονται με την ιστορία, τη μνήμη, την έννοια της πόλης, του κοσμοπολιτισμού, της εξόντωσης και της καταστροφής. Όσο η ώρα περνάει, οι ερωτήσεις από το μεγάφωνο, τα τραγούδια και οι χοροί εναλλάσσονται με τις ιστορικές πληροφορίες, την έννοια του ελληνισμού, της Ιστορίας, τις μυθικές πόλεις, τις συνθήκες που άλλαξαν τον κόσμο, τις λογοτεχνικές αφηγήσεις και την εικόνα της Σμύρνης.
Τελικά τι πρέπει να θυμάται κανείς από την παγκόσμια μνήμη; Και τι θα έσβηνε;
Τροία. Σμύρνη. Το πρόσωπο. Η μάνα. Η γη. Η πατρίδα. Η Βασίλισσα. Η Εκάβη. Διασχίζει τον χρόνο. Σαν κυρτό βέλος.
Ερείπια. Κουφάρια. Μια πόλη. Τροία. Σμύρνη. Χαμένες πατρίδες. Χαμένες ζωές. Γκρεμισμένες από τείχη. Καμένες. Από τη φωτιά του πολέμου. Χιλιάδες άνθρωποι. Παίρνουν τον δρόμο της προσφυγιάς. Είδαν το λιμάνι τους να γίνεται αιμάτινο ποτάμι. Που έθαψαν εκεί ένα κομμάτι της ψυχής τους. Η καρδιά τους δεν ξέχασε. Το σώμα βασανίστηκε, για να ριζώσει αλλού.
Η ιστορία μιας πόλης. Η καταστροφή του «λίκνου του πολιτισμού». Η Τροία που ακόμα καίγεται…
Το έργο αυτό είναι μια σύμπραξη σύγχρονου χορού και πρωτότυπης μουσικής και εμπνέεται από εικόνες και συναισθήματα που αναβλύζουν μέσα από κείμενα γνωστών συγγραφέων και ποιητών (Σωτηρίου, Βενέζης, Σεφέρης, Χέμινγουεϊ κ.ά.) που έγραψαν για τη Μικρασιατική Καταστροφή.
Η απόγνωση, η θλίψη, ο τρόμος, η οδύνη και ο αγώνας επιβίωσης και ενσωμάτωσης των Μικρασιατών δραματοποιούνται μέσα από χορογραφίες σύγχρονου χορού, οι οποίες εμπλουτίζονται με σύγχρονες μουσικές συνθέσεις και τραγούδια που συνυφαίνουν ηλεκτρονικά ηχοτοπία με μικρασιάτικους μουσικούς δρόμους και ρυθμούς. Οι στίχοι των τραγουδιών εμπνέονται από εικόνες και συναισθήματα που αναδύονται από τα κείμενα.
Σκοπός του έργου είναι να αναδείξει την ικανότητα των Μικρασιατών προσφύγων να μετουσιώσουν τον πόνο και τη θλίψη σε τέχνη.
Οι τρεις καλλιτέχνες μεταφέρουν επί σκηνής, μουσικά και ποιητικά, τη σχέση του Καλομοίρη με τον Παλαμά, μια σχέση που είναι μοναδικό φαινόμενο ώσμωσης δύο κορυφαίων εκπροσώπων του ελληνικού πνεύματος.
Ο μεγάλος Σμυρνιός Μανώλης Καλομοίρης ανακαλεί στην αυτοβιογραφία του, με φόντο τη Μικρά Ασία, τη ζωή του και το πώς ονειρευόταν από παιδί να γίνει μια μέρα ο μουσικός γλωσσοπλάστης της Ελλάδος, ο «Παλαμάς» της σύγχρονης ελληνικής μουσικής. Το μουσικοθεατρικό αναλόγιο στηρίχθηκε στην ιδέα της Τίνας Μαλικούτη να συνηχήσουν έργα για πιάνο του συνθέτη με το ποίημα «Ο Δωδεκάλογος του Γύφτου» του Κωστή Παλαμά, που καθόρισε τον Μανώλη Καλομοίρη σε όλη την καλλιτεχνική του πορεία, αποτυπώνοντας και τον χαρακτήρα της νεοελληνικής ψυχής.
Σμύρνη, Κωνσταντινούπολη, Βιέννη, Αθήνα. Εικόνες από τη ζωή μιας κοσμοπολίτικης Ελλάδας απλωμένης σε Ανατολή και Δύση.
Το έργο Μια κουκκίδα ευτοπία βασίζεται στη σχέση της προσλαμβανόμενης χωρικής και χρονικής απόστασης της κλιματικής κρίσης µε τη διαμόρφωση θετικών συναισθημάτων και εσωτερικών κινήτρων για την ατομική και συλλογική δέσμευση προς την επιβράδυνσή της. Η χορογράφος Ζωή Ευσταθίου διερευνά την έννοια της απόστασης, διαμορφώνοντας σχέσεις αλληλεξάρτησης και αυτονομίας, καθώς και συλλογικής προσπάθειας. Οι χορευτές επικεντρώνονται στα θετικά συναισθήματα και τα συνδέουν µε τη δέσμευση του ατόμου και της κοινωνίας προς την κλιματική αλλαγή. Συγκεκριμένα, ακολουθούνται κινησιολογικές διαδρομές και αλληλεπιδράσεις επίμονες, υποκινούμενες από εσωτερικά κίνητρα, οι οποίες δύνανται να τους καθοδηγήσουν σε µια έρευνα συλλογικής πράξης. Όπως µαρτυρά και ο τίτλος, η παράσταση αναζητά και διαμορφώνει, µέσω της τέχνης του χορού, των πολυμέσων και της σύγχρονης ηλεκτρονικής µουσικής, µια ευτοπία, έναν υπαρκτό τόπο και τρόπο επιβράδυνσης της κλιματικής κρίσης µέσω των θετικών συναισθημάτων.